არის თუ არა რამე სასაცილო covid19-ის საწინააღმდეგო ვაცქინაციის დამატებითი ბუსტერების საჭიროებაში - რა უნდა ვიცოდეთ ბუსტერ-დოზებზე?
მებრძოლი ბუნებრივი დაცვითი სისტემა. მას იმუნური სისტემა ეწოდება. იგი წარმოშობს ანტისხეულებს, რომლებიც ებრძვიან ინფექციებს და გვიცავენ მათთგან. მიუხედავად ამისა, არსებობს ინფექციური დაავადებები, რომლებსაც ორგანიზმი ბუნებრივი გზით ადვილად ვერ უმკლავდება. მათი გართულებები სიცოცხლისათვის საშიშია. ამ დაავადებების და მათი გართულებების თავიდან ასაცილებლად ტარდება იმუნიზაცია (იმუნიტეტის გაძლიერება აცრების გზით). იმუნიზაციის მიზანია თქვენი იმუნური სისტემის გაძლიერება იმდენად, რომ ორგანიზმი წარმატებით შეებრძოლოს ინფექციას - დაიცვას ორგანიზმი ინფექციისაგან ან, თუ მაინც მოხდა დაავადება, თავიდან ააცილოს ინფექციური დაავადებების საშიში გართულებები.
იმუნიზაცია ყველაზე უსაფრთხო და ყველაზე ეფექტური გზაა საშიში დაავადებებისაგან დასაცავად!
როგორ მოქმედებს აცრა?
ვაქცინები იმუნობიოლოგიური პრეპარატებია, რომლებიც შეიცავენ ინფექციური დაავადების გამომწვევი ბაქტერიის ან ვირუსის ცოცხალ ან დახოცილ ფორმებს ან იმ ნივთიერების მცირე ნაწილს, რომელსაც ბაქტერია ან ვირუსი გამოიმუშავებს (ანატოქსინს). ახალი რნმ ვაქცინები კი შეიცავს რიბონუკლეინის მჟავას, რომელიც ორგანიზმში შეყვანის შემდეგ გამოიმუშავებს ვირუსის მცირე ნაწილაკს.
ვაქცინა იწვევს ორგანიზმის დამცველობით იმუნურ რეაქციას კონკრეტული ინფექციური დაავადების წინააღმდეგ. ორგანიზმში გარედან ხელოვნურად შეყვანილ, იმუნური რეაქციის გამომწვევ, ამ ფაქტორებს ანტიგენები ეწოდება.
ვაქცინა აიძულებს ორგანიზმის იმუნურ სისტემას გამოიმუშავოს ანტისხეულები - ნივთიერება, რომელიც ებრძვის ინფექციას.
თუ ორგანიზმში ინფექცია შეიჭრება, ვაქცინაციის შედეგად უკვე წარმოქმნილი ანტისხეულები ამოიცნობენ მას და ორგანიზმს დაიცავენ დაავადებისაგან. იმ შემთხვევაში თუ სრული დაცვა არ მოხდება და აცრილი მაინც დაავადდება, ინფექციის მიმდინარეობა იქნება მსუბუქი, სიცოცხლისათვის საშიში გართულებების გარეშე.
ვაქცინების წარმატებით გამოყენების შედეგად მსოფლიოში გაქრა ისეთი საშიში დაავადებები, როგორიცაა ყვავილი, ზოგიერთ ქვეყანაში პოლიომიელიტი და დიფტერიაც კი.
ბუსტერ დოზები აქამდე არსებულ ვაქცინებზე - რა ვიცით მათზე?
საქართველოში აცრები ტარდება შემდეგი ვაქცინებით:
- ბცჟ-(DPT)-ტუბერკულოზის საწინააღმდეგოდ;
- დყტ (OPV) - დიფტერია/ყივანახველა/ტეტანუსის ვაქცინა;
- ოპვ (OPV) - პოლიომიელიტის;
- “ბ" (B) ჰეპატიტის;
- წწყ-(MMR)–წითელა/წითურა/ყბაყურას ვაქცინა.
აქ მოყვანილია ცხრილი, რომელიც გვიჩვენებს, თუ როდის ტარდება პირველი ვაცქინაცია და როდის კეთდება ამ ვაცქინების ბუსტერ-დოზები იმისთვის, რომ იმუნიტეტი იყოს მყარი, ნაკლები იყოს ინფიცირების შემთხვევები და ინფიცირებისას დაავადება იყოს მსუბუქი.
ცხრილში ჩანს, რომ 4 სავალდებულო ვაქცინა საჭიროებს ბუსტერ დოზების გაკეთებას, მათ შორის B ჰეპატიტს სჭირდება პიველი ვაცქინის შემდეგ 2 დამატებითი ბუსტერ-დოზა, პოლიომიელიტს კი - 4 დამატებითი ბუსტერი. ასევეა დიფტერია-ყივანახველა-ტეტანუსისა და წითელა-წითურა-ყბაყურას შემთხვევაშიც - მათაც სჭირდებათ პირველი ვაცქინის შემდეგ ბუსტერ-დოზების მიღება, რათა ბავშვი იყოს დაცული ამ ინფექციების გართულებებისგან. დიფტერიისა და ტეტანუსის მე-4 და მე-5 ბუსტერები კი უფრო გვიან - 5 და 14 წლის ასაკში ტარდება.
ეს ვაცქინები, თავიანთი ბუსტერებით, გაკეთებული აქვს საქართველოს მოსახლეობის 95%-ს და აქამდე არავითარი პროტესტი და უნდობლობა არ გამოუწვევია ბუსტერ-დოზების საჭიროებას.
სხვათა შორის ამ ცხრილში მოყვანილი სავალდებულო ბუსტერების მიღებიდან რამდენიმე წლის შემდეგაც შესაძლოა საჭირო გახდეს კიდევ დამატებითი რევაცქინაციები (ბუსტერები) გარკვეულ შემთხვევებში - ასეთი შემთხვევები ყველაზე ხშირად გვხვდება ტეტანუსთან დაკავშირებით, აგრეთვე B ჰეპატიტისგან თავის დასაცავად ხდება ხოლმე საჭირო ახალი რევაცქინაციები.
მოდით, გავიხსენოთ ცოფის საწინააღმდეგო ვაცქინაცია, რომელიც 5 დოზის მიღებას გულისხმობს ანუ პირველი ვაცქინის შემდეგ 4 ბუსტერ-დოზაა საჭირო იმისთვის, რომ ცოფისგან დაიცვას ადამიანი.
დღეს კორონავირუსულ ინფექციასთან დაკავშირებული ვაცქინაციის თემა ვაქცინაციის მოწინააღმდგეებმა არასწორი განხილვის საგნად აქციეს და მოსახლეობას ხშირად დამახინჯებული ინტერპრეტაციით აწვდიან მედიკოსთათვის სრულიად ჩვეულებრივ ინფორმაციას იმის შესახებ, რომ ინფექციასთან ბრძოლისას ბუსტერ-დოზების გამოყენება უფრო მყარ იმუნიტეტს აყალიბებს.
და რომ ვაცქინირებულიც შეიძლება გახდეს ავად (ამაში გასაოცარი არაფერია), თუმცა ის დაცული იქნება მძიმე გართულებებისგან.
სწორედ ამიტომ მოგიწოდებთ მთელი საღად მოაზროვნე სამედიცინო საზოგადოება, რომ აიცრათ და იყოთ დაცულები! გაუფრთხილდეთ საკუთარ ჯანმრთელობას!
ნუ მოისმენთ და მით უმეტეს, ნუ გაავრცელებთ ცრუ ინფორმაციებს!
სასაცილო არაფერია იმაში, რომ ვერაგი ვირუსის წინააღმდეგ შესაძლოა დამატებითი ბუსტერი იყოს საჭირო - ასე იყო აქამდეც, ეს სიახლე არ გახლავთ, უბრალოდ მოსახლეობა არ არის ინფორმირებული სწორად.