”მკურნალის” რედაქცია

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის კვლევის მიხედვით, ვარიკოზული ვენები გვხვდება ქალების 35%-ში, ხოლო მამაკაცების 20%-ში.დღესდღეობით მკურნალობის თანამედროვე მეთოდებმა ადამიანებს საშუალება მისცა არაქირურგიული, უმტკივნეულო მეთოდებით მოაგვარონ ეს პრობლემა. სტატიაში 5 წესს, რომლებიც დაგეხმარებათ თავიდან აიცილოთ დაავადება და მისი მოსალოდნელი გართულებები.

წესი 1. არ დაივიწყოთ რისკის ფაქტორები

რო­გორც მრა­ვა­ლი სხვა და­ა­ვა­დე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში, ვა­რი­კო­ზის დროსაც დი­დი მნიშვნე­ლო­ბა ენი­ჭე­ბა დრო­ულ დი­აგ­ნოს­ტი­კას. თუ და­ა­ვა­დებას ად­რე­ულ სტა­დი­ა­ში­ვე გა­მო­ვავ­ლენთ, მას­თან გამ­კლა­ვე­ბა საგ­რძნობლად გაგ­ვი­ად­ვილ­დე­ბა. ამი­ტომ გან­საკუთ­რე­ბუ­ლი ყუ­რადღ­ე­ბით უნ­და იყ­ვნენ ისი­ნი, ვინც რის­კის ჯგუფ­ში შე­დი­ან.

ვა­რი­კო­ზის გან­ვი­თა­რე­ბა­ში დიდ როლს ას­რუ­ლებს მემ­კვიდ­რე­ო­ბი­თი გან­წყო­ბა, რომე­ლიც ვა­რი­კო­ზით და­ა­ვა­დე­ბულ­თა 60-80%-ს აღე­ნიშ­ნე­ბა. თუ მშობ­ლებს ვე­ნებ­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პრობ­ლე­მე­ბი აქვთ, დი­დია ალბა­თო­ბა, ამ პრობ­ლე­მას თქვენც შე­ე­ჯა­ხოთ.

რის­კის მე­ო­რე ფაქ­ტო­რია მჯდო­მა­რე ან მდგო­მა­რე სა­მუ­შა­ო. რო­დესაც ფე­ხე­ბი დიდხანს არის უძ­რა­ვად (გან­სა­კუთ­რე­ბით ვერ­ტი­კა­ლურ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში), ვე­ნებს უჭირთ, მუდ­მივ ჰიდ­როს­ტა­ტი­კურ წნე­ვას­ გაუმ­კლავ­დნენ; იწყ­ე­ბა ქვე­და კი­დუ­რებ­ში სის­ხლის შე­გუ­ბე­ბა, რა­საც ვა­რიკო­ზამ­დე მივ­ყა­ვართ. სამ­წუ­ხა­როდ, რის­კის ამ ჯგუფ­ში შე­იძ­ლე­ბა მოხვდნენ პრაქ­ტი­კუ­ლად ყვე­ლა პრო­ფე­სი­ის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი: გამყიდვე­ლე­ბი­თ და მძღო­ლე­ბი­თ დაწყ­ე­ბუ­ლი, მე­ნე­ჯე­რე­ბი­თა და ბან­კი­რე­ბით დამთავრებული.

ქა­ლე­ბის­თვის რის­კის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ფაქ­ტო­რია ორ­სუ­ლო­ბა. ბავ­შვის და­მა­ტე­ბი­თი წო­ნის გა­მო, ფე­ხებ­ზე დატ­ვირ­თვა საგ­რძნობ­ლად იზ­რდე­ბა. ვე­ნებ­თან დაკავშირებული პრობ­ლე­მე­ბი ხში­რად უჩ­ნდე­ბათ ჭარ­ბწონი­ა­ნებს, აგრეთვე მათ, ვი­სი საქ­მი­ა­ნო­ბაც ძლი­ერ ფი­ზი­კურ დატ­ვირ­თვას მო­ითხ­ოვს (მტვირ­თა­ვე­ბი, ძა­ლოს­ნე­ბი)

რო­დე­საც ადა­მი­ა­ნი დიდ­ხანს ზის ან დგას, მის ფე­ხებს სტა­ტი­კუ­რი დატ­ვირ­თვა ად­გე­ბა, რო­მე­ლიც მე­ტად სა­ზი­ა­ნოა ვე­ნე­ბის­თვის, ხო­ლო დი­ნა­მი­კუ­რი დატ­ვირ­თვა (რო­დე­საც ადა­მი­ა­ნი და­დის ან დარ­ბის), პი­რიქით, მე­ტად მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი­ა. შემ­თხვე­ვი­თი არ არის, რომ ფლე­ბო­ლოგე­ბი წვი­ვის კუნ­თებს "პე­რი­ფე­რი­ულ გულს" უწო­დე­ბენ სწო­რედ მა­თი მუ­შა­ო­ბა გა­ნა­პი­რო­ბებს ქვე­და კი­დუ­რე­ბი­დან სის­ხლის გა­დი­ნე­ბას. ამიტო­მაც მოგ­ვი­წო­დე­ბენ სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბი, ხში­რად ვი­ა­როთ ფე­ხით.

რაც შე­ე­ხე­ბა ორ­სუ­ლებს, მათ ფლე­ბო­ლოგს ორ­ჯერ უნ­და მი­მარ­თონ: ორ­სუ­ლო­ბის ად­რე­ულ და გვი­ან სტა­დი­ებ­ში. ცხოვ­რე­ბის ჯან­სა­ღი წე­სით და სწო­რად შერ­ჩე­უ­ლი კომ­პრე­სი­უ­ლი ტრი­კო­ტა­ჟით ვა­რი­კო­ზის თა­ვიდან აცი­ლე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლი­ა.

წესი 2. პროფილაქტიკა სჯობს მკურნალობას

ვა­რი­კო­ზუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბის სა­უ­კე­თე­სო პრო­ფი­ლაქ­ტი­კაა ფე­ხის კუნთე­ბის რე­გუ­ლა­რუ­ლი დი­ნა­მი­კუ­რი დატ­ვირ­თვა. სა­სარ­გებ­ლოა სი­ა­რული ფე­ხით და ვე­ლო­სი­პე­დით, სირ­ბი­ლი, ცურ­ვა, კი­ბე­ზე ას­ვლა. მოკ­ლედ, რაც უფ­რო მე­ტად მუ­შა­ობს ფე­ხის კუნ­თე­ბი, მით უფ­რო ნაკ­ლე­ბია ვენე­ბის და­ა­ვა­დე­ბის ალ­ბა­თო­ბა.

ვა­რი­კო­ზუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბის პრო­ფი­ლაქ­ტიკის­თვის დი­დი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს კომ­პრე­სი­ულ ტრი­კო­ტაჟს. სპე­ცი­ა­ლური წინ­დე­ბი, კოლ­ჰო­ტე­ბი ახ­დენს ზე­წო­ლას ვე­ნებ­ზე, აუმ­ჯო­ბე­სებს სისხლის მი­მოქ­ცე­ვას ქვე­და კი­დუ­რებ­ში, ამ­სუ­ბუ­ქებს ვე­ნე­ბი­სა და კუნ­თო­ვანი ტუმ­ბოს მუ­შა­ო­ბას, ამ­ცი­რებს გუ­ლის დატ­ვირ­თვას, აქ­რობს ფე­ხე­ბის დაღლილობას, ტკი­ვილ­სა და შე­შუ­პე­ბას.

აქ­ვე უნ­და გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნოთ ორი რამ: უნ­და გა­მო­ვი­ყე­ნოთ მხო­ლოდ ხა­რის­ხი­ა­ნი კომ­პრე­სი­უ­ლი ტრიკო­ტა­ჟი და ის უნ­და შეგ­ვირ­ჩი­ოს სპე­ცი­ა­ლის­ტმა. თუ კომ­პრე­სიის დო­ნე არას­წო­რად შე­ირ­ჩა, თეთ­რე­ულ­მა შე­იძ­ლე­ბა უფ­რო მე­ტად გვავ­ნოს, ვიდრე გვარგოს.

წესი 3. დროული დიაგნოსტიკა

ბევრს მი­აჩ­ნი­ა, რომ დღის ბო­ლოს ფე­ხე­ბის დაღ­ლი­ლო­ბა, ტკი­ვი­ლიდა შე­შუ­პე­ბა ბუ­ნებ­რი­ვი მოვ­ლე­ნა­ა, ექი­მე­ბი კი გვარ­წმუ­ნე­ბენ, რომ ასე არ არის. თუ ასე­თი რამ მხო­ლოდ მძი­მე სა­მუ­შა­ოს შემ­დეგ კი არა, ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი დღის ბო­ლო­საც შე­ი­ნიშ­ნე­ბა, დრო­ა, ექიმს მი­მარ­თოთ

ად­ვი­ლი შე­საძ­ლე­ბე­ლი­ა, ეს ქვე­და კი­დუ­რებ­ში სის­ხლის მი­მოქ­ცე­ვის დარ­ღვე­ვის პირ­ვე­ლი სიმ­პტო­მე­ბი იყოს. მით უმე­ტეს სა­ჭი­როა ექიმ­თან მის­ვლა, თუ ფე­ხებ­ზე სის­ხლძარ­ღვო­ვა­ნი ვარ­სკვლა­ვე­ბიც გა­გიჩ­ნდათ.

სამ­წუ­ხა­როდ, ბევ­რი ყუ­რადღ­ე­ბას არ აქ­ცევს ამ­გვარ "წვრილ­მა­ნებს" და მხო­ლოდ მას შემ­დეგ მი­მარ­თავს ექიმს, რო­დე­საც შე­შუ­პე­ბა ხშირდე­ბა, ერ­თვის ტკი­ვი­ლი და კრუნ­ჩხვა, შე­სამ­ჩნე­ვად იბე­რე­ბა მსხვი­ლი სის­ხლძარ­ღვე­ბი. და­მა­ტე­ბი­თი სიმ­პტო­მია მსუ­ბუ­ქი ტრო­ფი­კუ­ლი დარღვე­ვე­ბი - სის­ხლის მი­მოქ­ცე­ვის მოშ­ლის გა­მო უა­რეს­დე­ბა ქსო­ვი­ლე­ბის კვე­ბა. ყვე­ლა­ზე ჯი­უტ პა­ცი­ენ­ტებს, რომ­ლე­ბიც ექიმს ამ დრო­საც არ მი_მარ­თა­ვენ, შე­საძ­ლოა და­ა­ვა­დე­ბა გა­და­ე­ზარ­დოთ უკა­ნას­კნელ სტა­დი­აში, რო­დე­საც კან­ზე ტრო­ფი­კუ­ლი წყლუ­ლე­ბიჩნდე­ბა. ეს იმის ნი­შა­ნი­ა, რომ და­ა­ვა­დე­ბა მე­ტის­მე­ტად არის მიშ­ვე­ბუ­ლი და ხან­გრძლი­ვი, რთუ­ლი მკურ­ნა­ლო­ბა დას­ჭირ­დე­ბა. ცხა­დი­ა, საქ­მე აქამ­დე არ უნ­და მი­ვიყ­ვა­ნოთ. რაც უფ­რო ად­რე მივ­მარ­თავთ ფლე­ბო­ლოგს, მით უკე­თე­სი იქნება ჩვე­ნიჯანმრთელობისთვის.

წესი 4. ერიდეთ თვითმკურნალობას

ვა­რი­კო­ზით და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი მრა­ვა­ლი ადა­მი­ა­ნი ექიმ­თან მის­ვლას თვით­მკურ­ნა­ლო­ბას ამ­ჯო­ბი­ნებს. ზო­გი ხალ­ხურ რე­ცეპ­ტებს ჭრის გა­ზეთე­ბი­დან, ზო­გი ყი­დუ­ლობს რეკ­ლა­მი­რე­ბულ კრე­მებს, რომ­ლე­ბიც ფეხე­ბის "სიმ­სუ­ბუ­ქეს" გვპირ­დე­ბა... ვა­რი­კო­ზის სამ­კურ­ნა­ლო ხალ­ხუ­რი საშუ­ა­ლე­ბე­ბის უმე­ტე­სო­ბა ნაკ­ლე­ბე­ფექ­ტუ­რი­ა. რაც შე­ე­ხე­ბა ვე­ნა­მა­ტო­ნიზე­ბელ კრე­მებს, ამ სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბით ვა­რი­კო­ზის­გან ვერ გა­ნი­კურ­ნე­ბით, თუმ­ცა, უსი­ა­მოვ­ნო შეგ­ძნე­ბე­ბის შემ­ცი­რე­ბანამ­დვი­ლად შე­უძ­ლი­ათ.

სამ­კურ­ნა­ლო სა­შუ­ა­ლე­ბა უნ­და შე­არ­ჩი­ოს სპე­ცი­ა­ლის­ტმა თი­თო­ე­უ­ლი პა­ცი­ენ­ტის ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლურ თა­ვი­სე­ბუ­რე­ბა­თა გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით. ჩვე­ულებ­რივ, ვა­რი­კო­ზის მკურ­ნა­ლო­ბა კომ­პლექ­სუ­რი­ა. უნი­ვერ­სა­ლუ­რი საშუ­ა­ლე­ბა, რო­მე­ლიც ვე­ნე­ბის პრობ­ლე­მე­ბის­გან გვიხ­სნის, არ არ­სე­ბობს. კომ­ბი­ნი­რე­ბუ­ლი მე­თო­დე­ბის არ­ჩე­ვა კი ფლე­ბო­ლო­გის კომ­პე­ტენ­ცი­ა­ა. თვით­მკურ­ნა­ლო­ბა და­უშ­ვე­ბე­ლი­ა.

წესი 5. მკურნალობისთვის მიმართეთ პროფესიონალს

ფლე­ბო­ლო­გის მთა­ვა­რი ამო­ცა­ნა ქვე­და კი­დუ­რებ­ში ნორ­მა­ლუ­რი სის­ხლის მი­მოქ­ცე­ვის აღ­დგე­ნა­ა. და­ა­ვა­დე­ბის ად­რე­ულ სტა­დი­ა­ში ოპერა­ცი­უ­ლი ჩა­რე­ვა შე­საძ­ლოა არც კი გახ­დეს სა­ჭი­რო მდგო­მა­რე­ო­ბის გა­სა­უმ­ჯო­ბე­სებ­ლად და და­ა­ვა­დე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბის შე­სა­ჩე­რებ­ლად საკ­მა­რი­სი აღ­მოჩ­ნდეს ხა­რის­ხი­ა­ნი, სწო­რად შერ­ჩე­უ­ლი კომ­პრე­სი­ული ტრი­კო­ტა­ჟი ვე­ნო­მა­ტო­ნი­ზე­ბე­ლი პრე­პა­რა­ტე­ბის კურ­სთან ერ­თად. შორს წა­სულ შემ­თხვე­ვებ­ში კი აუ­ცი­ლე­ბე­ლია ოპე­რა­ცი­უ­ლი ჩა­რე­ვა. ქირურ­გი ფლე­ბო­ლო­გი ამოკ­ვეთს და­ზი­ა­ნე­ბულ ვე­ნებს და ვე­ნურ სისხლს საღ კან­ქვე­შა და უფ­რო ღრმა ვე­ნებ­ში გა­და­ა­ნა­წი­ლებს.

უფ­რო და უფ­რო პო­პუ­ლა­რუ­ლი ხდე­ბა სკლე­რო­თე­რა­პიავა­რი­კო­ზის მკურ­ნა­ლო­ბის უოპე­რა­ციო მე­თო­დი, რო­დე­საც და­ზი­ა­ნე­ბულ ვე­ნას კი არ კვე­თენ, არა­მედ ინი­ექ­ცი­ე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბით შეჰ­ყავთ მას­ში სპე­ცი­ა­ლუ­რი პრე­პა­რა­ტი. ეს პრე­პა­რა­ტი თით­ქოს "ა­წე­ბებს" ავად­მყოფ ვე­ნას, რო­მე­ლიც დრო­თა განმავ­ლო­ბა­ში თა­ვის­თა­ვად ქრე­ბა. ეს უმ­ტკივ­ნე­უ­ლო პრო­ცე­დუ­რა­ა, რომე­ლიც არ ტო­ვებს არა­ვი­თარ ნა­წი­ბურს, თუმ­ცა ყვე­ლა პა­ცი­ენ­ტის­თვის მი­სი ჩა­ტა­რე­ბა არ შე­იძ­ლე­ბა. მკურ­ნა­ლო­ბის მე­თო­დი ექიმ­მა უნ­და შეარ­ჩი­ოს.

ამ და სხვა სამედიცინო თემებზე ამომწურავი ინფორმაციის მიღება შეგიძლიათ "პალიტრა L-ის“ წიგნების ახალი სერიიდან „8 წიგნი ჯანმრთელობაზე“. მასში მკითხველისთვის გასაგებ ენაზე ვრცლად არის განხილული სხვადასხვა გავრცელებული დაავადებები, მათი გამომწვევი მიზეზები, რისკ-ფაქტორები და მკურნალობის თანამედროვე, აპრობირებული მეთოდები.

უკვე გამოვიდა სერიის პირველი ტომი, ხოლო მეორე ტომი 16 იანვრიდან იქნება ხელმისაწვდომი. წიგნი შეძენა შესაძლებელია „პალიტრა L-ის“ ვებგვერდზე და ასევე „ბიბლუსის“ მაღაზიათა ქსელში მთელი საქართველოს მასშტაბით.