რა იწვევს ჰიპოგლიკემიას ბავშვებში
ბავშვებისთვის ის განსაკუთრებით საყურადღებოა, რადგან ზრდის განვითარების შეფერხების, ფიზიკური და შემეცნებითი უნარების დარღვევის საფრთხეს.
სისხლში გლუკოზის ნორმალური დონე დამოკიდებულია დღე-ღამის მონაკვეთზე, საკვების მიღების დოზაზე. ნორმა 70-დან 140 მგ’დლ-მდე მერყეობს.
ჰიპოგლიკემია გლუკოზის დონის ისეთი დაქვეითებაა, რომელიც ტვინის დისფუნქციისთვის დამახასიათებელ სიმპტომებს იწვევს.
ბავშვებთან ჰიპოგლიკემია სხვადასხვანაირად ვლინდება:
- გულისცემის გახშირებით;
- თავბრუხვევით;
- თავის ტკივილით;
- კანკალით;
- ოფლიანობით;
- შიმშილის გრძნობით;
- გაღიზიანებით;
- კანის სიფერმკრთალით;
- განწყობის ან ქცევის უეცარი ცვლილებით
ჩვილებსა და მცირე ასაკის ბავშვებთან ჰიპოგლიკემიის სიმპტომები არასპეციფიკურია.
სისხლში გლუკოზის დონეს ინსულინი აწესრიგებს. მისი დახმარებით გლუკოზა უჯრედებში აღწევს. როცა ინსულინი არ არის საკმარისი, მაგალითად, შაქრიანი დიაბეტის დროს, სისხლში გლუკოზის დონე იმატებს, ხოლო როდესაც ეს ჰორმონი ჭარბად წარმოიქმნება, სისხლში გლუკოზის დონე იკლებს. გლუკოზის დონის რეგულირებაზე ასევე გავლენას ახდენენ სხვა ჰორმონები: გლუკაგონი, ზრდის ჰორმონი, კორტიზოლი. გლუკოზის შენახვასა და წარმოქმნაში დიდ როლს ასრულებს ღვიძლიც. თუ რომელიმე ეს მექანიზმი მოიშალა, ჰიპოგლიკემიის განვითარების საფრთხე წარმოიშობა.
ბავშვებთან ჰიპოგლიკემიის ყველაზე ხშირი მიზეზია ჰიპერინსულინემია. ამ დროს პანკრეასის ბეტა უჯრედები ჭარბად გამოყოფს ჰორმონ ინსულინს, რის გამოც სისხლში გლუკოზის დონე ქვეითდება. თავად ინსულინის სიჭარბეს შესაძლოა საფუძვლად ედოს დედის შაქრიანი დიაბეტი ორსულობის დროს, გენეტიკური დეფექტები. ჰიპოგლიკემიის სხვა მიზეზები უკავშირდება ზრდის ჰორმონის ან კორტიზოლის დეფიციტს, ღვიძლში არსებულ გენეტიკურ დეფექტებს, რაც ხელს უშლის მის მიერ გლუკოზის წარმოქმნას. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა იყოს დიაბეტის სამკურნალო ზოგიერთი მედიკამენტის მიღების შედეგი,
თუ ბავშვს ჰიპოგლიკემიისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები უვითარდება, მიეცით მას ნახშირწყლების შემცველი სასმელი (მაგალითად, ხილის წვენი) ან ტკბილი საკვები (ნამცხვარი). თუ ჰიპოგლიკემია მძიმე ფორმით არის გამოხატული ან შეინიშნება ცნობიერების დარღვევა, აუცილებელია გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
მკურნალობას ექიმი ნიშნავს ჰიპოგლიკემიის გამომწვევი დაავადებისა და ისეთი ფაქტორების გათვალისწინებით, როგორებიცაა ბავშვის ასაკი, ჯანმრთელობის საერთო მდგომარეობა და სამედიცინო ისტორია, დაავადების სიმძიმის ხარისხი.
ჰიპოგლიკემიით მიმდინარე დაავადებების დროს მკურნალობის მიზანია სისხლში გლუკოზის დონის უსაფრთხო მაჩვენებლების შენარჩუნება.