სწორი კვების საფუძვლები არტერიული ჰიპერტენზიით დაავადებულთათვის
სულაც არ არის აუცილებელი მკაცრი დიეტის დაცვა, შეგიძლიათ კვებით რაციონში დატოვოთ თქვენი საყვარელი კერძები, უბრალოდ მათში არსებული ნაკლებად ჯანსაღი პროდუქტი ჩაანაცვლეთ ჯანსაღით. თითქმის ყველა სახის უსარგებლო პროდუქტს აქვს ჯანსაღი ანალოგი. მაგალითად, ცხობის მოყვარულებს შეუძლია თეთრი ხორბლის ფქვილი ჩაანაცვლონ მთლიანი ხორბლის, სიმინდის ან წიწიბურას ფქვილით, ხოლო ტრადიციული შაქარი- თაფლით.
მათ, ვისაც არტერიული ჰიპერტენზია აწუხებს სწორად კვებისთვის მხოლოდ სამი პრინციპის დაცვა მოუწევს.
I კვება უნდა იყოს მკაცრად დაბალანსებული
არტერიული ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტებისთვის რეკომენდებულია ჯანსაღი, ბალანსირებული დიეტა. თანამედროვე გაგებით, ეს გულისხმობს არა მკაცრ შეზღუდვებს, არამედ ჯანსაღი პროდუქტებით კვებას.
არტერიული ჰიპერტენზიის დროს ხილისა და ბოსტნეულის ყოველდღე მიღებაა მიზანშეწონილი. თანაც პრიორიტეტი სეზონურ პროდუქტებს უნდა მიენიჭოს, რადგან შეიცავენ ადამიანის ორგანიზმისთვის აუცილებელი ვიტამინებსა და მიკროელემენტებს თითქმის სრულ კომპლექტს.
უმჯობესია კერძების ზეითუნის ზეთით შენელება.
ხორცს ცხიმიანი თევზი ამჯობინეთ. იგი შეიცავს უამრავ ომეგა-3 პოლიუჯერ ცხიმოვან მჟავებს, რომლებიც დადებითად მოქმედებენ გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ფუნქციონირებაზე.
არ დაივიწყოთ კალიუმით მდიდარი საკვები: კარტოფილი, ბანანი, ქიშმიში, ქლიავი. ჯანსაღი გულ-სისხლძარღვთა სისტემის შესანარჩუნებლად საჭიროა მაგნიუმი. მისი დიდი რაოდენობაა თხილსა და ახალ მწვანილში (არაქისი არ არის თხილი, ის პარკოსნია!!!).
რძის პროდუქტები უმჯობესია იყოს უცხიმო ან ნაკლებად ცხიმიანი, პური უნდა იყოს უხეშად დაფქული ანუ დაცეხვილი ანუ გარსიანი ხორბლის მარცვლისგან გამომცხვარი.
არ არის რეკომენდებული ფუნთუშეული, თეთრი პური და თეთრი ფქვილისგან დამზადებული სხვა ნაწარმი, წითელი ხორცი, შებოლილი ხორცი და სწრაფი კვების პროდუქტები.
მკაცრად უნდა შეიზღუდოს სუფრის მარილის მოხმარება - არაუმეტეს 5 გ დღეში (1 ჩაის კოვზი). ამ 5 გ-შივე შედის მზა კერძებიდან, ნახევარფაბრიკატებიდან და ა.შ მიღებულ მარილი. ამიტომ რაციონიდან უნდა ამოიღოთ მარილიანი საკვები: ძეხვეული, დაკონსერვებული საკვები, მარინადები, მაღაზიაში ნაყიდი სოუსები (კეტჩუპი, მაიონეზი), ხმელი და დამარილებული თევზი, კარტოფილი ფრი, ჩიფსები.
სასმელები
მიუხედავად იმისა, რომ კოფეინი ზრდის არტერიულ წნევას, არაა საჭირო ყავის სრულად აკრძალვა: დადასტურებულია, რომ ამ სასმელის ზომიერი მოხმარება (არაუმეტეს ორი ფინჯანი დღეში) დადებითად მოქმედებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ფუნქციონირებაზე. უახლესი კვლევების მონაცემებით, მწვანე და შავ ჩაის შეუძლია ოდნავ შეამციროს არტერიული წნევა, მაგრამ თუ თქვენ რეგულარულად სვამთ გაზიან სასმელებს, წვენებს, ტკბილ ყავას და ჩაის, შეიძლება წონაში მოიმატოთ და გაუარესდეს ჰიპერტენზია. ალკოჰოლი ნებადართულია კვირაში 14 ერთეულამდე მამაკაცებისთვის და შვიდამდე ქალებისთვის (1 ერთეული შეესაბამება 125 მლ ღვინოს ან 250 მლ ლუდს).
II პროდუქტები სწორად უნდა მომზადდეს
ჯანსაღი კვების ექსპერტები არ გვირჩევენ საკვების ცხიმში შეწვას ან ჩაშუშვას.
უმჯობესია, უპირატესობა მიანიჭოთ კერძების მომზადების შემდეგ მეთოდებს:
- მოხარშვა;
- ორთქლზე მომზადება;
- აირღუმელში ცხობა;
- გრილზე მომზადება;
- შეწვა მშრალ ტაფაზე, ანუ ცხიმის გარეშე.
III მნიშვნელოვანია საკვების კალორიულობის და ცილების, ცხიმებისა და ნახშირწყლების თანაფარდობის კონტროლი
სასარგებლო იქნება თუ გააკონტროლებთ რას ჭამთ, დათვლით კერძების კალორიების (მიუახლოვეთ იდეალურს) და დაიცავთ ცილების, ცხიმებისა და ნახშირწყლების ბალანსს. ამ გამოთვლებში დაგეხმარებათ სპეციალიზებული სერვისები, კალკულატორები და მობილური აპლიკაციები.
ამავდროულად, მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, რომ დაუშვებელია კვებას მხოლოდ ზომებისა და წონის პოზიციიდან მიუდგეთ, მნიშვნელოვანია არ დაკარგოთ ცხოვრების ხალისი. უმჯობესია იკვებოთ ფრაქციულად, მცირე ულუფებით, დღეში 5-6-ჯერ. ძალიან მნიშვნელოვანია დიეტა მოირგოთ, ისე, რომ მიიღოთ მაქსიმალური სიამოვნება. სცადეთ ახალი პროდუქტები, იპოვეთ თქვენთვის უჩვეულო რეცეპტები და მომზადების მეთოდები, დააგემოვნეთ ყოველი ლუკმა. გააზრებული, ნელი კვება ხელს უწყობს სიმსუქნის თავიდან აცილებას: საკვები ნივთიერებები უკეთესად შეიწოვება და უფრო სწრაფად იგრძნობთ სიმაძღრეს.