თეატრში მივდივართ!
პირველი კითხვა, რომელსაც მშობლები სვამენ, ის არის, რა ასაკში უნდა ვაზიაროთ პატარა თეატრალურ ხელოვნებას. ამ კითხვაზე ერთმნიშვნელოვანი პასუხის გაცემა ძალიან ძნელია, რადგან ბევრი რამ არის დამოკიდებული თავად ბავშვზე, მის უნარზე, განსაზღვრული ხნის განმავლობაში რაიმე ქმედებაზე მოახდინოს ყურადღების კონცენტრირება. ეს უნარი, ჩვეულებრივ, სამი წლისთვის ყალიბდება, ზოგჯერ - უფრო ადრე, ასე, ორი წლისთვის, ზოგჯერ კი უფრო გვიან - 4 წლისთვის. ამ ყოველივეს გათვალისწინებით, თუ თქვენი პირველი მცდელობა, აზიაროთ პატარა თეატრალურ ხელოვნებას, წარუმატებელი აღმოჩნდა, ნუ იდარდებთ. ესე იგი თქვენ იჩქარეთ.
საბავშვო სპექტაკლები არსებითად განსხვავდება მოზრდილებისთვის დადგმული წარმოდგენებისგან. მოზრდილები, როგორც წესი, სულგანაბულნი ადევნებენ თვალს გათამაშებულ სცენებს, საბავშვო სპექტაკლი კი მსახიობებისა და პატარა მაყურებლების ინტერაქტიურ კონტაქტს გულისხმობს. მსახიობები ბავშვების ყურადღებას შეკითხვებით ან დახმარებისკენ მოწოდებით იპყრობენ. პატარები აქტიურად ერთვებიან მოქმედებაში. რაც უფრო მცირე ასაკისაა აუდიტორია, მით უფრო ხშირად ხდება ინტერაქტიური ხერხების გამოყენება.
მოდი, მოვემზადოთ!
თეატრთან ბავშვის პირველი ნაცნობობა ოჯახში შედგება ხოლმე. ეს სავსებით ბუნებრივია - ორი წლის ბავშვის წინაშე ალბათ არაერთხელ გაგითამაშიათ სცენა საყვარელი სათამაშოების მონაწილეობით, გიჩვენებიათ, როგორ დარბის ძაღლი ან ფრენს ჩიტი, ცეკვავს თოჯინა... თუ ასეთი "სპექტაკლი" პატარა ბავშვისთვის არასოდეს დაგიდგამთ, აუცილებლად ითამაშეთ ასე თეატრში წასვლამდე რამდენიმე დღით ადრე.
ვიდრე ბილეთის შესაძენად წახვიდოდეთ, კარგად დააკვირდით, ყურადღებით უცქერის თუ არა ბავშვი სათამაშოებს, ინტერესით ადევნებს თუ არა თვალს საოჯახო "სპექტაკლს". თუ დარწმუნდებით, რომ პატარა მართლა ყურადღებით უყურებს "წარმოდგენას", შეგიძლიათ ჩათვალოთ, რომ ის სპექტაკლის ცქერასაც "გაუძლებს". ოთხი წლის ბავშვს შეიძლება ნამდვილი "თეატრი" მოუწყოთ - ცალკე გამოყოთ სცენა, მოაწყოთ პარტერი, სკამებზე დასვათ თოჯინები...
არ დაგავიწყდეთ, რომ თეატრში არის ფოიე, გარდერობი, კაფეტერია... თანმიმდევრობით გაითამაშეთ ყველა ქმედება - მაყურებლები (ანუ სათამაშოები!) მიდიან თეატრში, იხდიან ტანსაცმელს, ეძებენ თავიანთ ადგილს, ტაშს უკრავენ, შესვენებისას მიდიან ბუფეტში... თუ ამ ყველაფერს სერიოზულად მიუდგებით, მალე შეიძლება "თეატრობანა" თქვენს საყვარელ თამაშად იქცეს. ეს თამაში თეატრის მიმართ ბავშვის ინტერესს ნამდვილად გაზრდის, პატარა აითვისებს თეატრში ქცევის წესებს და მზად იქნება ნამდვილი სპექტაკლის საცქერად.
თუ თქვენ მიერ შერჩეული სპექტაკლი ცნობილი ნაწარმოების მიხედვით არის შექმნილი, შეგიძლიათ, ზღაპარი წინასწარ წაიკითხოთ, დაათვალიეროთ ილუსტრაციები. პატარა უფრო უკეთ იქნება მომზადებული სცენაზე მიმდინარე მოვლენების აღსაქმელად და ნაცნობ პერსონაჟებსაც უმალვე აღმოაჩენს.
ავირჩიოთ სპექტაკლი
ვიდრე ბილეთს შეიძენდეთ, დააზუსტეთ, რა ასაკის ბავშვებისთვის არის ის გამიზნული. გაითვალისწინეთ, რომ როდესაც საქმე პატარა ბავშვს ეხება, ერთ წელსაც დიდი მნიშვნელობა აქვს. სამი წლის ბავშვისთვის "მერი პოპინსი" ისევე ძნელად აღსაქმელი და შეუფერებელია, როგორი უინტერესოც არის თერთმეტი წლის ასაკში "სამი გოჭი" ან "წითელქუდა". რა თქმა უნდა, უმჯობესია, თეატრთან ბავშვის ნაცნობობა თოჯინების თეატრით დაიწყოს. სცენები თოჯინების მონაწილეობით მისთვის ყველაზე ადვილი აღსაქმელია, ვინაიდან თავადაც თამაშობს თოჯინებით. თუმცა თოჯინების თეატრი იმას არ ნიშნავს, რომ სპექტაკლი ძალიან პატარებისთვისაც მისაღები და გასაგები იქნება. დრამატული თეატრის სპექტაკლის აღქმისთვის პატარა უნდა აცნობიერებდეს, რომ სცენაზე წარმოდგენის პერსონაჟებს ხედავს და არა დეიდებს და ბიძიებს. ამიტომაც არის სასურველი, რომ ბავშვი იცნობდეს სპექტაკლის სიუჟეტს.
სპექტაკლის მსვლელობისას რეკომენდებულია, პატარას მცირე განმარტებები მივცეთ, თუმცა არ უნდა წავართვათ დამოუკიდებელი აზროვნების საშუალება. ხშირად საბავშვო სიუჟეტის მიხედვით მუსიკალური სპექტაკლები, მიუზიკლები იდგმება. ალბათ ასეთ წარმოდგენებზე ბავშვის წაყვანა არ უნდა ვიჩქაროთ. რა თქმა უნდა, მუსიკალური მომენტები ყველა სპექტაკლშია, მაგრამ დროის მცირე მონაკვეთი უჭირავს.
საბალეტო და საოპერო სპექტაკლები კი სულ სხვაა. მათზე დასწრება შვიდ წლამდე რეკომენდებული არ არის - დიდია ალბათობა, რომ ბავშვი ძალიან დაიღლება, ბოლომდე ვერ მოიცდის და სიუჟეტსაც ვერ გაიგებს.
საერთო კანონზომიერება, რასაკვირველია, არ ვრცელდება იმ პატარებზე, რომელთაც მუსიკის განსაკუთრებული ნიჭი აქვთ.
შეიძინეთ ბილეთი
თუ რეპერტუარი უკვე შეარჩიეთ, აუცილებლად წინასწარ შეიძინეთ ბილეთი. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არ არის გამორიცხული, ის აღარ შეგხვდეთ და ბავშვი გულდაწყვეტილი დარჩეს.
თუ პატარა თეატრში პირველად მიგყავთ, უმჯობესია, შუა რიგები შეარჩიოთ, რათა სცენიდანაც გარკვეული მანძილი გაშორებდეთ და შვილის გვერდითაც იყოთ, რომ საჭიროებისას კალთაში ჩაისვათ.
რა კარგი დღე იყო!
თქვენი შვილი თეატრს ეზიარა, სიცოცხლეში პირველად ნახა ნამდვილი სპექტაკლი! როგორიც არ უნდა იყოს თქვენი დამოკიდებულება ნანახი წარმოდგენის მიმართ, ბავშვის თანდასწრებით ნუ იტყვით. პატარას მეხსიერებაში ეს დღე დღესასწაულად უნდა დარჩეს.
არ იქნება ურიგო, თუ წარმოდგენის შემდეგ კაფეში წახვალთ და ერთმანეთს შთაბეჭდილებებს გაუზიარებთ. აუცილებლად ჰკითხეთ ბავშვს, რომელი პერსონაჟი მოეწონა, რა დაამახსოვრდა ყველაზე მეტად. უფროს ბავშვებს შეიძლება რთული შეკითხვებიც დავუსვათ. მაგალითად, რატომ მოეწონა სპექტაკლი ან ვის უნდა, რომ ჰგავდეს. მოზრდილებმა მხოლოდ შვილის აზრის მოსმენის შემდეგ უნდა გამოთქვან საკუთარი შეხედულება. ეს აუცილებელია, რადგან ბავშვსაც ძალიან აინტერესებს მშობლების აზრი.
თეატრში წასვლამდე გაითვალისწინეთ, რომ თეატრში სპექტაკლის დაწყებამდე 5-10 წუთით ადრე უნდა გამოცხადდეთ, რადგან ბავშვები ნელა იხდიან და ფოიეშიც ნელა დადიან.
სათეატრო ტანსაცმლის შერჩევისას უნდა ეცადოთ, იპოვოთ რაღაც საშუალო საზეიმოსა და სპორტულს შორის. პატარა ბავშვისთვის არც მეტისმეტად ფუშფუშა კაბა ან ფრაკია შესაფერისი, მაგრამ არც დაგლეჯილი ჯინსია მოსაწონი. მთავარია, თქვენც და ბავშვიც თავს თავისუფლად გრძნობდეთ.
ყველა თეატრშია ბუფეტი. გამორიცხული არ არის, წარმოდგენის დროს პატარას მოშივდეს და რამე მოითხოვოს, ოღონდ სასმელ-საჭმელთან ზომიერება გამოიჩინეთ, რათა ხშირ-ხშირად არ მოგიხდეთ დარბაზის დატოვება. გაითვალისწინეთ, რომ ბუფეტში შეიძლება დიდი რიგი იყოს. ამიტომ ანტრაქტზე დასანაყრებლად ჯობს ბუტერბროდი შინიდან წაიღოთ.