მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რატომ აგიჟებს აეროპორტები ზოგიერთ ადამიანს
ბრიტანელმა მეცნიერებმა ლიდს ბეკეტის უნივერსიტეტიდან გაარკვიეს, რატომ იწყებს ზოგიერთი ადამიანი უცნაურად ქცევას აეროპორტებში: იატაკზე ძილიდან მთვრალ სკანდალამდე, თვითმფრინავის კარების გაღების მცდელობებამდე და სხვა აუხსნელ ქცევებამდე. კვლევა The Conversation-ში გამოქვეყნდა.
ჯგუფმა გამოავლინა სამი ძირითადი ფაქტორი, რომელიც გავლენას ახდენს ადამიანის ფსიქიკურ მდგომარეობაზე აეროპორტის ტერმინალში: სტრესი, დეზორიენტაცია და ფსიქოლოგიური ასპექტები.
აეროპორტები მაღალი სტრესის მქონე ადგილებია. ხმაური, ხალხმრავლობა, ფრენის შიში და ფრენის დაგვიანება იწვევს შფოთვას, რომელიც შეიძლება გადაიზარდოს გაღიზიანებად და აგრესიად. ბევრი მგზავრი ცდილობს გაუმკლავდეს ამას ალკოჰოლით, რაც მხოლოდ ამძაფრებს სიტუაციას.
ფსიქოგეოგრაფიული თვალსაზრისით, აეროპორტები არის ეგრეთ წოდებული „თხელი ადგილები“, სადაც ნაცნობი საზღვრები იშლება. აქ დრო და სივრცე ბუნდოვანი ხდება: ხალხი განლაგებულია დროის ზონების, ქვეყნებისა და იურისდიქციებს შორის. ეს იწვევს დეზორიენტაციის განცდას, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს უჩვეულო ქცევა.
უფრო მეტიც, ზოგიერთისთვის აეროპორტი ხდება თავისუფლების ზონა, სადაც მათ შეუძლიათ გასცდნენ თავიანთი ჩვეული იდენტობის საზღვრებს. თუმცა, ეს განთავისუფლება შეიძლება გადაიზარდოს ქაოსში, განსაკუთრებით ალკოჰოლის ზემოქმედების ქვეშ. როგორც ფსიქოლოგები აღნიშნავენ, ასეთ პირობებში ჩვენი „ეგო“ სუსტდება და პრიმიტიული ინსტინქტები იპყრობს.
მკვლევარების თქმით, ამ ფაქტორების გაგებამ შეიძლება ხელი შეუწყოს იმას, რომ საჰაერო მგზავრობა უფრო კომფორტული და უსაფრთხო გახდეს.
აეროპორტებში ხელების დაბანის ჩვევამ შესაძლოა შეაჩეროს ეპიდემია
ეს ღონისძიება შეამცირებს ვირუსების გავრცელების სიჩქარეს მთელს მსოფლიოში.
კვლევის შედეგები, რომელიც ჩაატარეს მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის (აშშ) და კვიპროსის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა, გამოქვეყნდა ჟურნალში Risk Analysis. მიუხედავად იმისა, რომ კვლევა ჩატარდა უჰანის ახალი კორონავირუსის გავრცელებამდე, პროფესორი ქრისტეს ნიკოლაიდი და მისი კოლეგები ხაზს უსვამენ, რომ მათ მიერ მოპოვებული მონაცემები საკმაოდ აქტუალურია ნებისმიერი ვირუსული ინფექციის ეპიდემიისთვის, მათ შორის კორონავირუსისა და გრიპის.
კვლევის ავტორები დაეყრდნენ საერთაშორისო ფრენების მონაცემებს და მოახდინეს მსოფლიოში ეპიდემიოლოგიური ვითარების მიხედვით მოდელირება, აეროპორტებში მგზავრების პირადი ჰიგიენის ხარისხზე.
გამოდის, რომ ამ სფეროში მცირე გაუმჯობესებასაც კი შეიძლება ძალიან შესამჩნევი დადებითი შედეგები მოჰყვეს. ასე რომ, თუ მსოფლიოს ყველა აეროპორტში მგზავრების სუფთა ხელების რაოდენობა გაიზრდება მხოლოდ 10%-ით, პლანეტაზე ინფექციის გავრცელების მაჩვენებელი დაახლოებით 24%-ით შემცირდება.
და თუ ყველა აეროპორტში მგზავრების 60%-ს ნებისმიერ დროს სუფთა ხელები აქვს, ვირუსის გავრცელების მაჩვენებელი თითქმის 70%-ით შემცირდება.
ვინაიდან არარეალურია პერსონალური ჰიგიენის ასეთი დონის მიღწევა დედამიწის ყველა აეროპორტში, არსებობს კიდევ ერთი გამოსავალი: როგორც მეცნიერებმა დაადგინეს, ეპიდემიის გავრცელების ტემპის 37%-ით შენელების მიზნით, საკმარისია ვირუსული დაავადების გავრცელების ადგილზე მდებარე მხოლოდ ათი ძირითადი საერთაშორისო აეროპორტის მგზავრებმა უფრო ხშირად და კარგად დაიბანონ ხელები.
კვლევებმა აჩვენა, რომ მგზავრების მხოლოდ 20%-ს აქვს შედარებით სუფთა ხელები ყოველ საათში - ანუ, ბოლო ერთი საათის განმავლობაში ხელები წყლით და საპნით დაიბანეს მინიმუმ 15 წამის განმავლობაში. მოგზაურთა დარჩენილი 80% პოტენციურად აბინძურებს ყველა ზედაპირს, რომელსაც ეხებიან ხელზე არსებული მიკრობებით. უფრო მეტიც, სამეცნიერო მონაცემები აჩვენებს, რომ ადამიანების მხოლოდ 70% იბანს ხელებს ტუალეტის გამოყენების შემდეგ. მაგრამ მხოლოდ ნახევარი აკეთებს ამას სწორად. სხვები უბრალოდ იბანენ ხელებს მსუბუქად წყლით, ნაცვლად იმისა, რომ საფუძვლიანად დაიბანონ და საპონი ჩამოიბანონ 15-დან 20 წამამდე, როგორც ექსპერტები გვირჩევენ.
