კომპიუტერი, კომპიუტერი!
დღეს კომპიუტერის გარეშე ცხოვრება ადამიანთა უმრავლესობას ვეღარც კი წარმოუდგენია. ამერიკაში ეს ტექნიკა უკვე ცხოვრების ყველა სფეროში შეიჭრა და ბავშვებიც მცირე ასაკიდანვე ეცნობიან მას, სკოლის ასაკისთვის კი საკმაოდ კარგი მომხმარებლები არიან. კომპიუტერი მართლაც აუცილებელია, მაგრამ როცა საქმე პატარა ბავშვს ეხება, მრავალი შეკითხვა იჩენს თავს. ვინაიდან ჩვენ ამჟამად კომპიუტერული ბუმის ეპოქაში ვცხოვრობთ, საინტერესოა იმ ქვეყნების გამოცდილება, რომელთაც "კომპიუტერულმა ქარიშხალმა" უკვე გადაუარა. ამერიკაში კომპიუტერი აქტიურად გამოიყენება სასკოლო განათლებისთვის. საინტერესოა, რომ იქ საგანი "ინფორმატიკა" არ არსებობს, ვინაიდან ბავშვები კომპიუტერის მოხმარებას სწავლობენ და არა პროგრამირებას. კომპიუტერული სასწავლო პროგრამები თითქმის ყველა საგანშია შექმნილი, თუმცა ამერიკელი პედაგოგები დიდად კმაყოფილნი არ არიან, ვინაიდან თამაშს მიჩვეული ბავშვებისთვის კომპიუტერით სწავლა ცოტათი მოსაწყენია.
საშიშია თუ არა კომპიუტერი?
სპეციალისტები, ექიმები და პედაგოგები ამერიკაშიც კი დღემდე კამათობენ იმის შესახებ, რა ადგილი შეიძლება ეკავოს კომპიუტერს განათლების სისტემაში. კალიფორნიაში ჩატარდა გამოკვლევა, რომელმაც ცხადყო, რომ ზოგადი განათლების გასაუმჯობესებლად კომპიუტერის გამოყენებამ მხოლოდ იმ ბავშვებს შორის გამოიღო შედეგი, რომლებიც ხელმოკლე ოჯახებში გაიზარდნენ და კომპიუტერთან მუშაობის საშუალება სკოლაში მიეცათ. მოწინავე ქვეყნებში სპეციალისტები კვლავაც შეისწავლიან ბავშვთა ფიზიკურ და ფსიქიკურ განვითარებაზე კომპიუტერის გავლენას და ერთხმად აღნიშნავენ, რომ აუცილებლად უნდა ვაკონტროლოთ ბავშვის მონიტორთან ყოფნის ხანგრძლივობა. სირთულეს ქმნის ისიც, რომ ბავშვი, მოზრდილისგან განსხვავებით, იშვიათად ლაპარაკობს საკუთარი ჯანმრთელობის პრობლემებზე.
სპეციალისტების რჩევით, ჯობს, 4 წლამდე ასაკის ბავშვი კომპიუტერთან საერთოდ არ დავსვათ, უფროსი სკოლამდელი ასაკის პატარებმა კი მონიტორის, ტელევიზორის ან ვიდეომაგნიტოფონის ეკრანთან 1-2 საათზე მეტი არ უნდა გაატარონ.
"ცოცხალი თამაშის" უპირატესობა
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ */
ado.slave('adoceanadvertlinegelpmmhkfobb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
ფსიქოლოგები კომპიუტერთან ბავშვის ურთიერთობის პრობლემას იმ ამოცანების კუთხით განიხილავენ, რომლებსაც პატარა განსაზღვრულ ასაკში წყვეტს. მაგალითად, 4-7 წლის ბავშვის ძირითადი საქმიანობა თამაშია. ამ პერიოდში ინტენსიურად ვითარდება ბავშვის ფსიქიკა, წარმოსახვა. პატარა ფანტაზიორობს, ცნობისმოყვარეობას იჩენს და თანდათან საკუთარი ქცევის კონტროლს იწყებს. ჩნდება დამოუკიდებელი მოქმედებისკენ სწრაფვა, სრულყოფას განიცდის სამეტყველო ფუნქცია, ბავშვი იწყებს საკუთარი ქმედების დაგეგმვას, იგებს სხვა ადამიანების გრძნობებს. სწორედ ამის გამო მიაჩნიათ ფსიქოლოგებს, რომ აღნიშნულ ეტაპზე ბავშვის განვითარებისთვის უმჯობესია "ცოცხალი", სპონტანური თამაში. ნერვულ სისტემასა და მოტორულ სფეროზე დადებითად სწორედ იგი მოქმედებს. თანაც სასურველია, ბავშვმა სუფთა ჰაერზე ითამაშოს. ბუნებრივი მასალები (ქვიშა, თიხა, წყალი) ხელს უწყობენ წვრილი მოტორიკის განვითარებას, კუნთების კოორდინირებას, დადებითად მოქმედებენ მეტყველებაზე, ქმნიან დადებით ემოციას, თანაც ადამიანური ურთიერთობის წესები მხოლოდ ცოცხალი თამაშის დროს, სხვა ბავშვებთან კონტაქტის გზით შეითვისება.
მეტი ემოცია!
ვერც ერთი კომპიუტერი ვერ გადასცემს ბავშვს იმ ემოციურ მუხტს, რასაც პატარა თანატოლებთან, მშობლებთან, ახლობლებთან ურთიერთობით იღებს. კომპიუტერული ტექნიკის საოცარი შესაძლებლობები აშკარაა, მაგრამ უსაზღვრო ნამდვილად არ არის. კომპიუტერი ოცნების განხორციელებაა, მაგრამ ის მეოცნებე ადამიანს ვერ შეედრება. ვერც ერთი მანქანა ვერ შეცვლის ადამიანის სულიერებას, თანაგრძნობას, სიყვარულს...
რა საფრთხეს გვიქადის კომპიუტერი
კომპიუტერთან მუშაობა ტვირთავს მხედველობის ორგანოს. უარყოფითი გავლენის შესამცირებლად:
- გამოიყენეთ დამცავი ეკრანი;
- ასწავლეთ ბავშვს, დაასვენოს თვალები - ყოველი 10 წუთის შემდეგ 10 წამით მოაცილოს თვალი ეკრანს, ხოლო ერთი საათის შემდეგ 15-20 წუთი შეისვენოს;
- წელიწადში ერთხელ ბავშვი მიიყვანეთ თვალის ექიმთან მხედველობის შესამოწმებლად;
- კომპიუტერი ელექტრომაგნიტური გამოსხივების წყაროა. მისი ეკრანი მომხმარებლისგან 1 მეტრით უნდა იყოს დაშორებული.
თხევადკრისტალურ მონიტორს ელექტრომაგნიტური გამოსხივება არ აქვს, თუმცა შედარებით ძვირია.
კომპიუტერთან მუშაობისას იტვირთება მტევანი და ზურგიც, ამიტომ კომპიუტერის სკამი და მაუსი მოხერხებული უნდა იყოს. დროდადრო აუცილებელია ადგომა და წავარჯიშება.
