მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომელი ქალები იტანჯებიან ქრონიკული ტკივილით უფრო ხშირად
ორგანიზმის მგრძნობელობას ტკივილის მიმართ, და ეს ეფექტი უფრო გამოხატულია ქალებში, ვიდრე მამაკაცებში. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში European Journal of Pain (EJP).
„ძილი გაცილებით მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ტკივილის რეგულირებაში, ვიდრე მეცნიერებს ადრე ეგონათ“, — თქვა კვლევის თანაავტორმა კრისტიან კიაერ-შტაალ-პეტერსენმა.
🧪 როგორ ჩატარდა ექსპერიმენტი
- მონაწილეები: 59 ჯანმრთელი ზრდასრული, 18–45 წლის ასაკში;
- პროცედურა: სამი ღამის განმავლობაში მონაწილეებს ღამეში სამჯერ აღვიძებდნენ და სთხოვდნენ მცირე დავალებების შესრულებას;
- შეფასება: ტკივილის მგრძნობელობა შეფასდა ექსპერიმენტამდე და მის შემდეგ.
📊 შედეგები
- ძილის რეჟიმის ხანმოკლე დარღვევაც კი ზრდიდა ტკივილის შეგრძნებებს;
- გავლენას ახდენდა მონაწილეთა ზოგად ჯანმრთელობაზე;
- ქალებში ეფექტი უფრო გამოხატული იყო.
მეცნიერების თქმით, ეს იყო პირველი ექსპერიმენტული კვლევა, რომელიც პირდაპირ აკავშირებდა ძილის დარღვევას ტკივილის აღქმის გენდერულ განსხვავებებთან. თუმცა, ეს მხოლოდ ადასტურებს იმ ტენდენციას, რომელიც ადრე დაფიქსირდა ფართომასშტაბიან კლინიკურ დაკვირვებებში.
„როდესაც სხვადასხვა კვლევაში ერთსა და იმავე სურათს ვხედავთ, ეს ზრდის ჩვენს ნდობას კვლევების დასკვნების მიმართ. ყველაფერი მიუთითებს იმაზე, რომ ძილის ხარისხი პირდაპირ კავშირშია იმუნიტეტთან, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან და ორგანიზმის სხვა მნიშვნელოვან ფუნქციებთან“, — აღნიშნა პეტერსენმა.
💊 ქრონიკული ტკივილის მკურნალობის არსებული მეთოდები
დღეს მკურნალობა, როგორც წესი, მოიცავს:
- ვარჯიშს;
- მედიკამენტებს;
- ქირურგიულ ჩარევას.
თუმცა, ეს მეთოდები ბოლომდე უნივერსალური არ არის.
„ვარჯიში ტკივილის ინტენსივობას დაახლოებით 20–25%-ით ამცირებს. მედიკამენტებიც დაახლოებით 25%-ით ამცირებს ტკივილს, მაგრამ ბევრი მათგანი იწვევს გვერდით მოვლენებს. ოპერაციებმა, თუმცა ზოგიერთ შემთხვევაში ეფექტურია, შეიძლება პრობლემა კიდევ უფრო გააღრმავოს და მდგომარეობა გააუარესოს“, — აღნიშნა პეტერსენმა.
😴 როგორ გავაუმჯობესოთ ძილი შვებულების შემდეგ
რა შეიძლება რომ გააკეთოთ?
შვებულების შემდეგ ძილის დარღვევები შეიძლება გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორით. ყველაზე ხშირად, ამის მიზეზი შეიძლება იყოს ცირკადული რიტმების ცვლილება.
🛌 რეკომენდაციები
- დაძინება განსაზღვრულ დროს, მომავალ რეჟიმის გათვალისწინებით — უმჯობესია ეს ფრენამდე დიდი ხნით ადრე დაიწყოთ, ეტაპობრივად;
- დაიწყეთ სასმელი რეჟიმის მონიტორინგი;
- საძინებელში ჩამოკიდეთ სქელი ფარდები;
- დარწმუნდით, რომ ოთახში დაძინებამდე საკმარისად გრილა.