ბიჭებისა და გოგონების ტვინის კავშირების სტრუქტურაში მნიშვნელოვანი განსხვავებები აღმოაჩინეს
მიმდინარე ცვლილებებს ბიჭებისა და გოგონების ტვინის სტრუქტურაში. დაკვირვებამ მათ საშუალება მისცა გამოეჩინათ მნიშვნელოვანი სქესობრივი განსხვავებები განვითარების ბუნებასა და ტვინში კავშირების სტრუქტურაში. ასევე დადასტურდა, რომ გოგონების ნერვული სისტემა უფრო სწრაფად ვითარდება. მეცნიერთა დასკვნები გამოქვეყნდა სტატიაში ჟურნალში JAMA Network Open.
„ჩვენ აღმოვაჩინეთ მნიშვნელოვანი განსხვავებები, თუ როგორ ვითარდება ბიჭების და გოგონების ტვინი ათი წლის ასაკიდან. კერძოდ, გოგონები აჩვენებენ კავშირების უფრო მეტ სიმკვრივეს ნეირონებს შორის მიძინებული ტვინის ქსელის საკვანძო კვანძებში ქერქის შიგნით, ისევე როგორც თეთრი ნივთიერების უფრო მაღალ სიმკვრივეს ქერქსა და ტვინის სტრიატუმს შორის“, - ნათქვამია კვლევაში.
ბევრი ბიოლოგი თვლის, რომ ქალისა და მამაკაცის ტვინის სტრუქტურა და ფუნქციონირება ძალიან განსხვავებულია რამდენიმე ევოლუციური მიზეზის გამო. კერძოდ, შვიდი წლის წინ ამერიკელმა მეცნიერებმა აჩვენეს, რომ მამაკაცებში ტვინის ზოგიერთი ნაწილი განსხვავებულად ცვლის სიგნალებს, ვიდრე ქალებში ნერვული სისტემის მსგავსი რეგიონები, მოგვიანებით კი აღმოაჩინეს, რომ მათი ტვინი განსხვავებულად რეაგირებს ტკივილზე.
ამერიკელი ნეირომეცნიერების ჯგუფმა, ბეთესდაში (აშშ) ნარკომანიის კვლევის ეროვნული ინსტიტუტის დირექტორის, ნორა ვოლკოფის ხელმძღვანელობით, ჩაატარა პირველი ფართომასშტაბიანი კვლევა იმის შესახებ, თუ როგორ იცვლება ბიჭებისა და გოგონების ტვინის სტრუქტურა მათი ზრდასთან ერთად.
ამ დაკვირვების ფარგლებში, მონაწილეობა მიიღო 9-10 წლის 8,9 ათასმა ბავშვმა. მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიით მეცნიერები თვალყურს ადევნებდნენ, თუ როგორ იცვლებოდა ტვინის თეთრი და ნაცრისფერი ნივთიერების სტრუქტურა ბავშვების ზრდასთან ერთად და ასევე შეადარეს ნერვული სისტემის სტრუქტურაში ასაკთან დაკავშირებული ყველაზე ხშირი ცვლილებების ნაკრები სხვადასხვა სქესის წარმომადგენლებში.
ამ მონაცემების შემდგომმა ანალიზმა აჩვენა, რომ გოგონებისა და ბიჭების ტვინის განვითარების ტრაექტორიები ძალიან განსხვავებულია და აქვთ ტვინის სხვადასხვა რეგიონებს შორის კავშირების ფორმირების ფუნდამენტურად განსხვავებული ბუნება.
როგორც წესი, გოგონებს ახასიათებთ ამ ქსელის ნეირონებს შორის კავშირების უფრო მაღალი სიმკვრივე, ასევე თეთრი ნივთიერების გაზრდილი სიმკვრივე თავის ტვინის მასთან დაკავშირებულ რეგიონებში. ვოლკოფისა და მისი კოლეგების აზრით, ეს ასახავს იმ ფაქტს, რომ გოგონების ტვინი საშუალოდ უფრო სწრაფად მწიფდება, ვიდრე ბიჭების ნერვული სისტემა.
მეცნიერებმა გამოავლინეს მსგავსი ნიმუშები ტვინის „სრულწლოვანების“ ხარისხისა და ბავშვების ინტელექტუალური განვითარების დონის შედარებისას.
ამ განსხვავებების აღმოჩენა გოგოებსა და ბიჭებში ტვინის განვითარების ბუნებაში, ვოლკოფისა და მისი კოლეგების აზრით, ხსნის ასაკთან დაკავშირებული განსხვავებების არსებობას სკოლის მოსწავლეების კოგნიტურ შესაძლებლობებში. ბავშვთა და მოზარდთა ტვინის განვითარებაზე შემდგომი დაკვირვება დაგვეხმარება იმის გაგებაში, თუ როდის არის ჩამოყალიბებული ეს განსხვავებები და როგორ წარმოიქმნება ისინი.