ლალი ჩხიკვაძე

მათი რაოდენობის ზრდა შეიძლება მიუთითებდეს საშიშ დაავადებებზე, მათ შორის ლეიკემიაზე ან ავთვისებიან ნეოპლაზმაზე.

მონოციტები ყველაზე დიდი უჯრედებია ლეიკოციტებს შორის (სისხლის თეთრი უჯრედები). მათ ასე დაარქვეს, რადგან ისინი შეიცავს ერთ ბირთვს.

მონოციტების ძირითადი ფუნქციაა ფაგოციტოზი. ქსოვილებში მონოციტები გადაიქცევა მაკროფაგებად (უჯრედები, რომლებსაც შეუძლიათ ორგანიზმისთვის უცხო ან ტოქსიკური ნაწილაკების აქტიური დაჭერა).

მონოციტები ასევე მონაწილეობენ იმუნიტეტის ფორმირებასა და რეგულაციაში. კერძოდ, ისინი აწარმოებენ ინტერფერონს (ცილის მოლეკულები, რომლებიც უზრუნველყოფენ ანტივირუსულ იმუნიტეტს).

ინტერფერონი არ აძლევენ ვირუსს სხეულის უჯრედებში გამრავლების საშუალებას და საჭიროების შემთხვევაში მთლიანად ანადგურებენ ინფიცირებულ უჯრედებს. მონოციტები ასევე ხელს უშლიან ნეოპლაზმების განვითარებას. ისინი წარმოქმნიან სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორს, ცილას, რომელიც ანადგურებს კიბოს უჯრედებს და ხელს უშლის მათ გამრავლებას.

მონოციტები ანთების ფოკუსში ჩნდებიან ნეიტროფილების შემდეგ დაუყოვნებლივ და აქვთ გამოხატული ფაგოციტური აქტივობა: ერთ მაკროფაგს შეუძლია 100-მდე მიკროორგანიზმის შთანთქმა, ხოლო ერთი ნეიტროფილი მხოლოდ 20-30.

რამდენი უნდა იყოს ნორმალური მაჩვენებელი?

მოზრდილებში მონოციტების ნორმალური რაოდენობა სისხლში არის ლეიკოციტების საერთო რაოდენობის 1-8%. აბსოლუტურ რიცხვებში ეს არის 0.04-0.7 ^ 10⁹ / ლ.

ბავშვში მონოციტების ნორმა სისხლის ანალიზში შეადგენს ლეიკოციტების საერთო რაოდენობის დაახლოებით 2-7%-ს.

რა შეიძლება იყოს მონოციტების რაოდენობის ზრდის მიზეზი?

სისხლში მონოციტების დონის მატება (მონოციტოზი) არის საგანგაშო სიმპტომი, რომელიც ყველაზე ხშირად მიუთითებს ანთებითი პროცესის ან ქრონიკული ინფექციის არსებობაზე. ინფექციური დაავადებების შემდეგ დროებით იზრდება მონოციტების პროცენტიც.

მაგალითად, ინფექციური მონონუკლეოზის შემდეგ, მონოციტოზი შეიძლება გაგრძელდეს რამდენიმე თვის, ზოგჯერ წლების განმავლობაშიც კი.

მონოციტების მომატებული დონე შეიძლება მიუთითებდეს ჰემატოპოეზური სისტემის დაავადებებზე (პირველ რიგში მონოციტური და მიელომონოციტური ლეიკემია) და ავთვისებიან სიმსივნურ დაავადებებზე. ლეიკემიებისა და ჰოჯკინის ლიმფომების დროს მონოციტები შეიძლება შეადგენდნენ ლეიკოციტების მთლიანი რაოდენობის ნახევარს.

მონოციტოზის კიდევ ერთი მიზეზი არის სისტემური წითელი მგლურა (ქრონიკული აუტოიმუნური დაავადება).

რა შეიძლება იყოს მონოციტების რაოდენობის შემცირების მიზეზი?

მონოციტოპენია (მონოციტების დონის დაქვეითება) გაცილებით იშვიათი მდგომარეობაა, ვიდრე მონოციტოზი და გაცილებით ნაკლებად შემაშფოთებელი.

მონოციტების დონის ფიზიოლოგიური დაქვეითება შეინიშნება ორსულებში (მშობიარობის შემდეგ მონოციტების დონე აღდგება) და გახანგრძლივებული ინფექციური დაავადებების შემდეგ (იმუნურ სისტემაზე მაღალი დატვირთვის გამო, სისხლის თეთრი უჯრედების გამომუშავება მცირდება).

მონოციტების კონცენტრაციის დაქვეითება ხშირად აღინიშნება წონის მკვეთრი დაკლებისა და მკაცრი დიეტის ფონზე, გარკვეული მედიკამენტების მიღებისას.

იშვიათ შემთხვევებში მონოციტოპენია მიუთითებს ჰემატოლოგიურ დარღვევებზე.