ლალი ჩხიკვაძე

ამერიკელმა მეცნიერებმა ბუფალოს უნივერსიტეტიდან დაადგინეს, რომ მარტოობის დროს საყვარელი მუსიკის მოსმენა შეიძლება იყოს ეფექტური გზა მარტოობის გრძნობასთან საბრძოლველად და ემოციური მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად. კვლევა გამოქვეყნდა სამეცნიერო ჟურნალში Psychology of Music (POM).

პირველ ექსპერიმენტში მონაწილეებმა, რომლებიც უსმენდნენ მათ საყვარელ მუსიკას, ნაკლებად გამოავლინეს მარტოობის განცდა, ვიდრე მათ, ვინც ზოგადად მუსიკას უსმენდა. მეორე ექსპერიმენტისას, მოხალისეები ვირტუალურ თამაშში სოციალური იზოლაციის სიტუაციის წინაშე აღმოჩნდნენ. მათ საყვარელი მუსიკა დაეხმარა ნეგატიური ემოციების შემსუბუქებასა და კუთვნილების გრძნობის გაძლიერებაში.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ მუსიკალური კომპოზიციები ქმნიან შემსრულებლებთან კავშირის განცდას, გეხმარებათ იგრძნოთ რაღაც უფრო მნიშვნელოვანი ნაწილი და შეგახსენებთ საყვარელ ადამიანებს ან ცხოვრების მნიშვნელოვან მომენტებს.

მკვლევარებმა აღნიშნეს, რომ მუსიკა, სხვა სოციალურ საყვარელ გასართობთან ერთად (როგორიცაა სერიალების ყურება), ეხმარება ადამიანის კუთვნილების ძირითადი მოთხოვნილების დაკმაყოფილებას.

ამრიგად, საყვარელი მუსიკა არა მხოლოდ სიამოვნების წყაროა, არამედ ძლიერი ინსტრუმენტია მარტოობის წინააღმდეგ საბრძოლველად და ემოციური კეთილდღეობის გასაუმჯობესებლად.

მეცნიერებმა ბედნიერების მიღწევის უჩვეულო გზა დაასახელეს

ტორონტოს უნივერსიტეტის მეცნიერებმა ბედნიერების მიღწევის უჩვეულო გზა დაასახელეს – ამისათვის უნდა შეწყვიტოთ სწრაფვა ბედნიერების მისაღწევად. კვლევა გამოქვეყნდა ანალიტიკური ფსიქოლოგიის საერთაშორისო ასოციაციის (IAAP) ვებგვერდზე.

მეცნიერების მტკიცებით, განწყობის კონტროლის მცდელობა უკუშედეგს იწვევს, რაც იწვევს ემოციურ დაღლილობას და დიდ იმედგაცრუებას.

მკვლევარებმა გვირჩიეს ბედნიერება განვიხილოთ არა როგორც მიზანი, რომლის მიღწევაც შესაძლებელია, არამედ როგორც ბუნებრივი გრძნობა, რომელიც შეიძლება მოვიდეს და წავიდეს.

მეცნიერებმა ასევე გაგვიზიარეს სამი რჩევა, რომ გავხდეთ უფრო ბედნიერი:

• მიიღეთ ბედნიერება ბუნებრივად,
• დააფასეთ ის, რაც უკვე გაქვთ და
• არ შეეცადოთ გააკონტროლოთ ემოციური მდგომარეობა.

დასახელდა ბედნიერების დონის ამაღლების მარტივი გზა

მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფმა დაამტკიცა, რომ ეკოლოგიურად შეგნებული ქცევა, როგორიცაა ნაგვისგან გაწმენდა, ნარჩენების შემცირება ან მწვანე ტრანსპორტის გამოყენება, ხელს უწყობს ბედნიერების გრძნობას და ცხოვრების აზრს. გასაკვირია, რომ ასეთი აქტივობების დადებითი ეფექტი ისეთივე ძლიერი იყო, როგორც კეთილდღეობის გაუმჯობესებაზე მიმართული აქტივობები, როგორიცაა ჰობი ან თავის მოვლა. ნაშრომი გამოქვეყნდა ჟურნალში Psychological Science.

მიუხედავად იმისა, რომ მწვანე ცხოვრება ხშირად ასოცირდება გარკვეულ ძალისხმევასთან - დამატებითი ხარჯებსა და კომფორტის დათმობასთან - ფსიქოლოგიური თეორიები ვარაუდობენ, რომ მწვანე ქცევა ზრდის ბედნიერების ხარისხს.

ადრე, მკვლევარებმა აღმოაჩინეს კავშირი პროეკოლოგიურ ქცევასა და სუბიექტურ კეთილდღეობას შორის, მაგრამ მიზეზობრიობის პირდაპირი მტკიცებულება არ არსებობდა. ამ ხარვეზის შესავსებად, მკვლევარებმა დაიწყეს იმის გარკვევა, მწვანე ინიციატივებში მონაწილეობა რეალურად ზრდის თუ არა ადამიანების ცხოვრებით კმაყოფილების გრძნობას.

კვლევა ორი ნაწილისგან შედგებოდა. პირველში მონაწილეობდა 181 ზრდასრული 14 ქვეყნიდან. ათი დღის განმავლობაში მონაწილეები დღეში რამდენჯერმე აღრიცხავდნენ თავიანთ მოქმედებებს და განწყობას. შედეგებმა აჩვენა, რომ ადამიანები თავს უფრო ბედნიერად გრძნობდნენ იმ დღეებში, როდესაც ისინი ეკოლოგიურად სუფთა ქცევას ახორციელებდნენ. ეს ეფექტი განსაკუთრებით გამოხატული იყო მათ შორის, ვინც თავდაპირველად იზიარებდა გარემოსდაცვით ღირებულებებს, თუმცა გარემოსდაცვითი დაბალი მოტივაციის მქონე მონაწილეებმა ასევე აღნიშნეს გაუმჯობესებული კეთილდღეობა.

კვლევის მეორე ნაწილი აშშ-ში კოლეჯის 545 სტუდენტს შორის ჩატარდა. ისინი შემთხვევითობის პრინციპით დაყვეს სამ ჯგუფად: პირველი ასრულებდა ეკოლოგიურად სასარგებლო აქტივობებს, მეორენი ასრულებდნენ სასიამოვნო აქტივობებს სიამოვნებისთვის, ხოლო მესამე უბრალოდ თვალყურს ადევნებდნენ მათ საქმიანობას. სულ რაღაც ორი დღის შემდეგ, პირველ ორ ჯგუფში მონაწილეებმა განაცხადეს ბედნიერებისა და ცხოვრებით კმაყოფილების მნიშვნელოვანი ზრდა საკონტროლო ჯგუფთან შედარებით. თუმცა, პოლიტიკურმა შეხედულებებმა ან დამოკიდებულებამ გარემოსდაცვით საკითხებზე გავლენა არ მოახდინა შედეგებზე.

მკვლევარებმა ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ შედეგები ეჭვქვეშ აყენებს პოპულარულ მცდარ წარმოდგენას, რომ მწვანე ცხოვრების წესი მთლიანად უკავშირდება აკრძალვებს. პირიქით, ისინი ადასტურებენ მრავალწლიან ფილოსოფიურ და მეცნიერულ ტრადიციას:

ადამიანები ბედნიერები არიან, როცა კეთილ საქმეებს ასრულებენ.

მკვლევარები აღნიშნავენ, რომ წამახალისებელი შედეგების მიუხედავად, არსებობს შეზღუდვები. ექსპერიმენტი მხოლოდ რამდენიმე დღე გაგრძელდა, ასე რომ, ჯერ არ არის ნათელი, გრძელდება თუ არა ეფექტი ხანგრძლივად. გარდა ამისა, ზოგიერთმა მონაწილემ შესაძლოა გამოიცნო კვლევის მიზანი, რამაც შესაძლოა გავლენა იქონია მათ პასუხებზე. სამომავლოდ, მეცნიერები გეგმავენ შეისწავლონ, თუ როგორ მოქმედებს მწვანე ჩვევები ბედნიერების დონეზე თვეების ან თუნდაც წლების განმავლობაში.