რატომ გვიბუჟდება კიდურები ?- ყველა შესაძლო მიზეზი
პერიფერიული ნეიროპათიის ათიდან დაახლოებით სამი შემთხვევა დაკავშირებულია შაქრიან დიაბეტთან. დიაბეტური ნეიროპათიის დროს დაბუჟება და სხვა შეგრძნებები თავდაპირველად ტერფებში აღმოცენდება და თანდათან ვრცელდება ზევით.
შესაძლოა, მოიცვას მტევნები, მთელი ზედა კიდურები. ცნობილია, რომ დიაბეტით დაავადებულთა ორ მესამედს საშუალოდ ან მძიმედ გამოხატული ნერვის დაზიანება აქვს.
არის შემთხვევები, როცა ეს ჩივილები დაიბეტის პირველი გამოვლინებაა. ათიდან 3 შემთხვევაში (ანუ შემთხვევათა 30%-ში) პერიფერიული ნეიროპათიის მიზეზი უცნობია. ასეთ შემთხვევებს იდიოპათიურ ნეიროპათიას უწოდებენ.
დანარჩენი 40%-ის მიზეზი შეიძლება იყოს:
ნერვზე ზეწოლის სინდრომი - კარპული არხის სინდრომი, სხივის ნერვის დამბლა, წვივის ნერვის დამბლა, სხივის ნერვის დამბლა. ხშირად ნერვზე ზეწოლა დაკავშირებულია ორთოპედიულ პრობლემებთან.
სისტემური დაავადებები - თირკმლის, ღვიძლის დაავადებები, სისხლძარღვთა დაზიანებით მიმდინარე და სისხლის დაავადებები, ამილოიდოზი, შემაერთებელი ქსოვილის დაავადებები და ქრონიკული ანთება, ჰორმონული დისბალანსი (ჰიპოთირეოიდიზმის - ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების - ჩათვლით), ნერვზე ზეწოლით მიმდინარე ავთვისებიანი თუ კეთილთვისებიანი სიმსივნეები.
ვიტამინების დეფიციტი. ე, B1, B6, B12 ვიტამინები და ნიაცინი აუცილებელია ნერვის ნორმალური ფუნქციობისთვის. B12-ის დეფიციტი, რაც პერნიციოზულ ანემიას იწვევს, პერიფერიული ნეიროპათიის მნიშვნელოვანი მიზეზია. თუმცა ისიც გასათვალისწინებელია, რომ კიდურებში ჩხვლეტის მიზეზი B6 ვიტამინის სიჭარბეც შეიძლება იყოს.
ალკოჰოლიზმი. ალკოჰოლიზმის დროს დიდია ალბათობა, კვების გაუარესების გამო განვითარდეს თიამინისა და სხვა მნიშვნელოვანი ვიტამინების დეფიციტი, რაც, თავის მხრივ, შესაძლოა პერიფერიული ნეიროპათიის მიზეზად იქცეს. გამორიცხული არ არის, ნერვის დაზიანება თავისთავად ალკოჰოლიზმმა განაპირობოს. ამ მდგომარეობას ზოგიერთი მკვლევარი ალკოჰოლურ ნეიროპათიას უწოდებს.
ტოქსინები. ნეიროპათია შეიძლება გამოიწვიოს ორგანიზმზე მძიმე ლითონების - ტყვიის, დარიშხნის, ვერცხლისწყლისა და ზოგიერთი სხვა საწარმოო თუ საყოფაცხოვრებო ქიმიკატის ზემოქმედებამ. ამ ტიპის ნეიროპათიას იწვევს ზოგიერთი მედიკამენტიც, განსაკუთრებით - ფილტვის კიბოს ქიმიოთერაპიისას გამოსაყენებელი საშუალებები, ზოგიერთი ანტივირუსული საშუალება და ანტიბიოტიკები.
ინფექციები - ლაიმის დაავადება, ჰერპეს-ზოსტერი, ციტომეგალოვირუსი, ეპშტეინ-ბარის ვირუსი, მარტივი ჰერპესის ვირუსი, შიდსის ვირუსი.
აუტოიმუნური დაავადებები - გიიენ-ბარეს სინდრომი, სისტემური წითელი მგლურა და რევმატოიდული ართრიტი.
ზოგიერთი თანდაყოლილი დაავადება.
დაზიანება. ტრავმამ შესაძლოა ნერვზე ზეწოლა, მისი მიჭყლეტა თუ დაზიანება გამოიწვიოს. ამის მაგალითია ყველასათვის კარგად ნაცნობი ნერვის კომპრესია მალათაშუა დისკოს თიაქრის ან მოტეხილობისას ძვლების ცდომის გამო.