ჰიპერტენზიის სამკურნალოდ მეცნიერები თუთიას გვთავაზობენ
მელბურნის (ავსტრალია) და ვერმონტის (აშშ) უნივერსიტეტის მკვლევარებმა, რომელთა სტატია გამოქვეყნდა ჟურნალში Nature Communications, ახალი აღმოჩენა შემთხვევით გააკეთეს. მათ შეისწავლეს თუთიაზე დაფუძნებული წამლების გავლენა ტვინის ფუნქციონირებაზე ალცჰაიმერის დაავადების დროს და შენიშნეს, რომ ეს პრეპარატები იწვევდნენ არტერიული წნევის მკვეთრ დაქვეითებას.
- აქამდე ითვლებოდა, რომ კალიუმი და კალციუმი მთავარ როლს თამაშობენ არტერიული წნევის კონტროლის მექანიზმში. სისხლძარღვების მიმდებარე კუნთოვან უჯრედებში ამ ლითონის იონების დონის მერყეობა განსაზღვრავს სისხლძარღვების გაფართოებას თუ შეკუმშვას. შეკუმშვა იწვევს წნევის მატებას, ხოლო გაფართოება იწვევს წნევის შემცირებას. კალციუმის მაღალი დონე იწვევს არტერიების შევიწროებას, რაც ზრდის არტერიულ წნევას.
არტერიული წნევის რეგულირების პროცესში თუთიის როლის შესწავლაზე ფოკუსირებული მეცნიერები მივიდნენ დასკვნამდე, რომ ეს ლითონი კალციუმის საპირისპირო როლს ასრულებს.
თუთიის იონები არტერიების ნერვულ და კუნთოვან უჯრედებში, აგრეთვე ენდოთელიუმის (სისხლძარღვების შიდა ფენა) კუნთოვან შრეში იწვევს კალციუმის დონის შემცირების პროცესს, რაც იწვევს სისხლძარღვების მოდუნებას და გაფართოებას. Ქვეიტდება წნევა და იზრდება ქვეითება და უმჯობესდება სისხლის მიმოქცევა. უფრო მეტიც, თუთიის მოქმედების მიმართ განსაკუთრებით მგრძნობიარე იყო თავის ტვინისა და გულის სისხლძარღვები.
- ეს აღმოჩენა ხსნის ადრე გამოვლენილ კავშირებს ჰიპერტენზიასა და თუთიას შორის. ამრიგად, ცნობილია, რომ გენები, რომლებიც აკონტროლებენ თუთიის დონეს უჯრედებში, ასევე დაკავშირებულია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების, მათ შორის ჰიპერტენზიის განვითარებასთან. გარდა ამისა, ჰიპერტენზია ცნობილია, როგორც ორგანიზმში თუთიის დეფიციტის გვერდითი ეფექტი.
მიუხედავად იმისა, რომ უკვე არსებობს მედიკამენტების სპექტრი, რომლებიც ამცირებენ არტერიულ წნევას, ბევრ ადამიანს უვითარდება რეზისტენტობა მათი ეფექტების მიმართ. კვლევის ავტორები იმედოვნებენ, რომ თუთიაზე დაფუძნებული წამლების ახალი, უფრო ეფექტური კლასი დაგვეხმარება ჰიპერტენზიის წინააღმდეგ ბრძოლაში.