ნანა კალანდაძე

• მამაკაცების ჯანმრთელობა,
• სექსუალური დისფუნქცია,
• თმის ცვენა

– ეს ის მნიშვნელოვანი საკითხები და რიგ შემთხვევაში პრობლემებია, რომლებზეც მამაკაცები ღიად იშვიათად თუ საუბრობენ. მსგავსი უხერხულობა დიდი ბარიერია სხვადასხვა სამკურნალო პროცესის დასაწყებად თუ პროდუქტის შეძენისას, განსაკუთრებით საქართველოში. ამასთან, ხშირად მამაკაცებმა არ იციან მათი პრობლემების გამომწვევი მიზეზები და არ აქვთ საკმარისი და ზუსტი ინფორმაცია მკურნალობის მეთოდების თუ ბაზარზე არსებული პროდუქტების შესახებ,ასევე როგორია მათი გამოყენების წესი, რა გვერდითი მოვლენები ახასიათებს კონკრეტულ პროდუქტს და რა შემთხვევაშია მათი გამოყენება მიზანშეწონილი, რა განსხვავებაა სხვადასხვა პრეპარატს შორის და ა.შ. ხშირად მიიჩნევა, რომ მსგავსი პრობლემები მხოლოდ ასაკოვან მამაკაცებს აწუხებთ, თუმცა, რეალურად, ისინი ახალგაზრდებზეც მოქმედებს.

რა მდგომარეობაა ამ მხრივ მსოფლიოში და საქართველოში

ერექციული დისფუნქცია ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი სქესობრივი დისფუნქციაა მამაკაცებს შორის. ერექციული დისფუნქცია სქესობრივი აქტის დროს ერექციისა და მისი შენარჩუნების უნარის ნაკლებობაა. დროგამოშვებით ერექციის სირთულე ნორმალურია, თუმცა, მისი მუდმივობა შეიძლება მიანიშნებდეს დაავადების არსებობაზე.

ერექციული დისფუნქციის გამომწვევი მიზეზი მრავალი შეიძლება იყოს, მათ შორის:

• სასქესო ორგანოში არსებული სისხლძარღვების შევიწროვება;
• ნერვების დაზიანება, რომლებიც იმპულსებს გზავნიან სასქესო ორგანოში;

სტრესი და ემოციური მიზეზები

შესაძლოა, მიანიშნებდეს ისეთ სერიოზულ დაავადებებზე, როგორიცაა არტერიული ჰიპერტენზია, დიაბეტი, გულის დაავადებები, ათეროსკლეროზი და სხვა.

ცნობილ მეცნიერულ ჟურნალ შეხუალ Mედიცინე-ში 2018 წელს გამოქვეყნებული კვლევით, ეს პრობლემა მსოფლიო მოსახლეობის მამაკაცების მესამედს აწუხებს. ერექციული დისფუნქციის გლობალური გავრცელების 2019 წლის კვლევაში კი დაადგინეს, რომ გლობალურად დაავადების გამოვლინება მოსახლეობაში ასაკთან ერთად იმატებს, 40 წელს მიღწეული მამაკაცების დაახლოებით 30%-ს აწუხებს, 70 წელს გადაცილებულ მამაკაცებს შორის კი ეს რიცხვი 70%-ს აჭარბებს. ადრე ითვლებოდა, რომ 40 წლამდე მამაკაცების მხოლოდ 5%-10% განიცდიდა ერექციულ დისფუნქციას, მაგრამ ახალი კვლევებით ეს მაჩვენებელი 26%-ს აღწევს (წყარო: თჰე ჟოურნალ ოფშეხუალ Mედიცინე, 2013).

სქესობრივი დისფუნქციის მხრივ, მსგავსი სტატისტიკური მაჩვენებლებია საქართველოშიც. ასაკის მატებასთან ერთად, იმატებს სომატური პრობლემებიც, რაც, თავის მხრივ, გავლენას ახდენს მამაკაცთა ერექციის უნარზე. თუ აღნიშნული პრობლემა 40 წლამდე ასაკის მამაკაცების მხოლოდ 25-30%-ს აწუხებს, წლების შემდეგ ეს მაჩვენებელი 50%-ს აჭარბებს.

თმის ცვენა

რაც შეეხება თმის ცვენას, ის შესაძლოა განპირობებული იყოს სხვადასხვა მიზეზით, მათ შორის: გენეტიკური წინასწარგანწყობით, სტრესით, ჰორმონული დისბალანსით, ასაკით, საკვების მონელების დარღვევებით, სამკურნალო პრეპარატების მოხმარების გვერდითი ეფექტებით, თმის არასწორი მოვლით, რადიაციით და სხვა ფაქტორებით.

მამაკაცთა თმის ცვენის ყველაზე გავრცელებული დაავადება ანდროგენული ალოპეცია, იგივე გენეტიკური სახეობის თმის ცვენაა, რომელსაც ასაკის მატებასთან ერთად, გარკვეულ დონეზე, მამაკაცების დაახლოებით 70% განიცდის. მნიშვნელოვანია გენეტიკური განწყობა, თუმცა, ხშირად ყველაზე ხელშემწყობი ფაქტორი დიჰიდროტესტოსტერონის (DHT) მოჭარბებული რაოდენობაა.

DHT-ს მოჭარბებული რაოდენობა ახშობს თმის ფოლიკულებს, რის შედეგადაც ხდება თმის ღერის რეცესია და თმა ვეღარ იზრდება. ბაზარზე უამრავი შამპუნი თუ პრეპარატი არსებობს, რომელიც თმის ცვენის პრობლემის მოგვარებისთვის გამოიყენება. თუმცა, ამ შემთხვევაშიც, ზუსტი დიაგნოზის არცოდნა და სამკურნალო მეთოდებისა და პროდუქტების შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობა იწვევს იმას, რომ მომხმარებლები ვერ იღებენ სწორ სამკურნალო საშუალებას და შესაბამის შედეგს. მაგალითად, უშედეგო იქნება ნებისმიერი პრეპარატისა თუ შამპუნის გამოყენება იმ შემთხვევაში, როდესაც თმის ფოლიკული უკვე მკვდარია, რადგან ამ შემთხვევაში გადანერგვის გარდა თმის დაბრუნების სხვა გზა არ არსებობს. მაღალი ხარისხის სერტიფიცირებული პრეპარატებიც, რომლებიც იშვიათად იყიდება საქართველოში, ახშირებენ, აძლიერებენ და აუმჯობესებენ მხოლოდ იმ თმას, რომლის ფოლიკულიც ჯერ მკვდარი არ არის. ამიტომ, სამკურნალო პროდუქტის არჩევამდე აუცილებელია პროფესიონალური კონსულტაციის გავლა და თმის ცვენისა თუ შეთხელების მიზეზის დადგენა.

როგორ აისახება აღნიშნული პრობლემები მამაკაცის ცხოვრების ხარისხზე

მამაკაცისთვის სავსებით ნორმალურია ხანდახან სქესობრივი დისფუნქციის განცდა, თუმცა, როდესაც ის მუდმივად ხდება, ეს გავლენას ახდენს მის თავდაჯერებულობასა და ურთიერთობებზე.

თმის ცვენამაც, რომელიც სრულიად განსხვავებული მდგომარეობაა, შეიძლება გავლენა იქონიოს მამაკაცის თავდაჯერებულობაზე და გამოიწვიოს პრობლემები პირად, პროფესიულ თუ სოციალურ ცხოვრებაში.

„მამაკაცის ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობის“ კომპანიის მიერ ჩატარებული კვლევით დადგინდა, რომ 20-დან 40 წლამდე ასაკის მამაკაცების მხოლოდ 10%-ზე ნაკლები თუ გრძნობს თავს კომფორტულად ექიმთან ერექციული დისფუნქციისა ან/და სქესობრივი ცხოვრების პრობლემებზე საუბრისას. „კლივლენდის კლინიკამ“ ამერიკის შეერთებულ შტატებში ჩაატარა გამოკითხვა 17-დან 70 წლამდე მამაკაცებს შორის და აღმოჩნდა, რომ 40%-ზე ოდნავ მეტი მხოლოდ მაშინ მიდის ექიმთან, როდესაც თვლის, რომ სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას. საქართველოში, ზოგიერთ ოჯახში, მამაკაცის სქესობრივ ჯანმრთელობას დღემდე ტაბუ ადევს, მაშინ როცა მამაკაცების ჯანმრთელობა დიდ ყურადღებას მოითხოვს. უხერხულობა იქმნება სქესობრივ ცხოვრებასთან დაკავშირებული პროდუქტების შეძენისასაც აფთიაქებსა თუ მაღაზიებში, რაც გამოწვეულია იმით, რომ ეს საკითხები საკმაოდ დელიკატური და სენსიტიურია მამაკაცებისთვის.