დაბუჟება, მგრძნობელობის დაკარგვა და ტკივილი - რა არის ფესვობრივი სინდრომი?
იგი იმ სიმპტომთა კომპლექსს მოიცავს, რომელიც ზურგის ტვინის ნერვთა ფესვებზე ზეწოლის, კომპრესიის შედეგად ვითარდება. ფს-ის ძირითადი მიზეზი ოსტეოქონდროზია, თუმცა იგი შესაძლოა განვითარდეს ზურგის ტვინის თიაქრის, სპონდილოართროზის, მალების მოტეხილობის, ზურგის ტვინის სიმსივნის, გვერდითი ძვლოვანი წანაზარდებით - ოსტეოფიტებით - ნერვთა ფესვებზე ზეწოლის, მალების ინფექციური დაზიანების (ოსტეომიელიტი, ტუბერკულოზი) შედეგადაც. დიდხანს ფს-ს რადიკულიტთან აიგივებდნენ.
თანამედროვე შეხედულებით, იგი მხოლოდ ნერვის ანთება არ არის (თუმცა კი ანთებაც თან ახლავს). სინდრომის განვითარების ყველაზე გავრცელებული მიზეზია მექანიკური ზეწოლა, რომელსაც იწვევს მალათაშუა დისკის გარეთა
რგოლის დაზიანება, რის გამოც დისკის შიგთავსი ნაწილობრივ სპინალური არხისკენ გადაინაცვლებს. კომპრესიის ხშირი მიზეზია მალების ძვლოვანი წანაზარდებიც. სწორედ ისინი აწვებიან ზურგის ტვინის ნერვთა ფესვებს, ზურგის ტვინის გარსებს და იწვევენ ტკივილსა და იმ ნევროლოგიურ სიმპტომებს, რომლებიც აღნიშნულ სინდრომს ახასიათებს.
დამახასიათებელი ნიშნები
ფს-ის მქონე პაციენტთა მთავარი ჩივილებია დაბუჟება, მგრძნობელობის დაკარგვა და ტკივილი, რომელიც ლოკალიზდება ფესვის ზეწოლის ადგილებში და იმ ორგანოებში, რომელთა ინერვაციაც ზურგის ტვინის დაზიანებული ნერვის მეშვეობით ხორციელდება. ეს სიმპტომები თითქმის ყოველთვის ძლიერდება სიარულისა და მოძრაობისას, სიმძიმის აწევისას, ფიზიკური დატვირთვისას. მალათაშუა ნერვის ფესვს ორი: მამოძრავებელი და მგრძნობიარე ტოტი აქვს, ამიტომ ფესვობრივი სინდრომისას საინერვაციო არეში შესაბამისად ირღვევა და ქვეითდება ქსოვილთა მგრძნობელობაც. უმეტესად ერთი ფესვი ზიანდება, თუმცა სიმსივნისა და მოტეხილობისას შესაძლოა განვითარდეს სიმეტრიული ანუ ორმხრივი ფესვობრივი სინდრომი, პოლირადიკულური პათოლოგიების დროს კი რამდენიმე ფესვი ერთდროულად ზიანდება, ამასთანავე, როგორც ცალ, ისე ორივე მხარეს. ფს-ის დიაგნოსტიკის სტანდარტული მეთოდი ხერხემლის წინა და გვერდითა პროექციის რენტგენოგრაფიაა, თუმცა ყველაზე ინფორმაციული მეთოდი მაგნიტურ-რეზონანსული გამოკვლევაა.