საყურადღებო ფაქტები ქოლესტერინის შესახებ - მკურნალი.გე

ლალი ჩხიკვაძე

რაში მდგომარებს ქოლესტერინის სტაბილურ და არასტაბილურ ფოლაქებს შორის განსხვავება, ვარჯიშის შედეგები ათეროსკლეროზის მქონე პირებისთვის და რატომ არის საუკეთესო, თავი აარიდოთ წითელი ხორცის ჭარბად მიღებას.

1. ქოლესტერინი შეიძლება სასარგებლო იყოს

ქოლესტერინი აუცილებელია ორგანიზმში მრავალი ფუნქციისთვის. ის მნიშვნელოვან როლს ასრულებს უჯრედის კედლების მშენებლობაში, ჰორმონების სინთეზში, D ვიტამინის მეტაბოლიზმსა და ნაღვლის მჟავების წარმოებაში. ეს უკანასკნელი აუცილებელია საჭმლის მონელებისთვის.

საერთო ქოლესტერინი შედგება სხვადასხვა კომპონენტისგან: დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები (LDL) და ტრიგლიცერიდები, რომლებიც ცნობილია როგორც „ცუდი“ ქოლესტერინი, შეიძლება დაგროვდეს სისხლძარღვებში, რაც იწვევს ათეროსკლეროზული ფოლაქების წარმოქმნას, ხოლო მაღალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები (HDL), ანუ „კარგი“ ქოლესტერინი, ხელს უწყობს ორგანიზმიდან ზედმეტი ქოლესტერინის მოცილებას, რაც ამცირებს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკს. შაქრიანი დიაბეტი, ფარისებრი ჯირკვლის დისფუნქცია (ჰიპოთირეოზი), ღვიძლისა და სანაღვლე გზების, ნაღვლის ბუშტის დაავადებები, პოლიკისტოზური საკვერცხეების სინდრომი, სიმსუქნე, მენოპაუზა და გენეტიკური დაავადება - ოჯახური ჰიპერქოლესტერინემია იწვევს ლიპიდური მეტაბოლიზმის დარღვევებს და „ცუდი“ ქოლესტერინის დონის მატებას.

2. ქოლესტერინის ყველა ფოლაქი ერთნაირი არ არის

სტაბილური და არასტაბილური ფოლაქები განსხვავდება მათი ფიბროზული გარსის სიმტკიცით. სტაბილურ ფოლაქებს აქვთ მკვრივი, გახეთქვისადმი მდგრადი ფიბროზული გარსი; ეს ფოლაქები ნელა იზრდება და ნაკლებად იწვევს გულ-სისხლძარღვთა მწვავე გართულებებს.

არასტაბილურ ფოლაქებს აქვთ ფხვიერი, არასტაბილური ფიბროზული გარსი. მისმა გახეთქვამ შეიძლება გამოიწვიოს არტერიული თრომბოზი და ისეთი მდგომარეობების განვითარება, როგორიცაა მიოკარდიუმის ინფარქტი ან ინსულტი.

3. სწორი კვება ხელს უწყობს „ცუდი“ ქოლესტერინის შემცირებას.

ტრიგლიცერიდების დონის შესამცირებლად რეკომენდებულია თავი აარიდოთ ნაჯერ ცხიმებს (რომლებიც გვხვდება წითელ ხორცსა და რძის პროდუქტებში) და ტრანსცხიმებს (ცომეული, სწრაფი კვება).

„ცუდი“ ქოლესტერინის შესამცირებლად, რაციონში ჩართეთ მეტი ბოჭკოვანი (ბოსტნეული, ხილი, მარცვლეული), თხილეული, თევზი და ჯანსაღი ცხიმები (ზეითუნის ზეთი, ავოკადო). თუ დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინების დონე მომატებულია, რეკომენდებულია მხოლოდ მედიკამენტური თერაპია.

4. ვარჯიში ეხმარება სისხლძარღვებს, თუმცა არსებობს გარკვეული ნიუანსები.

რეგულარული ზომიერი ფიზიკური აქტივობა დადებითად მოქმედებს ათეროსკლეროზის მქონე ადამიანებში სისხლძარღვების ჯანმრთელობაზე (სიარული, სკანდინავიური სიარული, ცურვა და ველოსიპედით სიარული).

ფიზიკური აქტივობა ხელს უწყობს წონის შენარჩუნებას ან დაკლებას, რადგან ეს გლუკოზისა და ტრიგლიცერიდების სწრაფად ათვისების საშუალებას იძლევა, რითაც მცირდება ტრიგლიცერიდების ცირკულაცია ორგანიზმში. დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები გენეტიკურად განსაზღვრული ფრაქციაა, რომელზეც ფიზიკური აქტივობა გავლენას არ ახდენს. მხოლოდ სტატინებით თერაპიას შეუძლია ფოლაქების სტაბილიზაცია.

მნიშვნელოვანია ექიმთან კონსულტაცია, რათა დადგინდეს ფიზიკური აქტივობის ოპტიმალური დონე და ტიპი თქვენი ინდივიდუალური მახასიათებლებისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის საფუძველზე.