სიფილისი - ვენერას განაჩენი
თითქოს ეს დაავადება წარსულს ჩაბარდა, მაგრამ უკანასკნელ ხანს აშშ-ისა და ევროპის ქვეყნებში მისი ახალი ტალღა აგორდა. მოვლენების ასეთმა შემობრუნებამ ზოგიერთი ექიმი საგონებელში ჩააგდო. საქმე იქამდეც კი მივიდა, რომ ექიმებს სწორი დიაგნოზის დასმა უჭირდათ. გერმანიაში 2001-2006 წლებში სიფილისით დაავადებულთა რიცხვი ორჯერ გაიზარდა, ბრიტანეთში - 10-ჯერ, საფრანგეთში კი 16-ჯერ. როგორი მდგომარეობაა ჩვენს ქვეყანაში ამ თვალსაზრისით? ამ და სხვა კითხვებზე "ავერსის კლინიკის" ექიმი-დერმატოვენეროლოგი რუსუდან კახიძე გვიპასუხებს.- ქალბატონო რუსუდან, ევროპის ქვეყნებსა და აშშ-ში ათაშანგით დაავადებულთა რიცხვმა იმატა. როგორი მდგომარეობაა ამ მხრივ ჩვენს ქვეყანაში?
- ათაშანგით დაავადებულთა აღრიცხვა, ცხადია, წარმოებს. მონაცემთა ბაზა გააჩნია სტატისტიკის დეპარტამენტს, სადაც ინფორმაციას გადასცემენ ვენდინსპანსერები, სპეციალიზებული კლინიკები, დერმატოვენეროლოგიის ინსტიტუტი, რომლის მონაცემთა ბაზა, შეიძლება ითქვას, ყველაზე სრულყოფილია და შეიცავს ინფორმაციას არა მარტო ათაშანგით, არამედ სხვა ვენერული პათოლოგიებით დაავადებულების შესახებაც, - მაგრამ ჩვენს ხელთ არსებული სტატისტიკა მაინც არ არის სანდო. საქმე ის გახლავთ, რომ წინათ თუ ვენერული დაავადებების მკურნალობის უფლება მხოლოდ ვენეროლოგებს ჰქონდათ, ახლა ამ პათოლოგიებით დაავადებული ქალების მკურნალობა გინეკოლოგებმა აიღეს საკუთარ თავზე, მამაკაცებისა კი უროლოგებმა. ზოგჯერ პაციენტებს ბინაზეც კი მკურნალობენ. ძალიან ბევრია არადიაგნოსტირებული შემთხვევა, რასაც ხელი შეუწყო სავალდებულო სანიტარული კომისიების გაუქმებამ. ასე რომ, ვფიქრობ, საქართველოშიც იმატებს ათაშანგით დაავადებულთა რიცხვი, მაგრამ მათი გამოვლენა არ ხდება.
- რა არის ათაშანგი და როგორ ხვდება მისი გამომწვევი ადამიანის ორგანიზმში?
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ */
ado.slave('adoceanadvertlinegelpmmhkfobb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
- ათაშანგი ინფექციური დაავადებაა. ის აზიანებს კანს, ლორწოვანს, შინაგან ორგანოებს, იმუნურ სისტემას, ძვლებსა და ნერვულ სისტემას. დაავადების გამომწვევია მკრთალი ტრეპონემა.
ათაშანგით ინფიცირების ყველაზე გავრცელებული გზა სქესობრივი კონტაქტია. ინფიცირება ხდება გენიტალიების, ექსტრაგენიტალიების, კანის მცირე დეფექტებიდან, ასევე - ლორწოვანის ეპითელიუმიდან. ნერწყვში ათაშანგის გამომწვევი მხოლოდ იმ შემთხვევაში ხვდება, როდესაც გამონაყარი ჩნდება პირის ღრუს ლორწოვან გარსზე. ძალიან იშვიათად სიფილისით დასნებოვნება შესაძლოა მოხდეს საყოფაცხოვრებო ნივთების (ჭურჭლის, პირსახოცის და სხვა) საშუალებით. ჩვილს დაავადება შესაძლოა გადაედოს სიფილისით დაავადებული დედის რძის მეშვეობით. ასევე შესაძლებელია ნაყოფის ინფიცირება მუცლადყოფნის დროს. შარდისა და ოფლის საშუალებით სიფილისის გადაცემის შემთხვევები აღრიცხული არ არის. სიფილისი ინფიცირების დასაწყისიდანვე წარმოადგენს ზოგადინფექციურ დაავადებას, რომელიც წლობით გრძელდება. დაავადების გამწვავება გამოიხატება მისი აქტიური გამოვლენით კანზე, ლორწოვანსა და შინაგან ორგანოებზე. სიფილისის კლინიკური სურათისა და საინკუბაციო პერიოდის ხანგრძლივობის შეცვლის, მცირესიმპტომიანი და უსიმპტომო ფორმების ჩამოყალიბების ძირითადი მიზეზია წამლების, მათ შორის - ანტიბაქტერიული პრეპარატების ხშირი და მიზანშეუწონელი გამოყენება, ასევე - ორგანიზმის იმუნური ძალების დაქვეითება. სიფილისის საინკუბაციო პერიოდი საშუალოდ 3-4, იშვიათად - 2-6 კვირაა. სიფილისის სიმპტომები მეტად მრავალფეროვანია და დაავადების სტადიის შესაბამისად იცვლება.
სიფილისის პირველი სტადია ვითარდება საინკუბაციო პერიოდის დასრულების შემდეგ. დაავადების გამომწვევის ორგანიზმში შეღწევის ადგილას (სასქესო ორგანოები, პირის ღრუს ლორწოვანი გარსი, სწორი ნაწლავი, სხეულის ამა თუ იმ ნაწილის კანი) ჩნდება მკვრივფუძიანი უმტკივნეულო წყლული - მაგარი შანკრი. წყლულის გაჩენიდან 1-2 კვირის შემდეგ დიდდება ახლომდებარე ლიმფური კვანძები (წყლულის პირის ღრუში ლოკალიზაციისას - ყბისქვეშა ლიმფური კვანძები, ხოლო სასქესო ორგანოების დაზიანებისას - საზარდულისა). 3-6 კვირაში წყლული თავისთავად, მკურნალობის გარეშე ხორცდება. მაგარი შანკრის გაქრობა აჩვენებს, რომ დაავადება გადავიდა ლატენტურ სტადიაში, რომლის დროსაც ორგანიზმში მიმდინარეობს ტრეპონემების (სიფილისის გამომწვევების) აქტიური გამრავლება. სიფილისის მეორე სტადია იწყება მაგარი შანკრის გამოჩენიდან 4-10 კვირის შემდეგ (ანუ დასნებოვნებიდან 2-4 თვის შემდეგ) და თუ მკურნალობა არც ამ შემთხვევაში ჩატარდა, 3-5 წელი გრძელდება. ამ სტადიას ახასიათებს სიმეტრიული მკრთალი გამონაყარი მთელ სხეულზე, ხელისგულებისა და ფეხისგულების ჩათვლით. გამონაყარის გაჩენას ხშირად თან სდევს თავის ტკივილი, უქეიფობა, ზოგადი სისუსტე, ტემპერატურის მომატება (როგორც გრიპის შემთხვევაში). ლიმფური კვანძები მთელ სხეულში დიდდება.