პერფექციონიზმი - პროკრასტინაცია - მანკიერი წრე
პერფექციონიზმი არის უნაკლოობისკენ სწრაფვა. ეს ნიშნავს მუშაობის ძალიან მაღალ სტანდარტებს, რომელსაც ხშირად თან ახლავს მძიმე თვითკრიტიკა და კრიტიკის შიში. ბევრისთვის პერფექციონიზმი ბავშვობიდან იწყება.
სრულყოფილება ადამიანის იდეაფიქსი ხდება. იგი მუდამ უკმაყოფილოა საკუთარი მიღწევებით. ეს კი მუდმივ დაძაბულობას იწვევს პიროვნებაში. იმისათვის, რომ არ შელახონ საკუთარი იმიჯი, პერფექციონისტები ცდილობენ დამალონ დაშვებული შეცდომები ან უარი თქვან ჩანაფიქრზე, ელოდებიან იდეალურ მომენტს და ემზადებიან დიდი წარმატებებისთვის. ხშირად ეს მომენტი იგვიანებს, ამასობაში კი სხვები ახალ საქმეებს იწყებენ. აქ იჩენს თავს ე.წ. პროკრასტინაციის ფენომენი, რომელიც საქმის სრულყოფილად შესასრულებლად საგანგებო მომზადებისათვის, საქმიანობის დაწყების გადადებას გულისხმობს. იდეალური მომენტი კი შეიძლება არასოდეს დადგეს.
პერფექციონიზმი by mariam
გაჭიანურება(პროკრასტინაცია) ხშირად პერფექციონიზმის სიმპტომია. იმის გამო, რომ პერფექციონისტებს ეშინიათ, რომ ვერ შეძლებენ დავალების სრულყოფილად შესრულებას, ისინი შეძლებისდაგვარად გადადებენ მას. ეს გამომდინარეობს შიშიდან, რომ მიზანს ვერ მიაღწევენ, გარდა ამისა, პერფექციონისტები შიშობენ, რომ წარუმატებლობა გამოიწვევს კრიტიკას ან დაცინვას, მაგალითად, ავტორიტეტებისა და თანატოლების მხრიდან. რაც უფრო მაღალია წარუმატებლობისა და დაცინვის შიში, მით უფრო აჭიანურებენ ამოცანების შესრულებას პერფექციონისტები.
გაჭიანურება არ არის სიზარმაცე. ეს უფრო არასწორი აქტივობის გრძნობაა, რომელიც დაფუძნებულია იმედგაცრუებისა და წარუმატებლობის დაბალ ტოლერანტობაზე. როდესაც ადამიანები საკუთარ თავზე იღებენ იმაზე მეტ გამოწვევას, ვიდრე მათ შეუძლიათ და გვერდს უვლიან დისკომფორტისაგან განრიდების გზებით. როგორც პერფექციონიზმს, ასევე გაჭიანურებას გრძელვადიანი გავლენა აქვს როგორც ფსიქიკურ, ასევე ფიზიკურ ჯანმრთელობაზე. პერფექციონიზმის დისფუნქციური აზროვნება შეიძლება იყოს ტოქსიკური, რაც ხშირად იწვევს იმედგაცრუებას, საკუთარ თავში ეჭვს და გონებრივ გადაღლას. გაჭიანურება თანაბრად საზიანოა. პროკრასტინატორები არა მხოლოდ ხარჯავენ დროის, ყურადღების და ფოკუსირების მნიშვნელოვან რესურსებს, არამედ გაჭიანურებით გამოწვეული მუდმივი სტრესი საბოლოოდ იწვევს პრობლემებს, როგორიცაა იმუნიტეტის დაქვეითება, საჭმლის მომნელებელი პრობლემები და უძილობა.
იმის გამო, რომ პერფექციონიზმი და გაჭიანურება ტვინში არსებული შიშების პროდუქტია, უსასრულო მარყუჟის გარღვევის მეთოდები არის სატყუარას, გონების გადატანის ტაქტიკა, რომლის მიზანიც შიშებიდან ყურადღების გადატანაა. რათა ფოკუსირება მოახდინოს საქმეზე. აზროვნება, რომელიც ხელს უწყობს გაჭიანურებას, აზვიადებს ამოცანების მასშტაბს,ხოლო ეს ტექნიკა მათ ნორმამდე დაყვანას უზრუნველყოფს. პერფექციონიზმის და პროკრასტინაციის ციკლის დარღვევა ხელს უწყობს ამოცანების უფრო მარტივად, ნაკლებ დროში შესრულებას.
პერფექციონიზმს და მაღალ სტანდარტებსაქვს თავისი უპირატესობები. მას შეუძლია დაეხმაროს ადამიანებს გააუმჯობესონ თავიანთი უნარები, თუმცა, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ სინამდვილეში სტულყოფილი არავინ არინ არის.ამგვარად, აუცილებელია განვასხვავოთ საუკეთესო შედეგებისკენ სწრაფვა (რომელიც ადამიანის ბუნებრივ მოტივაციას წარმოადგენს) მისი პათოლოგიური ფორმისგან, რაც გამოიხატება არასრულყოფილების უარყოფაში.
რჩევები პერფექციონიზმისა და პროკრასტინაციის ციკლის დასარღვევად:
სანამ საქმეს შეუდგებით, შეამცირეთ თქვენი თავის მიმართ დაწესებული უმაღლესი მოთხოვნები. გათავისუფლდით იმ მოლოდინისგან, რომ საკუთარი თავის 100 პროცენტი უნდა დაუთმოთ ყველაფერს, რასაც აკეთებთ.
პირველი ნაბიჯი ამ ციკლის დასარღვევად არის იმის აღიარება, რომ ხშირად ამოცანების შესრულება ნელი პროცესია და არასრულყოფილია - და ეს ნორმალურია. ასევე სრულიად ნორმალურია შეცდომების დაშვება, ყოველთვის შეგიძლიათ უკან დაბრუნდეთ და მოგვიანებით გამოასწოროთ.
დაყავით თქვენი შესასრულებელი საქმეები პატარ-პატარა ამოცანებად. პერფექციონიზმთან ბრძოლა მოითხოვს ,,ყველაფერი ან არაფერი”- პრინციპის დარღვევას. მაგალითად, გაარკვიეთ, რა არის ამოცანის კომპონენტები და დაყავით ნაწილებად.ამოცანების მცირე ნაწილებად დაყოფა არა მხოლოდ უფრო მართვადს ხდის მათ , არამედ რაღაცის მიღწევის, წარმატების განცდას იწვევს. მცირე გამარჯვებები ზრდის იმპულსს, მოტივაციას.
მნიშვნელოვანია მოუსმინოთ თქვენს სხეულს - მიეცით მას დასვენების საშუალება, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ მიდრეკილი ხართ უმცირესი დეტალებისკენ.
ზოგიერთ ადამიანს ასევე შეუძლია ისარგებლოს პროფესიონალის დახმარებით. თუ პერფექციონისტური მიდრეკილება მნიშვნელოვნად მოქმედებს თქვენს ცხოვრებაზე, თერაპევტი დაგეხმარებათ უკეთ იგრძნოთ თავი.
როდესაც თქვენი შიშები ორიენტირებულია იმაზე, იქნება თუ არა საკმარისად კარგ, რასაც თქვენ აკეთებთ. აქ მოცემულია რამდენიმე რჩევა, რათა მიმართოთ თქვენი ტვინი სხვაგვარად ფიქრისკენ:
დასაწყებად ნუ დაელოდებით იდეალური პირობების შექმნას. გჯეროდეთ, რომ თქვენ გაქვთ ყველაფერი, რაც გჭირდებათ ამოცანის შესასრულებლად და რომ თქვენ აღმოაჩენთ დამატებით, საჭირო რესურსებს, მუშაობის პროცესშივე.
აღიარეთ, რომ ის არასოდეს იქნება სრულყოფილი. როცა კმაყოფილდები, მიზნად ისახავ დამაკმაყოფილებლად საკმარის შედეგებს.
იმის ნაცვლად, რომ ფოკუსირება მოახდინოთ შედეგზე და გეშინოდეთ მარცხის, ფოკუსირება გააკეთეთ დიზაინის აზროვნების ხუთ საფეხურზე: აღმოჩენა, ინტერპრეტაცია, იდეა, ექსპერიმენტი/ტესტირება და ევოლუცია/გამეორება.
გაანალიზეთ თქვენი შფოთვის მიზეზები. ამაში შემდეგი ორი სავარჯიშო, რომელიც დაგეხმარებათ:
- აიღეთ ფურცელი და ხაზით ორად გაყავით. პირველ სვეტში ჩამოთვალეთ ამოცანები, რომლის შესრულებაც გსურთ, ხოლო მეორე სვეტში ჩაწერეთ შეშფოთების მიზეზები, საზრუნავი ან შიში, რომელიც გაქვთ ამ დავალების შესრულებისას. ჩაწერეთ რაც შეიძლება მეტი.
- კიდევ ერთი ვერსია არის დავალების ჩამოთვლა და თითოეულ დავალებასთან დაკავშირებული საფეხურები და პრობლემები, რომლებსაც ელოდებით, რომ შეგხვდებათ დავალების ან ნაბიჯის შესრულებისას.
თუ წარუმატებლობის შიშით აჭიანურებთ, შეგიძლიათ გამოიყენოთ ქმედებებზე დაფუძნებული გონებრივი ხრიკები:კარგი იდეები ხშირად ჩნდება ჩვეულებრივ ყოველდღიურ აქტივობებში, როგორიცაა ჭურჭლის რეცხვა, მებაღეობა და ორგანიზება. ხრიკი მდგომარეობს იმაში, რომ გამოიყენოთ ეს აქტივობები, როგორც იდეების გენერირების იარაღები და არა როგორც ამოცანებიდან თავის დაღწევის გზები.
,,პომოდოროს ტექნიკა"
“პომოდორო” ფართოდ გავრცელებული ტექნიკაა. ეს არის ცხოვრების სტილი, რომელიც ხელს უწყობს ყურადღების გაფანტულობის, პროკრასტინაციის და არაეფექტიანობის აღმოფხვრას. (Bloomberg-ში გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით, ავტორი:არიან კოენი)
- აირჩიეთ ამოცანა - ამოცანის შერჩევისას პრიორიტეტი მიანიჭეთ საქმეს, რომლის შესრულებისას ყურადღება გეფანტებათ. “პომოდორო” გამოიყენოთ მაშინ, როცა სამუშაოს ხალისის გარეშე ასრულებთ;
- აირჩიეთ ინტერვალი - შეაფასეთ რამდენი ხანი დაგჭირდებათ სამუშაოს შესასრულებლად და არ გაწყვიტოთ სამუშაო პროცესი სანამ საქმე არ დასრულდება. გირჩევთ გამოიყენოთ 25, 50 ან 90 წუთიანი ინტერვალები. ორი-სამი საათის შემდეგ, 30 წუთით შეისვენეთ.;
- აირჩიეთ დრო - შეარჩიეთ საათები, როდესაც ყველაზე ფხიზლად ხართ;
- გაზარდეთ მასშტაბი - პირველ დღეს შეგიძლიათ ტექნიკა ერთი-ორი საათით გამოიყენოთ, თუ აქამდე ასეთ მუშაობას არ ხართ შეჩვეული. თუ თქვენს მიზნებს ასრულებთ, შემდეგ დღეებში, თქვენი საჭიროების მიხედვით, ტექნიკის გამოყენების ხანგრძლივობა გაზარდეთ;
- შესვენების დროს იყავით აქტიური - იცეკვეთ, იმოძრავეთ ან დაკავდით იოგით, ეს არის ენერგიის დაბრუნების ერთ-ერთი გზა