მოცვი შესაძლოა პარკინსონიზმის ეფექტური წამალი აღმოჩნდეს - მკურნალი.გე

ნინო ჩარგეიშვილი

ნეიროდეგენერაციული დაავადებების მკურნალობის სქემებში. მართალია, პარკინსონიზმის მიზეზი დღემდე დაუდგენელია, მაგრამ ცნობილია ამ დაავადების განვითარებაში ალფა-სინუკლეინის ცილის გენის როლი. ალფა-სინუკლეინი არის ნერვული უჯრედების პრესინაფსურ დაბოლოებათა შემადგენლობაში შემავალი ცილა, რომელიც ხელს უწყობს დოფამინის გამოთავისუფლებას.

დოფამინის დეფიციტია დამახასიათებელი პარკინსონიზმით დაავადებულთათვის. პარკინსონის დაავადებისადმი მიდრეკილების შემთხვევაში აღინიშნება ალფა-სინუკლეინის ან მისი შეცვლილი ფორმის ჭარბი დაგროვება.

ნიუფაუნდლენდის მემორიალური უნივერსიტეტის მეცნიერებმა შეისწავლეს ალფა-სინუკლეინის გენი მწერებში და აღმოაჩინეს, რომ ანტიოქსიდანტები ხელს უშლიან დაჟანგვით სტრესს. მოცვი კი, როგორც ცნობილია, ყველაზე ცნობილ ანტიოქსიდანტად ითვლება.

ექსპერიმენტმა აჩვენა, რომ იმ მწერების სიცოცხლის ხანგრძლივობა, რომლებიც მოცვის ექსტრაქტით იკვებებოდნენ, 15%-ით აღემატებოდა სხვა მწერებისას. გარდა ამისა, მოცვი მხედველობასაც აუმჯობესებდა.

• პარკინსონის დაავადება ნელა პროგრესირებადი ქრონიკული ნევროლოგიური დაავადებაა, რომელიც უმთავრესად ხანდაზმულებთან გვხვდება. ამ დროს თანდათანობით იხოცებიან მედიატორ დოფამინის გამომმუშავებელი მოტორული ნეირონები. ამის შედეგად ირღვევა მოძრაობის რეგულაცია და კუნთოვანი ტონუსი, რაც ვლინდება დამახასიათებელი ტრემორით, ზოგადი შებოჭილობით, პოზისა და მოძრაობის მოშლით.

პარკინსონის დაავადების მკურნალობის ეფექტური მეთოდები დღესდღეობით არ არსებობს, თუმცა ცნობილია მისი პროგრესის შემფერხებელი საშუალებები. მედიკამენტებით შესაძლებელია დაავადების ცალკეული სიმპტომების საგრძნობი შემსუბუქება. ზოგჯერ მიმართავენ ნეიროქირურგიულ მკურნალობასაც - სტერეოტაქსიურად დამარღვეველ ან მასტიმულირებელ ოპერაციებს ტვინის ღრმა სტრუქტურებზე (ელექტროდების ჩანერგვასა და მათ ელექტროსტიმულაციას). კვლევის წამყვანი ავტორი ბრაიან სტეივლი (Brian Staveley) ამბობს, რომ, მიღებული მონაცემების თანახმად, მოცვი დადებითად მოქმედებს ჯანმრთელობაზე და საგრძნობლად ახანგრძლივებს სიცოცხლეს. იმავდროულად, ეს კენკრა შესაძლოა პარკინსონიზმის სამკურნალო ეფექტური საშუალება გახდეს.

პარკინსონის დაავადება

პარკინსონის დაავადება ცენტრალური ნერვული სისტემის ნელა პროგრესირებადი, დეგენერაციული პათოლოგიაა. იგი ხასიათდება კანკალით კუნთების მოსვენებულ მდგომარეობაში (მოსვენების ტრემორი), კუნთების ტონუსის გაზრდით (რიგიდობა), ნებითი მოძრაობების შენელებითა და წონასწორობის დაცვის გაძნელებით (პოსტურული არასტაბილურობა). ბევრ დაავადებულ ადამიანს დემენცია უვითარდება.

• პარკინსონის დაავადება გამოწვეულია ტვინის ერთ-ერთი ნაწილის, კერძოდ მოძრაობების კოორდინაციის მაკონტროლებელი უბნის დეგენერაციით;

• ხშირად ყველაზე თვალსაჩინო სიმპტომი მოსვენების მდგომარეობაში განვითარებული კანკალია;

• კუნთები დაჭიმული ხდება, მოძრაობები ნელი და არაკოორდინირებული, წონასწორობა იოლად იკარგება;

• დიაგნოსტიკა სიმპტომებს ეფუძნება;

• სიმპტომების შესამსუბუქებლად ეფექტიანია ცხოვრების წესის შეცვლა, მედიკამენტები (მაგ.: ლევოდოპა და კარბიდოპა ერთად), ზოგჯერ – ოპერაციაც, თუმცა დაავადება მაინც პროგრესირებს, საბოლოოდ, მძიმე უნარშეზღუდულობას და მოძრაობის უნარის დაკარგვას იწვევს.

პარკინსონის დაავადება 40 წელზე მეტი ასაკის 250 ადამიანიდან ერთს ემართება, 65 წელზე უფროს ასაკში 100-დან ერთს, ხოლო 80 წლის ზევით – 10-დან ერთს. იგი ხშირად 50-დან 79 წლამდე ასაკში იწყება. იშვიათად, დაავადება ბავშვებსა და მოზარდებშიც გვხვდება.

გაგრძელებას გაეცანით ბმულზე

https://merki.mkurnali.ge/sections/911/parkinsonis-daavadeba/