ნანა კალანდაძე

წყლის ხარისხი

წყლის საბოლოო ხარისხი ბევრ რამეზეა დამოკიდებული. უწინარეს ყოვლისა, კონკრეტულ გეოგრაფიულ წერტილში მოსული ნალექის ოდენობასა და შემადგენლობაზე. სწორედ ის ამდიდრებს წყალს მტვრით, ბაქტერიებით, სოკოს სპორებით და სხვა უხსნელი ნაწილაკებით (სუფთა წყალი, მოგეხსენებათ, მხოლოდ წყალბადისა და ჟანგბადისაგან შედგება). ამას დაუმატეთ ის არასახარბიელო წვლილიც, რომელიც წყლის დაბინძურებაში ქარხნის მილებს, ავტომობილებსა და ქიმიურ ნივთიერებათა სხვა წყაროებს შეაქვთ. მათი "ცხოველქმედების" ნაყოფი უმთავრესად ორგანული გამხსნელები, აზოტისა და გოგირდის ოქსიდებია. მათივე მეშვეობით წყალში შეიძლება მოხვდეს სპილენძის, ტყვიის, თუთიის, სტრონციუმისა და სხვა მძიმე მეტალების იონები. ყველაზე უარესი კი ის არის, რომ მათ შესწევთ უნარი, ორგანიზმში დაგროვდნენ და მეტად მძიმე დაავადებები გამოიწვიონ.

ქლორიანი წყალი

წყალი, რომელიც ჩვენს ონკანში მოედინება, რა თქმა უნდა, ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ ნივთიერებას არ შეიცავს. წყალმომარაგების სადგურში ის იწმინდება და იქლორება. ქლორირება წყლის უვნებელყოფისთვის არის გამიზნული - ქლორი მავნე მიკრობებს სპობს, მაგრამ გამორიცხული არ არის, მან ურთიერთქმედება მოახდინოს წყალში არსებულ მინერალებთან და არანაკლები ზიანი მოგვიტანოს. მაგალითად, თუ ქლორი ფენოლთან შევიდა რეაქციაში, წარმოიქმნება ძალზე შხამიანი ქლორორგანული ნივთიერებები (ისეთები, როგორიც არის, მაგალითად, ქლოროფორმი). გარდა ამისა, წყალში რჩება თავისუფალი ქლორი, რომლის არსებობას ადვილად დაადგენთ დამახასიათებელი მძაფრი სუნით. მრავალი მეცნიერი ამტკიცებს, რომ ქლორირებულ ონკანის წყალსა და ალერგიულ დაავადებათა გახშირებას შორის პირდაპირი კავშირია.

როგორ მოვიქცეთ?

ამრიგად, თუ იმ სითხის ქიმიურ შემადგენლობას ჩავუღრმავდებით, რომელიც ჩვენს ონკანებში მოედინება, ცხადი გახდება: ასეთი სახით ის არამცთუ ბავშვის ორგანიზმისთვის, ყვავილების მოსარწყავადაც კი უვარგისია. წყლის გასაწმენდად ბევრი ძველ გამოცდილ მეთოდს - გადადუღებას მიმართავს. მართლაც, 100 გრადუსზე მრავალი მიკროორგანიზმი კვდება, მაგრამ მძიმე მეტალების მარილების უვნებელსაყოფად ეს ხერხი უსარგებლოა - ისინი წყალშივე რჩება. ამასთანავე, გადადუღებისას იშლება ყველა სასარგებლო მარილი - კალციუმისა, მაგნიუმისა და ა.შ. გაცილებით მოხეხებული და ეფექტიანია წყლის გასაწმენდი საყოფაცხოვრებო ფილტრი. საოჯახო მოძრავი ფილტრების უმრავლესობა ეფუძნება გაწმენდის მეთოდს, რომელსაც სორბციას უწოდებენ. ყველაზე გავრცელებული სორბენტია აქტივირებული ნახშირი, რომელიც შთანთქავს წყალში გახსნილ ორგანულ ნაერთებს, მიკროორგანიზმებს, ქლორსა და მის ნაერთებს (წყლიდან მძიმე მეტალების მარილთა გამოსადევნად სპეციალურ იონცვლად ნივთიერებებს იყენებენ). თუმცა ისიც უნდა ითქვას, რომ ნახშიროვანი სორბენტის მოქმედება შეზღუდულია. დროთა განმავლობაში ის ნალექით ივსება და წყლის ნაკადს აფერხებს. ნახშიროვანი სორბენტის მიერ შეკავებული ბაქტერიები პირდაპირ სორბენტზე იწყებენ გამრავლებას და გაფილტრული წყალი უფრო მავნე ხდება, ვიდრე გაუფილტრავი. სორბენტის ზედაპირზე ბაქტერიების გამრავლება თავიდან რომ ავიცილოთ, აუცილებელია ფილტრში ხშირად ვცვალოთ კარტრიჯი. ზოგან ამ პრობლემის მოსაგვარებლად იყენებენ სორბენტს, რომელსაც ვერცხლი აქვს დამატებული - ეს ლითონი ხელს უშლის ბაქტერიების გამრავლებას. თუ ფილტრის მთავარი ამოცანა სწორედ ბაქტერიათა უვნებელყოფაა, მაშინ სორბენტში სპეციალურ დეზინფექტანტს - იონცვლად ფისს ან ქიმიურ ანტისეპტიკს ურევენ. თუმცა ამ უკანასკნელთაგან წყალი ცალკე უნდა გაიწმინდოს. სხვათა შორის, საყოფაცხოვრებო ფილტრის საშუალებით წყლის არა მარტო გაწმენდა, არამედ საჭიროებისას მისი გამდიდრებაც შეიძლება. ვთქვათ, ონკანის წყალი შეიცავს 0,2%-იან ფთორს, რაც არამც და არამც არ არის საკმარისი - ამ მიკროელემენტის 68%-ს ხომ ბავშვის ორგანიზმი წყლიდან უნდა იღებდეს. სწორედ ფთორის მუდმივი უკმარისობის ბრალია, რომ ყოველი მეორე ბავშვი კარიესით არის დაავადებული. წყალში ფთორის შემცველობა ჰიგიენურ ნორმამდე რომ მივიყვანოთ, შეიძლება ფთორირებული მოქმედების ფილტრი გამოვიყენოთ.  ასე რომ, არჩევანი თქვენზეა!