კვება - ჩვილის ნორმალური განვითარების საწინდარი
.
დედამ ჩვილს ძუძუ წლამდე (ან უფრო მეტხანს) რომ აწოვოს, აუცილებელია:
- მკაცრად იცავდეს კვებისა და ძილის რეჟიმს;
- იკვებებოდეს რაციონალურად;
- ზედმიწევნით იცავდეს ჰიგიენას;
- ხშირად სეირნობდეს სუფთა ჰაერზე;
- თავი ანებოს მავნე ჩვევებს.
ზოგიერთ ნივთიერებას, რომელიც ქალის სისხლიდან რძეში გადადის, სარძევე ჯირკვალი ბუნებრივ ბარიერად ეღობება, მაგრამ არსებობს ისეთი ნივთიერებებიც, რომლებსაც ეს ბარიერი ვერ აკავებს. ასეთია, მაგალითად, ალკოჰოლი, ამიტომ თუ დედამ სპირტიანი სასმელი მიიღო, ძუძუთა ბავშვი შესაძლოა მოიწამლოს. იგივე შეიძლება ითქვას ნიკოტინზე. ამიტომ არის, რომ მეძუძურ ქალს კატეგორიულად ეკრძალება ალკოჰოლისა და ნიკოტინის მიღება. დედები, რომლებიც ბავშვს ძუძუს აწოვებენ, მაგრამ სიგარეტს თავს არ ანებებენ, გაცილებით მეტ ზიანს აყენებენ ჩვილის ორგანიზმს, ვიდრე ხელოვნური ნარევი მიაყენებდა. მეძუძური ქალისთვის უკუნაჩვენებია კოფეინის მაღალი კონცენტრაციით შემცველი პროდუქტი (მაგარი ჩაი, ყავა, კაკაო, შოკოლადი). ასევე არ არის რეკომენდებული მძაფრი სუნისა და გემოს მქონე საკვები - ის რძესაც ასეთივე სუნსა და გემოს აძლევს და პატარამ, შესაძლოა, მისი დალევა არ მოისურვოს.
-
მეძუძური დედა და მედიკამენტები
რძესთან ერთად ბავშვის ორგანიზმში შესაძლოა დედის მიერ მიღებული მედიკამენტებიც მოხვდეს. ცხიმში ხსნადი მედიკამენტები რძეში უფრო მაღალი კონცენტრაციით გადადის, ვიდრე წყალში ხსნადი. მართალია, მათი კონცენტრაცია იშვიათად აღემატება დედის მიერ მიღებული დოზის 1%-ს, მაგრამ თუ ქალი მედიკამენტს დიდხანს სვამს, ის შესაძლოა ბავშვის ორგანიზმში დაგროვდეს და უარყოფითი შედეგი გამოიწვიოს. კერძოდ, ანტიბიოტიკების ხანგრძლივი მიღებისას მოსალოდნელია დისბაქტერიოზი და კუჭ-ნაწლავის აშლილობა, ზოგიერთი პრეპარატი (მათ შორის - ანტიბიოტიკებიც) მედიკამენტური ალერგიის მიზეზად იქცევა.
-
მეძუძური ქალის კვება
მეძუძური ქალის რაციონი ზომიერი და მრავალფეროვანი უნდა იყოს. მასში მნიშვნელოვანი ადგილი უნდა ეკავოს ცილოვან ნივთიერებებს. ცხოველური წარმოშობის ცილებთან ერთად (ხორცი, თევზი, კვერცხი, ხაჭო, ნადუღი, რძე, მაწონი) აუცილებელია მცენარეულიც (ლობიო, ბარდა, კარტოფილი), მაგრამ ზომიერი ოდენობით. მეძუძურმა ქალმა დღეში 4-5-ჯერ უნდა ჭამოს. დღის პირველ ნახევარში (საუზმე, სადილი) კალორიული საკვები უნდა მიირთვას, მეორე ნახევარში კი - შედარებით მსუბუქი. ნავახშმევს სასურველია მაწვნის მიღება. მეძუძურმა დედამ ღამით 8 საათი მაინც უნდა იძინოს, ხოლო დღისით 1-2 საათი ისეირნოს სუფთა ჰაერზე ჩვილთან ერთად.
მეძუძური ქალის ყოველდღიურ რაციონში უნდა შედიოდეს:
- 200 გრამი ხორცი (უმეტესად - მოხარშული და მჭლე);
- 100-150 გრამი ხაჭო;
- 20-30 გრამი ყველი;
- 1 მოხარშული კვერცხი (კვირაში 2-3 დღე);
- 600 გრამი ბოსტნეული (აქედან კარტოფილი - არა უმეტეს 200 გრამისა);
- 200-300 გრამი ხილი;
- პური - არა უმეტეს 400 გრამისა (ამ ოდენობაში შედის სხვა ცომეული და საკონდიტრო ნაწარმი);
- სითხე - არა უმეტეს 2 ლიტრისა, აქედან 1 ლიტრი საკვების, ხოლო 1 ლიტრი წყლის სახით (ამაში არ შედის ტკბილი გაზიანი სასმელები - კოკა-კოლა, ფანტა, პეპსი-კოლა და სხვა).
აუცილებელია ისეთი სურსათის შეზღუდვა, რომელიც ძნელად მოსანელებელია და არც ბავშვისთვის არის სასურველი. ასეთია ცხიმიანი ხორცი (ღორის, ცხვრის, ბატის, იხვის), დიდი ოდენობით ცხიმი, ტკბილეული, ცხარე და მჟავე საკვები. თუ მეძუძურ დედას კუჭ-ნაწლავის შეკრულობა ან აშლილობა აღენიშნება, ჩვილსაც აუცილებლად იგივე პრობლემა შეაწუხებს, ამიტომ ფერმენტებითა და პრობიოტიკებით მკურნალობა დედასაც და ჩვილსაც ერთდროულად უნდა ჩაუტარდეს. სწორად ორგანიზებული დღის რეჟიმი, სიმშვიდე, თბილი ოჯახური ატმოსფერო და კვების რეჟიმის დაცვა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პირობაა ნორმალური ლაქტაციის შენარჩუნებისთვის, რაც, თავის მხრივ, ჩვილის ნორმალური განვითარების საწინდარია.