პერიოდულად ქოლესტერინის კონცენტრაციის განსაზღვრა რომ აუცილებელია სისხლში, ესეც ყველას კარგად მოეხსენება. სისხლში ქოლესტერინის დონის დასაქვეითებელი არაერთი რეცეპტია ცნობილი. ამგვარად, ეს ნივთიერება და მისი მაჩვენებლები მუდამ ყურადღების ცენტრშია!

მაინც რა არის ქოლესტერინი?

ქოლესტერინი, იგივე ქოლესტეროლი, ლიპიდური ბუნების ორგანული ნაერთია. ამ ნივთიერების დაახლოებით 80% ღვიძლში წარმოიქმნება, დანარჩენი ნაწილი კი ორგანიზმში საკვებიდან აღწევს. ქოლესტერინი ჩვენი სხეულის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი „კომპონენტია“. ეს ნივთიერება აქტიურად მონაწილეობს ზოგიერთი სასქესო ჰორმონისა და ნაღვლის სინთეზში (წარმოქმნაში), ასევე სიმკვრივესა და სიმტკიცეს ანიჭებს უჯრედულ მემბრანებს. მისი ნორმალური დონისას უჯრედები ორგანიზმში კარგად ფუნქციობს, ნაკლებობისას კი – სხვადასხვა დარღვევა აღმოცენდება. ქოლესტეროლი აუცილებელია ნერვული და იმუნური სისტემების ნორმალური ფუნქციობისთვისაც.

საერთო ქოლესტერინის გარდა გამოყოფენ მის ფრაქციებს, რომლებიც შედგება საკუთრივ ქოლესტეროლისა და მისი ტრანსპორტირების უზრუნველმყოფი ცილისაგან. ასეთ ნაერთებს ლიპოპროტეინებს უწოდებენ. არსებობს ლიპოპროტეინების სამი კლასი. ისინი განსხვავდება ერთმანეთისაგან კომპონენტთა შემადგენლობითა და პროპორციებით.

ქოლესტერინი ორგანიზმში წარმოდგენილია შემდეგი ფრაქციების (ტრიგლიცერიდების) სახით: მაღალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები, დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები და ძალიან დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები.

• მაღალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინებს ზოგჯერ „კარგ ქოლესტერინსაც“ უწოდებენ, რადგან ის შლის სისხლძარღვთა კედლებზე არსებულ ქოლესტერინულ ფოლაქებს და ეხმარება ორგანიზმიდან ჭარბი ქოლესტეროლის გამოდევნას. ამ ტიპის ქოლესტერინის ფუნქციაა ორგანიზმის ცალკეული კერებიდან ღვიძლისათვის ქოლესტერინის უკუმიწოდება შემდგომი გადამუშავებისათვის. „კარგი ქოლესტერინი“ მონაწილეობს უჯრედული მემბრანების შენებაშიც, D ვიტამინის ცვლასა და სხვადასხვა ჰორმონის სინთეზში. მაღალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები კარგად იხსნება წყალში და გამოლექვას არ განიცდის.
• დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები – იგივე „ცუდი ქოლესტერინია“, თუმცა მათი ასეთი სახელწოდება არ ნიშნავს იმას, რომ ისინი მართლა ასეთი ცუდი და სახიფათოა. ეს ქოლესტერინი, მაგალითად, ანეიტრალებს ორგანიზმისათვის საშიშ ტოქსინებს. ამავდროულად მისი მაღალი დონე სისხლში არასასურველია, ის მართლაც წარმოქმნის სკლეროზულ ბალთებს (ე.წ. ფოლაქებს). დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები ქოლესტეროლის „ძირითადი სატრანსპორტო“ საშუალებაა. ეს შენაერთები საერთო ქოლესტერინს აწვდიან ქსოვილებსა და ორგანოებს.
• ტრიგლიცერიდები, რომლებიც შედიან ძალიან დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინების შემადგენლობაში, მონაწილეობენ სწორედ ქოლესტერინული ბალთების წარმოქმნაში; ამ ფრაქციის ნორმა ორგანიზმში ძალიან დაბალია. ეს ფრაქცია ასევე ცნობილია „ცუდი ქოლესტერინის“ სახელწოდებით, რადგან მისი დონის მომატებისას ათეროსკლეროზული პროცესები ვითარდება.

თემის გაგრძელებას გაეცანით ბმულზე

https://mkurnali.ge/skhvadaskhva/rchevebi/12579-ra-unda-vicodeth-qolesterinis-shesakheb.html