ლალი ჩხიკვაძე

• ადამიანები, რომელთა სისხლში „ცუდი“ LDL ქოლესტერინის დონე 1,8 მმოლ/ლ-ზე ნაკლებია, უკეთ არიან დაცული დემენციისგან. ეს აჩვენა ჰალიმას უნივერსიტეტის (სამხრეთ კორეა) მეცნიერთა კვლევამ, რომელიც გამოქვეყნდა ჟურნალში Neurology, Neurosurgery & Psychiatry (JNNP).

კვლევაში გამოყენებული იქნა სამხრეთ კორეის 11 საუნივერსიტეტო საავადმყოფოს პაციენტების მონაცემები. კვლევის მონაწილეები იყვნენ ადამიანები, რომლებსაც LDL ქოლესტერინის დონის შემოწმების შემდეგ, მინიმუმ 180 დღის განმავლობაში აკვირდებოდნენ ჯანდაცვის დაწესებულებებში. LDL (დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინი) არის სხეულის ქოლესტერინის მატარებელი მოლეკულები. განსხვავებით "კარგი" HDL-ისგან (მაღალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინებისგან), LDL შეიძლება დაგროვდეს სისხლძარღვების კედლებზე, წარმოქმნას ათეროსკლეროზული ფოლაქები და გააუარესოს სისხლის მიმქცევა.

მეცნიერებმა გამოავლინეს 192,213 ადამიანი, რომელთაც LDL ქოლესტერინის დონე 1,8 მმოლ/ლ-ზე ნაკლები ჰქონდათ და 379,006 პაციენტი, რომელთა სისხლში „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე აღემატებოდა 3,4 მმოლ/ლ-ს.

შემდეგ მიღებული მონაცემები შეადარეს თითოეულ ჯგუფში დემენციის განვითარების შემთხვევების რაოდენობას.

შედეგებმა აჩვენა, რომ სუბიექტებში, რომელთა LDL დონე 1.8 მმოლ/ლ-ზე დაბალი იყო, ყველა მიზეზით დემენციის განვითარების რისკი შემცირდა 26%-ით, ხოლო ალცჰაიმერის დაავადების 28%-ით. თუმცა, დამცავი ეფექტი ქვეიტდებოდა, ორგანიზმში "ცუდი" ქოლესტერინის კონცენტრაციიდ კიდევ უფრო შემცირებით.

• მკვლევარებმა ასევე დაადგინეს, რომ სტატინები ხელს უწყობენ ტვინის ჯანმრთელობის შენარჩუნებას. ადამიანებში, რომელთა LDL დონე 1,8 მმოლ/ლ-ზე დაბალია, ასეთი წამლების მიღება დაკავშირებული იყო დემენციის 13%-ით და ალცჰაიმერის დაავადების 12%-ით დაბალ რისკთან.

დემენციის მქონე ადამიანებისთვის საუკეთესო დიეტა დასახელდა. ხმელთაშუა ზღვის დიეტა ხელს უწყობს დემენციის პროგრესირების შენელებას.

არ არსებობს მკაფიო პროტოკოლები დემენციის დროს დიეტის კორექციისთვის. თუმცა, ჯერ კიდევ აუცილებელია კვების გარკვეული წესების დაცვა, რადგან ეს ხელს შეუწყობს შემეცნებითი დაქვეითების განვითარების შენელებას. ხმელთაშუა ზღვის დიეტა არის ოპტიმალური კვების რეჟიმი დემენციის მქონე ადამიანებისთვის.

ამ კვების სისტემის მენიუს საფუძველია ბოსტნეული, მწვანილი, მცენარეული ზეთი, თევზი და მთელი მარცვლეული, რაც ხელს უწყობს შემეცნებითი ფუნქციების შენარჩუნებას, დაამატეთ მჟავე კომბოსტო ან ხაჭო რძე თქვენს რაციონში. ფერმენტირებული საკვები აუმჯობესებს ნაწლავის მიკრობიოტის ჯანმრთელობას, რაც მჭიდროდ არის დაკავშირებული ტვინის კარგ ფუნქციონირებასთან. ასევე, დემენციის რისკის შესამცირებლად, 60 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებმა უნდა მიირთვათ ნაკლები მარილი და შაქარი, მოიხმაროთ საკმარისი ოდენობით ცილები და აკონტროლოთ სისხლში „ცუდი“ ქოლესტერინის, ფერიტინის და ვიტამინი B12 დონე.