ძილი და ავადმყოფობა
ახალშობილები კი ფაქტობრივად მხოლოდ ჭამენ და სძინავთ.
ძილი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მნიშვნელოვანი კრიტერიუმია. ძილის რეჟიმის ყოველგვარი გადახრა მშობლისთვის მოსალოდნელი ავადმყოფობის სიგნალი უნდა იყოს. ასეთია, მაგალითად, ღრმა ძილის დროს უეცარი გამოღვიძება ან, პირიქით, ძილად მივარდნა ჩვეულებრივ აქტიურობის პერიოდში.
ნუ დაიბნევით!
მშობელი მუდამ მზად უნდა იყოს, შეაფასოს ყოველგვარი მდგომარეობა, რომელიც კი უჩვეულოდ მოეჩვენება. ძილად მივარდნისას ან ძილის დარღვევისას საჭიროა პატარას გავუზომოთ სხეულის ტემპერატურა, თუ შეუძლია კონტაქტში შემოსვლა, ვკითხოთ, რაიმე ხომ არ აწუხებს, ხომ არ სტკივა. თუ ტემპერატურა ნორმის ფარგლებში აქვს და ჩაიძინა, დედამ ძილში ერთხელ კიდევ უნდა შეამოწმოს, ცხელი ხომ არ აქვს შუბლი, ხომ არ გაეყინა ხელები და ფეხები (ეს ტემპერატურის მომატების მანიშნებელია).
ძილად მივარდნა მაღალი ტემპერატურისა და ორგანიზმის გამოშრობის ტიპობრივი გამოვლინებაა. თუ ბავშვის ძილად მივარდნის გამო ექიმის დანიშნულებას ვერ ასრულებთ - ვერ ასმევთ სითხეს, წამალს, ტემპერატურა კი მაღალია, საჭიროა დაუყოვნებელი ჰოსპიტალიზაცია. საავადმყოფოში ბავშვს ჩაუტარდება ინტენსიური მკურნალობა - ორგანიზმის შევსება სითხით, მინერალური მარილებით, დეზინტოქსიკაცია.
ბავშვის ოთახი
ნებისმიერი სნეულების, განსაკუთრებით კი სასუნთქი გზების მწვავე დაავადების დროს დიდი ყურადღება უნდა მიაქციოთ ბავშვის ოთახს - გარემოს, სადაც მას სძინავს. ჯანმრთელი ბავშვის ოთახში ტემპერატურა 18-20 გრადუსი უნდა იყოს, ჰაერი - ოდნავ ნოტიო, არავითარ შემთხვევაში - მშრალი და თბილი. არ არის საჭირო ხალიჩები, რბილი ავეჯი და, საზოგადოდ, ისეთი ნივთები, რომლებზეც მტვერი გროვდება. ოთახი უნდა დალაგდეს სველი წესით. ყველა ეს მოთხოვნა აუცილებლად უნდა იქნეს შესრულებული ბავშვის ავადმყოფობის დროს.
სასუნთქი სისტემის ყველა ვირუსული ინფექცია სასუნთქ გზებში ლორწოს გაძლიერებული წარმოქმნით მიმდინარეობს. ლორწოს გამოშრობა ბაქტერიული გართულების მნიშვნელოვანი რისკფაქტორია. ძილის დროს ლორწო უფრო მეტად შრება და გუბდება, მით უმეტეს - როცა ჰაერი მშრალი და თბილია, პატარა ნაკლებად მოძრაობს, სითხეს არ იღებს. აქედან გამომდინარე, ავადმყოფი ბავშვისთვის ძილის დროს აუცილებელია:
- თბილი ტანსაცმელი;
- სუფთა, გრილი, ნოტიო ჰაერი;
- ტანთან შედარებით თავის ოდნავ წამოწევა.
მთელი დღის განმავლობაში ოთახი რამდენიმეჯერ განიავდეს და დალაგდეს სველი წესით, ბავშვის პირადი ნივთები, ჭურჭელი, განსაკუთრებით კი სათამაშოები, გაირეცხოს საპნიანი წყლით.
ვიდრე გამოჯანმრთელდება
ვიდრე პატარა ავადაა და ძილი მოუწესრიგებელი აქვს, - შფოთავს, ხშირად იღვიძებს, - მეტ ყურადღებას საჭიროებს, განსაკუთრებით - ღამით.
- თუ ბავშვს ცალკე ოთახში აძინებთ, გირჩევთ, კარი არ გამოუკეტოთ. და საერთოდ, ვიდრე გამოჯანმრთელდება, მის გვერდით იძინოთ.
- ხშირად შეუმოწმეთ შუბლი, ხელ-ფეხი, რათა ტემპერატურის მომატება არ გამოგეპაროთ.
- თუ გაოფლიანდა, აუცილებლად გამოუცვალეთ საღამური ტანსაცმელი, თუ საჭიროა, თეთრეულიც.
- ყოველი გამოფხიზლების დროს შესთავაზეთ სითხე, უმჯობესია უგაზო მინერალური წყალი, ელექტროლიტების ხსნარი ან თბილი კომპოტი.
- დაამშვიდეთ - დაარწმუნეთ, რომ მარტო არ არის, რომ დედიკო მის გვერდითაა და არაფრისა არ უნდა შეეშინდეს. ეს მნიშვნელოვანია!
ავადმყოფ ბავშვს ძილის რეჟიმი ეცვლება - ერევა ძილის საათები, ხანგრძლივობა, რაოდენობა. ეს ბუნებრივია და მოთმინებით უნდა მოვეკიდოთ, მაგრამ უფრო მნიშვნელოვანია, რომ გამოჯანმრთელებასთან ერთად აღდგეს ბავშვის ჩვეული დღისა და ძილის რეჟიმიც.
რამდენი უნდა ეძინოს ჯანმრთელ ბავშვს?
ჯანმრთელი ბავშვის ძილის ხანგრძლივობა ინდივიდუალურია, მაგრამ მეტ-ნაკლებად მაინც არის დამოკიდებული სხვადასხვა ფაქტორზე. მათგან მნიშვნელოვანია:
- ორგანიზმის ბიორიტმი;
- მეტეოროლოგიური პირობები;
- ცხოვრების წესი;
- ჯანმრთელობის მდგომარეობა.
თუმცაღა მოწოდებულია ძილის ხანგრძლივობის საშუალო მაჩვენებლები ასაკის მიხედვით:
- 1-1,5 წლამდე: დღისით - ორჯერ დაძინება: პირველად - 2-2,5 საათით, მეორედ - 1,5 საათით; ღამის ძილი - 10-11 საათი.
- 1,5-დან 2 წლამდე: შუადღისას - ერთხელ დაძინება 2,5-3 საათით, ღამით - 10-11 საათით.
- 2-დან 3 წლამდე: შუადღისას - 2-2,5-საათიანი ძილი, ღამით - 10-11-საათიანი.
- 7 წლამდე რეკომენდებულია დღისით ერთხელ, დაახლოებით 2 საათი ძილი, ღამით - 10 საათი.
- 7 წლიდან შუადღისას დაძინება აღარ არის რეკომენდებული, ღამით კი ბავშვს არანაკლებ 8-9 საათი უნდა ეძინოს.
ძილად მივარდნა, რომელიც ბავშვებს გაზაფხულობით სჩვევიათ, მეტეოროლოგიურ ფაქტორებსა და ორგანიზმის ბიორიტმის ცვლილებებს უკავშირდება, მაგრამ მაინც ფხიზლად იყავით, ძილის დროს პატარას დროდადრო შეუმოწმეთ შუბლი, რომ ტემპერატურის მომატება არ გამოგეპაროთ.