ცაცხვი, მოცვი, ლიმონი - როგორია მათი სამკურნალო თვისებები
ცაცხვი
საქართველოში გავრცელებულია წვრილფოთოლა და კავკასიური ცაცხვი. ცაცხვის ყვავილება აგროვებენ, მაშინ როდესაც ყვავილები უმეტესობა გაშლილია. დაუშვებელია დიდი ტოტები მოჭრა, დაზიანებული ყვავილების კრეფა. ნედლეულის მზეზე გამოშრობა კი არ შეიძლება.
ცაცხვს მრავალი სამკურნალო თვისება გააჩნია:
ცაცხვის ყვავილების ნაყენს აქვს სიცხის დამწევი, ბაქტერიციდული, ოფლმდენი, დიურეტული თვისებები. მედიცინაში ცაცხვის ყვავილების ნაყენი გამოიყენება, გაციებით გამოწვეული დაავადებების დროს. როგორც სავლები საშუალება, გამოიყენება პირის ღრუს და ყელის დაავადებების დროს.
მის ნაყენს იყენებენ დაბალი მჟავიანობით გამოწვეული გასტრიტის დროს, ანთების საწინააღმდეგოდ, ცხვირიდან სისხლდენის შესაჩერებლად, პოდაგრის დროს. ცაცხვის ფოთლებს კომპრესების სახით იყენებენ თავის ტკივილის დროს.
კავკასიური მოცვი
კავკასიური მოცვი ყვავილობს მაისის თვეში, ნაყოფი მწიფდება აგვისტო-სექტემბერში. მისი ნაყოფი შეიცავს ორგანულ მჟავებს, C ვიტამინს, ფენოლებს, შაქარს.
ფოთლების ნახარში გამოიყენება გასტროენტერიტის დროს, როგორც ანთების საწინააღმდეგო და შარდმდენი საშუალება. მშრალი ნაყოფი გამოიყენება წყლიანი ნაყენის სახით კუჭ-ნაწლავის კატარის სამკურნალოდ, ასევე, პირის ღრუში და ყელში გამოსავლებად.
ფოთლების ნაყენი გამოიყენება შარდის ბუშტის ანთების ან შარდკენჭოვანი დაავადებების დრის, ხოლო ნაყოფის ნაყენი - მწვავე ან ქრონიკული გასტრიტის, ფაღარათის და დიზენტერიის დროს.
ლიმონი
ლიმონი შესაბამის პირობებში მთელი წლის განმავლობაში ყვავის. სამკურნალოდ გამოიყენება ნაყოფი. იგი შეიცავს:
ვიტამინებს:
- A - ხელს უწყობს ეპითელური ქსოვილების განვითარებას, აუმჯობესებს მხედველობას;
- P - აძლიერებს სისხლძარღვების კედლებს;
- C - ხელს უწყობს რკინის ათვისებას;
- B1 - მონაწილეობს ნივთიერებათა ცვლის რეგულაციაში;
- B2 - აუმჯობესებს მხედველობას, აწესრიგებს ცენტრალური ნერვული სისტემის ფუნქციას
მინერალურ მარილებს:
- ნატრიუმი - ხელს უწყობს ელექტროლიტურ ბალანსს;
- კალციუმი - ამკვრივებს სისხლძარღვების კედლებს, ამაგრებს ძვლებს;
- კალიუმი - აძლიერებს კუნთების ტონუსს, ასტიმულირებს ორგანიზმიდან სითხის გამოდევნას შარდის სახით,ხელს უწყობს ფერმენტების აქტივობას
ასევე შეიცავს:
- ლიმონმჟავას;
- შაქრებს;
- აზოტოვანი ნივთიერებებს;
- ორგანული მჟავებს;
- ტუტეებს
ლიმონი და ციტრუსები ხელს უწყობენ ორგანიზმიდან ტოქსინების გამოდევნას.
ლიმნის წვენის სამკურნალო თვისებებს იყენებენ:
ავიტამინოზის, ანგინის, ასთმის, ათეროსკლეროზის, ვენების გაგანიერების, უძილობის, თავის ტკივილის, კარიესის, ცისტიტის, სოკოვანი დაავადებების, დროს. ამას გარდა, იყენებენ ჭარბი წონის დასაკლებად, ჰემოგლობინის დონის მოსამატებლად.
