მარიამ ფოლადაშვილი

რომელთა ანთებას ტონზილიტი ეწოდება. ადენოიდები კი - ცხვირის უკანა გასასვლელთან განლაგებული ლიმფური ჯირკვლებია, რომელთა ანთებას ადენოიდიტი ეწოდება.

ტონზილები ლიმფური ქსოვილის ნაწილებია და მონაწილეობას იღებს იმუნური დაცვის პროცესებში ინფექციის გავრცელების წაინააღმდეგ. მას ბარიერული ფუნქცია გააჩნია და ხელს უშლის პირის ღრუდან და ზემო სასუნთქი სისტემიდან ქვემო სასუნთქ სისიტემაში და საჭმლის მომნელებელ სისიტემაში ინფექციის გავრცელებას. ამის მიუხედავად, ზოგჯერ, ტონზილები და ადენოიდები, თვად ხდებიან ინფექციის წყარო და იმდენად იმატებენ ზომაში, რომ აფერხებენ სუნთქვის პროცესსაც. ბაქტერიული ტონზილიტის მიზეზი ხშირად სტრეპტოკოკული ინფექციაა. მის გართულებას წარმოადგენს რევმატიზმი და გლომერულონეფრიტი.

მწვავე სტრეპტოკოკულ ტონზილიტს ახასიათებს:

• მაღალი ცხელება (38.5-39.5 გრადუსი);
• ყელის ტკივილი;
• კისრისა და ყბისქვეშა ლიმფური ჯირკვლების გადიდება და ტკივილი;
• თავისა და კუნთების ტკივილი(ზოგჯერ მუცლის ტკივილი და ფაღარათი);
• ხახის სიწითლე და შეშუპება

როდის უნდა ჩატარდეს ტონზილექტომია, იგივე გლანდების ამოკვეთა ან ადენექტომია (ტონზილების და ადენოიდების ოპერაციული გზით მოშორება).

ტონზილექტომიის მიზანს წარმოადგენს: ინფექციის ქრონიკული კერის მოშორება, სუნთქვის პროცესის გაუმჯობესება. აქედან გამომდინარე, ზოგჯერ, საჭირო ხდება ტონზილებისა და ადენოიდების ოპერაციული გზით მოშორება. ამიტომ, ტონზილექტომის (ტონზილების ამოკვეთა) უნდა ჩატარდეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუ: მიმდინარე წლის განმავლობაში ადამიანს ჰქონდა, ექიმის მიერ დადსტურებული, მწვავე ტონზილიტის 7 ეპიზოდი, წინა წელს 5 და მის წინა წელს 3 ეპიზოდი ან ტონზილები იმ ზომისაა, რომ ხელს უშლის სუნთქვას. ასეთ დროს, ხშირად ვითარდება ე.წ. ძილის აპნოე.

ადენოიდების გადიდების დროს ბავშვი ხშირად ,,ცივდება”, ხშირია რინიტის გამოვლინება, უჭირს ცხვირით სუნთქვა და ხვრინავს ღამით. რამდენიმე წელიწადში ყალიბდება ე.წ ,,ადენოიდური სახე” (ბავშვს პირი აქვს ღია, ნიკაპი დაწეულია ძირს, ცხვირით სუნთქვა გაძნელებულია) სუნთქვის ქრონიკული გართულების გამო, ფერხდება თავის ტვინის ჟანგბადით მომარაგება, რომელიც ბავშვის გონებრივ განვითარებას აფერხებს. ამ დროს დგება ადენოიდების ოპერაციული გზით მოშორების საკითხი.

თუმცა, გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ტონზილექტომიიდან 2 წლის შემდეგ, ხახაში ისევ ჩნდებიან სტრეპტოკოკები, ხოლო ტონზილექტომიის შემდეგ - ვითარდება ყელის სიმშრალე და სუსუტდება ბარიერული ფუქნცია, რომელიც ქვემო სასუნთქ გზებში ინფექციის გავრცელებას აფერხებს. ამიტომ, ტონზილექტომიის საკითხი უნდა გადაწყდეს ინდივიდუალური მიდგომის წესით.