მენიერის დაავადება - მიზეზები, დიაგნოსტიკა და მართვის გზები
შიდა ყურის ნებისმიერი დარღვევა პირდაპირ გავლენას ახდენს სხეულის წონასწორობაზე. მენიერის დაავადება ერთ-ერთი ასეთი მდგომარეობაა, რომელიც გავლენას ახდენს სმენაზე, იწვევს ტინიტუსსა და თავბრუსხვევას.
მიუხედავად იმისა, რომ მენიერის დაავადების ზუსტი მიზეზი უცნობია, გარკვეული ცვლილებები შიდა ყურში იწვევს ამ მდგომარეობას. ცვლილებები მოიცავს:
- სითხის ცვლილებებს შიდა ყურის მილებში;
- ავტოიმუნურ დაავადებას;
- ალერგიას;
- გენეტიკას
მენიერის დაავადების შეტევა ეპიზოდურია. დაავადების სიმპტომები ჩნდება, პიკს აღწევს და ქრება. თითოეული ეპიზოდი გრძელდება რამდენიმე წუთიდან დაახლოებით 24 საათამდე. ძირითადი ნიშნებია:
- თავბრუსხვევა;
- დაზიანებულ ყურში სმენის დაქვეითება;
- ტინიტუსი;
- დახშული ყურის შეგრძნება
ძლიერმა თავბრუსხვევამ შეიძლება გამოიწვიოს:
- წონასწორობის დაკარგვა;
- თავის ტკივილი;
- გულისრევა;
- ოფლიანობა
დიაგნოსტიკა:
დაავადების დასადგენად ტარდება:
სმენის ტესტი - სმენის შემოწმება ხდება აუდიომეტრით, რათა დადგინდეს სმენის დაკარგვის ხარისხი. სიმპტომებიდან გამომდინარე, სმენის პრობლემა შეფასდება ერთ ან ორივე ყურში.
ბალანსის ტესტი - ბალანსის შეფასება ხდება შიდა ყურის ფუნქციონირების შესაფასებლად. ტესტები მოიცავს:
- ვიდეონისტაგმოგრაფიას - ეს ტესტი ეხმარება გაზომოს თვალის უნებლიე მოძრაობა, რომელიც დაკავშირებულია ბალანსის სენსორებთან შიდა ყურში;
- მბრუნავი სავარძლის ტესტირება – ისევე როგორც ვიდეონისტაგმოგრაფია ტესტი, ზომავს შიდა ყურის ფუნქციას თვალის მოძრაობაზე თვალყურის დევნებით;
- ვესტიბულური მიოგენური პოტენციალი - ტესტი ეხმარება დაზიანებულ ყურში დამახასიათებელი ცვლილებების გამოვლენას, რომლებიც გამოწვეულია მენიერის დაავადების გამო;
- პოსტუროგრაფია - ეს ტესტი ეხმარება ბალანსის პრობლემების განსაზღვრას. ის ზომავს პოზის კონტროლს იმ ადამიანებში, რომლებსაც აქვთ შიდა ყურის დარღვევები. ტესტი დაგეხმარებათ გაარკვიოთ ბალანსის სისტემის რომელი ნაწილის ფუქნციაა დარღვეული;
- ელექტროკოქლეოგრაფია - ეს ტესტი კეთდება შიდა ყურის ელექტრული აქტივობის გასაზომად. ტესტი ამოწმებს სმენის ნერვების და სმენის ქერქის ფუნქციონირებას;
- ექიმმა ასევე შეიძლება დანიშნოს სისხლის ანალიზები და გამოსახულების სკანირება, რათა გამორიცხოს სხვა დაავადებები
მენიერის დაავადების განკურნება არ არსებობს. მენიერის დაავადების მკურნალობა მოიცავს სიმპტომების სიმძიმისა და თითოეული ეპიზოდის სიხშირის მართვას, რისთვისაც გამოიყენება:
მედიკამენტები - მენიერის დაავადების დროს მედიკამენტების გამოყენება ძირითადად მიმართულია შემდეგი სიმპტომების სიმძიმის მართვაზე: ვერტიგო, გულისრევა და ღებინება,შიდა ყურში სითხის დაგროვება.
ინექციები შუა ყურში - ხელს უწყობს ვერტიგოს სიმპტომების შემსუბუქებას.
ფიზიკური თერაპია - დამხმარე თერაპიისა და არაინვაზიური პროცედურები ხელს უწყობს მენიერის დაავადების სიმპტომების შემცირებას. ესენი მოიცავს:
- რეაბილიტაცია - ვესტიბულური სარეაბილიტაციო თერაპია, რომელიც მოიცავს სარეაბილიტაციო სავარჯიშოებს, ხელს უწყობს ბალანსის გაუმჯობესებას და ვერტიგოს სიმპტომების მოხსნას;
- სმენის აპარატი - ვინაიდან სმენის დაქვეითების განკურნება არ არსებობს, სმენის აპარატები რეკომენდებულია უფრო დიდი დაზიანების მქონე პაციენტებისთვის;
- დადებითი წნევის თერაპია - ძნელად სამკურნალო ვერტიგოსთვის, წნევის თერაპია ეფექტურია. იგი მოიცავს შუა ყურზე ზეწოლას სითხის დაგროვების შესამცირებლად. ეს შეიძლება გაკეთდეს სპეციალურიმოწყობილობის დახმარებით
ქირურგიული ჩარევა - რეკომენდებულია მძიმე სიმპტომების მქონე ადამიანებისთვის.
მენიერის დაავადება, რომელიც გამოწვეულია შიდა ყურში ჭარბი სითხის დაგროვების გამო, დიეტის საშუალებით სითხის დაგროვების მართვა დაგეხმარებათ მენიერის დაავადების სიმპტომების შემცირებში. კარგი კვება და ცხოვრების წესის ჩვევები ასევე აუმჯობესებს სისხლის მიმოქცევას, რაც ამცირებს მენიერის დაავადების სიმპტომების სიმძიმეს. დიეტური ცვლილებები მოიცავს:
მიირთვით მცირე ულუფებით, ხშირად. ორ კვებას შორის 4 საათზე მეტი ინტერვალი არ იყოს.
შეზღუდეთ ალკოჰოლის მიღება დღეში მაქსიმუმ ერთი ჭიქით. შეზღუდეთ კოფეინის მიღება, რადგან ამან შეიძლება გააუარესოს ტინიტუსი.
შეამცირეთ მარილი, რადგან ნატრიუმი იწვევს სითხის შეკავებას. (მოერიდეთ მონონატრიუმის გლუტამატს, ნატრიუმის მარილის ყველაზე მავნე ფორმას).
მოერიდეთ სითხეებს, რომლებიც შეიცავს შაქარს და მარილს. ამის ნაცვლად, დალიეთ წყალი, რძე და ახალგამოწურული ხილის წვენები.
მოერიდეთ საკვებს, რომელსაც აქვს მარტივი შაქრის მაღალი კონცენტრაცია, როგორიცაა თეთღი შაქარი, მაღალი ფრუქტოზის შემცველობის სიმინდის სიროფი, კანფეტები და შოკოლადები.
მიირთვით ისეთი საკვები, რომელიც შეიცავს რთულ ნახშირწყლებს, როგორიცაა პარკოსნები,მთლიანი მარცვლეული, ყავისფერი ბრინჯი, ტკბილი კარტოფილი.
რეგულარულად ივარჯიშეთ სხეულის სისხლის მიმოქცევის გასაძლიერებლად.
მოერიდეთ მოძრაობებს ვერტიგოს შეტევის დროს.
მართეთ სტრესისა და შფოთვის დონე თერაპიის საშუალებით.
მენიერის დაავადების ეფექტურად მართვა შესაძლებელია მედიკამენტების, ფიზიოთერაპიისა და ქირურგიული ჩარევით, რაც ადამიანებს კომფორტული ცხოვრების საშუალებას აძლევს.