10 მცენარე, რომელიც სახლში ჰაერს ფილტრავს
სასარგებლოა ჯანმრთელობისთვის, ვინაიდან ისინი შთანთქავენ ტოქსინებს.
მცენარეები, რომელთაც ჰაერის გამწმენდი თვისებები გააჩნიათ:
ჩიტის ბუდე გვიმრა (Bird’s Nest Fern) - შესანიშნავად ასუფთავებს ჰაერს ფორმალდეჰიდისგან, რომელიც ხშირად გვხვდება იატაკსა და კედლის საფარებში. შეგიძლიათ მოათავსოთ თაროზე ან აბაზანის ფანჯრის რაფაზე.
ეს მცენარეები (იზრდებიან აზიასა და ავსტრალიაში) მიჩვეულები არიან განათების ცვალებად პირობებს. რაც მათ სჭირდებათ არის ტენიანობა, ამიტომ მათი განთავსება უმჯობესია ტენიან საშხაპე ოთახში. ამ მცენარისთვის ოთახის ტემპერატურა 18-24ºC შორის იდეალურია, მოარიდეთ 13ºC-ზე დაბალ ტემპერატურას.
ბამბუკის პალმა (Bamboo palm) - ამ მცენარის სამშობლო მადაგასკარია. მას აქვს გამორჩეული გლუვი ტოტები და ბუნებრივად ასხივებს შუქს. ფართო ფოთლების წყალობით, ეს მცენარე - მრავალი სხვა სახის პალმასთან ერთად - ასუფთავებს ჰაერს. ხელს უწყობს ობის სპორებისა და ამიაკისგან (ხშირად გვხვდება საყოფაცხოვრებო საწმენდ პროდუქტებში) ჰაერის გაწმენდას, რაც მას იდეალურად აქცევს აბაზანისა და საშხაპე ოთახებისთვის.
ამ სახლის მცენარეს უყვარს გაფილტრული, ნათელი შუქი, რადგან ზედმეტმა, პირდაპირმა მზის სხივებმა შეიძლება გამოიწვიოს ფოთლების დაწვა. საუკეთესო პრაქტიკაა ამ მცენარის განთავსება სამხრეთისკენ ან დასავლეთისკენ მიმართული ფანჯრის მახლობლად, სადაც სინათლე კარგად მოხვდება არაპირდაპირი მზის შუქის სახით. მისთვის 18-24°C ნორმალური ტემპერატურაა. დარწმუნდით, რომ არ აქვს ნაკაწრები, ან არ არის განთავსებული რადიატორებთან, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიოს სტრესი.
ბამბუკის პალმისთვის უმჯობესია გამოხდილი წყალი, რადგან ონკანის წყალში შემავალმა ფტორმა შეიძლება გამოიწვიოს ფოთლების გახეხვა და ყავისფერი შეფერილობა. რეგულარულად მორწყეთ ნიადაგი, მაგრამ დარწმუნდით, რომ კარგი დრენაჟია, რადგან ეს ტროპიკული მცენარე მიდრეკილია ფესვების ლპობისკენ, თუ წყალში დარჩება.
ობობა მცენარე (Spider Plant) - კლასიკური ჰაერის გამწმენდ ობობის მცენარეს მრავალი სარგებელი გააჩნია. ეს მცენარე შესანიშნავად აშორებს ფორმალდეჰიდს, ტოლუენს, ქსილენს დაყველა ქიმიურ ნივთიერებას, რომელიც გვხვდება ბევრ სინთეზურ ქსოვილში, საღებავებში და წებოში. ისასევე ამცირებს ნახშირბადის მონოქსიდის დონეს.
იდეალური ტემპერატურაა 13-27°C. ობობის მცენარე ერთ-ერთი ყველაზე მარტივად მოსავლელია, უბრალოდ მოარიდეთ მზის ძლიერ, პირდაპირ სხივებს. მორწყეთ რეგულარულად გაზაფხულზე და ზაფხულში, ზოგჯერ შემოდგომაზე და ზამთარში. დარგეთ ქოთნებში და მოათავსეთ მაღალ თაროზე ან ფანჯრის რაფაზე. ბევრი სხვა შიდა მცენარისგან განსხვავებით, ისინი ასევე არატოქსიკურია შინაური ცხოველებისთვის.
დრაკონის მცენარე (Dragon Plant) - ეს ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური მცენარეა ტრიქლორეთილენის შთანთქმისთვის. დრაკონის მცენარე ასევე ძალიან ლამაზია და ერთ-ერთი ყველაზე მარტივად მოსავლელი მცენარეა, მას კარგად მოვლის პირობებში, შეუძლია ათწლეულების განმავლობაში იცოცხლოს.
ეს მცენარე უპირატესობას ანიჭებს ნახევრად ჩრდილს და 16-24°C ტემპერატურას. ამ მცენარეს შეუძლია გადარჩეს დაბალ ტემპერატურაზე (10°C), მაგრამ ფოთლები დაზარალდება და ჩვეულებრივ ყვითლდება.
დრაკონის მცენარე, როგორც წესი, ვერ იტანს ონკანის წყალს დამატებული ქიმიკატების გამო, ამიტომ გამოიყენეთ გამოხდილი წყალი.
ინგლისური სურო (English Ivy) - სწრაფად იზრდება განურჩევლად ტემპერატურისა და განათების პირობებისა. მისი მარადმწვანე ფოთლების ღეროები განსაკუთრებით ეფექტურია ჰაერში ტოქსიკური ქიმიკატების შესამცირებლად.
სურო აშორებს ტრიქლორეთილენს და ბენზოლს ჰაერიდან, განსაკუთრებით კარგად აშორებს ფორმალდეჰიდს: ნივთიერებას, რომელიც გვხვდება სახლის შიდა გარემოში (მაგალითად, ავეჯში და ტექსტილში).
ასევე დადასტურდა, რომ მისი ფოთლები ხელს უწყობს ობის შემცირებას, რაც მას სასარგებლო მცენარედ აქცევს ნესტიანი ადგილებისთვის, როგორიცაა აბაზანა.
საუკეთესო პირობების შესაქმნელოად აუცილებელია მზის პირდაპირი შუქი, კარგად დრენირებული ნიადაგი და დიდი რაოდენობით წყალი. ჯანსაღი ზრდისთვის შეინახეთ სტაბილურ ტემპერატურაზე, 11-22°C-ს შორის.
მტირალა ლეღვი (Weeping fig) - ამ მცენარეს შეუძლია მავნე ფორმალდეჰიდის, ქსილენის და ტოლუოლის გაფილტვრა და მათი ჟანგბადით ჩანაცვლება. მას მოსწონს ნათელი ადგილები, სადაც უამრავი სივრცეა. არ უყვარს გარემოს ხშირი ცვლილება.
ოთახის სტაბილური ტემპერატურა, დაახლოებით 16°C შესანიშნავია ამ მცენარისთვის, მაგრამ მოარიდეთ ცივ ნაკადს და 13°C-ზე დაბალ ტემპერატურას, რადგან ეს გამოიწვევს ფოთლების ცვენას. ზედმეტი მორწყვა ლეღვის ტირილის მთავარი პრობლემაა, რადგან მათ არ უყვართ ზედმეტი წყალი. ეს მცენარეები შეიძლება იყოს ტოქსიკური ზოგიერთი შინაური ცხოველისთვის, ასე რომ თუ ცნობისმოყვარე შინაური ცხოველები გყავთ, უმჯობესია მისი შედარებით მიუწვდომელ ადგილას განთავსება.
ალოე ვერა (Aloe Vera) - ალოე ვერა არა მხოლოდ ცნობილია სამკურნალო თვისებებით, არამედ მას შეუძლია ჰაერის გაწმენდაც. ასუფთავებს ჰაერს ფორმალდეჰიდის და ბენზოლისგან, რომელებსაც შეიძლება ქიმიური საწმენდი საშუალებები და საღებავები შეიცავდნენ.
მისი ფოთლები ინახავს წყალს. სჭირდება მუდმივი სითბო. საჭიროა მისი დაცვა ჰაერის ცივი ნაკადისაგან და ყინვისგან.
მშვიდობის შროშანი (Peace Lily) - პრიალა, ცრემლის ფორმის ფოთლებითა და სუფთა თეთრი ყვავილებით მშვიდობის შროშანი ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული სახლის მცენარეა. ისინი ანეიტრალებენ ტოქსიკურ ნაერთებს როგორიცაა: ბენზოლი, ფორმალდეჰიდი და ნახშირბადის მონოქსიდი.
ეს მცენარე აღწევს დაახლოებით 75 სმ სიმაღლეს და ხარობს 18-24°C ტემპერატურაზე, მაგრამ შეუძლია გაუმკლავდეს დაბალ (12°C) ტემპერატურას. უყვარს ტენიანი და ნათელი ადგილები - მაგრამ პირდაპირი მზის სხივებისგან მოშორებით, რადგან ამან შეიძლება მწვანე ფოთლების ღრმა დამწვრობა გამოიწვიოს. ეს მცენარეები განსაკუთრებით კარგად შეეფერება ორთქლიან სამზარეულოს, აბაზანას ან საშხაპე ოთახს.
Gerber Daisy (მოწითალო გვირილა) - ამ მცენარეს ძალიან უყვარს სინათლე. ის ეფექტურად ფილტრავს ჰაერს ბენზოლისა და ტრიქლოროეთილენისგან.
ქრიზანთემები (Chrysanthemums) - ეფექტური მცენარეა ჰაერის გასაწმენდად. ის ასუფთავებს ჰაერს ფორმალდეჰიდისგან, ქსილენისგან, ბენზოლისგან, მას ასევე შეუძლია ამიაკის შთანთქმა, რომელიც გვხვდება საყოფაცხოვრებო საწმენდებში.