რა უნდა ვიცოდეთ მოსახსნელი პროთეზების შესახებ

დაკარგული კბილების ჩანაცვლებას მრავალსაუკუნოვანი ისტორია აქვს. სხვადასხვა ქვეყანაში ოდითგანვე იყენებდნენ პროთეზის დასამზადებლად სხვადასხვა მასალასა და მეთოდს. ყველაზე ფართოდ სპილოს ეშვებისა და ძვლებისგან დამზადებული კბილები და პროთეზები იყო გავრცელებული. პროთეზთან შეგუების პრობლემაც, შესაბამისად, უძველესი დროიდან იღებს სათავეს. ცნობისათვის: ამერიკის პირველი პრეზიდენტი ჯორჯ ვაშინგტონი სიცოცხლის ბოლო წუთებამდე თურმე ცუდად მორგებული პროთეზით იტანჯებოდა. მისი პროთეზი ბეჰემოთის ძვლისგან გახლდათ დამზადებული, რომელშიც ჩამაგრებული იყო ადამიანის რვა კბილი.


სტომატოლოგიაში ერთ-ერთი დიდი გადატრიალება მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ პლასტმასის შექმნასა და წარმოებას უკავშირდება. მას შემდეგ ორთოპედია სტომატოლოგიაში გამუდმებით იხვეწება და სრულყოფას განიცდის გამოყენებული მასალების, ტექნოლოგიებისა თუ მეთოდების კუთხით. მოსახსნელი პროთეზების თემა უწინდებურად აქტუალურია. სწორედ მასთან დაკავშირებულ საინტერესო საკითხებზე გვესაუბრება სტომატოლოგიური კლინიკების “Happy Dental” და “Your Smaile” ექიმი სტომატოლოგი, ქირურგი, ორთოპედი შალვა ვაწაძე.

- სამედიცინო ტექნოლოგიების სრულყოფის კვალდაკვალ სტომატოლოგიაშიც უამრავი რამ დაიხვეწა, მოსახსნელმა პროთეზებმაც იცვალა სახე. რას გვეტყვით მათ შესახებ, რომელს რა უპირატესობა აქვს, რით გამოირჩევა, რომელი ჯობს?
- მოსახსნელი პროთეზები ორ ჯგუფად იყოფა: ჩვეულებრივ ანუ მყარი მასალისაგან დამზადებულ პროთეზებად და ელასტიკურ ანუ დრეკად პროთეზებად. ისინი ბაზისური მასალით განსხვავდება ერთმანეთისგან. არსებობს ბიუგელისებური პროთეზიც, რომელსაც განსხვავებული კონსტრუქცია აქვს და იმავდროულად გაცილებით კომფორტულია პაციენტისთვის. თითოეულ მათგანს აქვს თავისი ღირსებები. მაგალითად, ელასტიკურ პროთეზს პაციენტები იოლად და სწრაფად ეგუებიან. გარდა ამისა, ამ მასალისგან დამზადებულ პროთეზს საუკეთესო ფიქსაციის უნარი აქვს - პირის ღრუს ტემპერატურაზე ის უფრო დრეკადი ხდება, მჭიდროდ ებჯინება ლორწოვან გარსს და კარგად ფიქსირდება. ბიუგელისებური პროთეზის დიდ პლუსად მიიჩნევა მისი კონსტრუქცია - მას არ გააჩნია სასა, რომელიც პაციენტთა უმრავლესობას დისკომფორტს უქმნის.

- ერთია პროთეზის მორგება-შეგუება და მეორე - მის მოსარგებად მომზადება. ვგულისხმობ როგორც ფსიქოლოგიური ბარიერის გადალახვას, ისე საკუთრივ პირის ღრუს მოწესრიგებას, ღრძილების სათანადო კონდენციამდე მოშუშებას და სხვა დეტალებს, მით უფრო, რომ ხშირად პროთეზის მორგებამდე საჭიროა რამდენიმე კბილის ექსტრაქცია (ამოღება). რა პერიოდია საჭირო რეაბილიტაციისთვის, რა წესები უნდა დაიცვას პაციენტმა პროთეზთან უკეთ შესაგუებლად და ცალკეულ გართულებათა თავიდან ასაცილებლად?