ლალი ჩხიკვაძე

• ავსტრალიაში, გულის უკმარისობით დაავადებული 40 წლის პაციენტი გახდა მსოფლიოში პირველი ადამიანი, რომელმაც საავადმყოფო დატოვა სრულად ხელოვნური გულით იმპლანტირებულმა. ამის შესახებ ბრიტანული გაზეთი The Guardian წერს.
• გავრცელებული ინფორმაციით, ადგილობრივმა მოხალისემ გამოაცხადა, რომ მზადაა გახდეს BiVACOR სრულად ხელოვნური გულის პირველი რეციპიენტი ავსტრალიაში და მეექვსე მსოფლიოში.

ექსპერიმენტულმა იმპლანტმა 100 დღეზე მეტ ხანს გაძლო, სანამ პაციენტმა დონორი გული არ მიიღო. ცნობილია, რომ ადრე იმპლანტაციასა და გადანერგვას შორის ყველაზე დიდი ინტერვალი 27 დღე იყო.

ეს მოწყობილობა არის ორვენტრიკულური როტორული ტუმბო, რომელიც დამზადებულია ტიტანისგან და აქვს მხოლოდ ერთი მოძრავინაწილი. მექანიკურ გულს შეუძლია სისხლის გადატუმბვა წუთში 12 ლიტრი სიჩქარით.

მედიცინაში თანამედროვე ტექნოლოგიებმა მიაღწია ისეთ დონეს, რომ დღეს წამყვან კვალიფიციურ ქირურგებს შეუძლიათ ურთულესი, მათ შორის სასიცოცხლო ორგანოებთან დაკავშირებული ოპერაციების შესრულება. ერთ-ერთი ასეთი ოპერაციაა გულის გადანერგვა, რომელიც საჭიროებს დონორის ორგანოს, რაც საკმაოდ იშვიათი და დეფიციტურია. ამის გამო, პაციენტები, რომლებსაც ესაჭიროებათ ასეთი ოპერაცია, იძულებულნი არიან დიდხანს ელოდონ სანამ შესაფერისი დონორი ორგანო გახდება ხელმისაწვდომი, ზოგიერთმა კი შესაძლოავერ იცოცხლოს გადანერგვამდე.

ზოგჯერ ქირურგები, კარდიოლოგები და ტრანსპლანტოლოგები ურჩევენ პაციენტებს ხელოვნური ორგანოების, მათ შორის გულის, გადანერგვას. ვინაიდან გული სხეულის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და რთული შინაგანი ორგანოა, მისი ხელოვნური ანალოგი უნდაიყოს დამზადებული რაც შეიძლება ზუსტად, რათა უზრუნველყოს ადამიანის სხეული ჟანგბადითა და სხვა საკვები ნივთიერებებით გამდიდრებული სისხლით.

ისეთი ორგანოს განხილვისას, როგორიც არის ხელოვნური გული, აღსანიშნავია, რომ ის სრულად ვერ შეცვლის რეალურ ორგანოს. ის მხოლოდ საშუალებას აძლევს პაციენტს იცხოვროს მანამ, სანამ არ გამოჩნდება შესაფერისი დონორი ორგანო.

იმის გათვალისწინებით, რომ ხელოვნური ორგანოს კონსტრუქცია საკმაოდ რთულია, ამ ორგანოს იმპლანტაციასა და მუშაობას მრავალი სირთულე ახლავს თან. ხელოვნურ გულთან დაკავშირებული ერთ-ერთი გავრცელებული პრობლემაა ამ ორგანოსთვის ენერგიის წყაროს გამოყენება. მთავარი სირთულე ის არის, რომ ხელოვნური გული განთვასებულია პაციენტის სხეულში, ხოლო კვების წყარო უნდა იყოსგარეთ.

ხელოვნურ გულთან დაკავშირებული მეორე პრობლემა თრომბის წარმოქმნის მაღალი რისკია.

მიუხედავად იმისა, რომ ხელოვნური გულის გადანერგვა არის დროებითი ღონისძიება, რომელიც საშუალებას აძლევს პაციენტს დაელოდოს მაღალი ხარისხის დონორ ორგანოს, თანამედროვე ტექნოლოგიები საშუალებას გვაძლევს ვიმედოვნოთ, რომ გამომგონებლები საბოლოოდ შეძლებენ მუდმივი გამოყენების ხელოვნური გულის შემუშავებას. ეს კი ძალიან მნიშვნელოვანია გულის სერიოზული პრობლემების მქონე ადამიანებისთვის.