ტკივილი ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი სიგნალია, რომელსაც ჩვენი ორგანიზმი გვიგზავნის. - მკურნალი.გე

ის არ არის უბრალოდ უსიამოვნო შეგრძნება; ეს არის გამაფრთხილებელი მექანიზმი, რომელიც გვამცნობს, რომ რაღაც რიგზე ვერ არის. ტკივილის გარეშე, ჩვენ შეიძლება ვერასდროს გავიგოთ, რომ რაღაც ზიანდება, იწვება ან ინფიცირდება, რაც გაცილებით სერიოზულ შედეგებამდე მიგვიყვანდა.

ტკივილი რთული და სუბიექტური შეგრძნებაა, რომელზეც მრავალი ფაქტორი მოქმედებს, მათ შორის ემოციები, კულტურა და წარსული გამოცდილება. თუმცა, არსებობს ტკივილის ძირითადი ტიპები და მახასიათებლები, რომელთა გაგებაც დაგვეხმარება სწორად შევაფასოთ სიტუაცია და მივიღოთ საჭირო ზომები.

ტკივილის სახეები

ტკივილი შეიძლება დაიყოს რამდენიმე კატეგორიად მისი ხანგრძლივობისა და წარმოშობის მიხედვით:

• მწვავე ტკივილი: ეს არის უეცრად განვითარებული, მოკლევადიანი ტკივილი, რომელიც, როგორც წესი, რაიმე კონკრეტულ მიზეზთან არის დაკავშირებული (მაგალითად, ჭრილობა, მოტეხილობა, დამწვრობა). მწვავე ტკივილი ქრება მას შემდეგ, რაც მიზეზი მოიხსნება ან დაზიანება შეხორცდება. ის ორგანიზმის ბუნებრივი დამცავი რეაქციაა.

• ქრონიკული ტკივილი: ეს არის ტკივილი, რომელიც გრძელდება 3 თვეზე მეტ ხანს, მაშინაც კი, თუ თავდაპირველი დაზიანება შეხორცებულია. ქრონიკული ტკივილი შეიძლება გამოწვეული იყოს სხვადასხვა მდგომარეობით, როგორიცაა ართრიტი, ფიბრომიალგია, ნერვის დაზიანება. ის მნიშვნელოვნად მოქმედებს ადამიანის ცხოვრების ხარისხზე.

• ნოციცეპტური ტკივილი: ეს არის ტკივილის ყველაზე გავრცელებული ტიპი, რომელიც გამოწვეულია ქსოვილის დაზიანებით (მაგალითად, მოჭრა, დაჭიმვა, ანთება). ის შეიძლება იყოს მკვეთრი, მჩხვლეტი ან მფეთქავი.

• ნეიროპათიური ტკივილი: ეს ტკივილი გამოწვეულია ნერვული სისტემის დაზიანებით ან დისფუნქციით. ის შეიძლება აღიწეროს როგორც მწველი, მჭრელი, ჩხვლეტითი ან ელექტროშოკის მსგავსი. მაგალითებია დიაბეტური ნეიროპათია ან იშიაზი.

რომელი ორგანოს ტკივილი რაზე მეტყველებს?

ტკივილის ლოკალიზაცია და ხასიათი ხშირად გვეხმარება დავადგინოთ, რომელი ორგანო ან სისტემაა დაზიანებული:

• თავის ტკივილი: შეიძლება გამოწვეული იყოს დაღლილობით, სტრესით, გაუწყლოებით, ან სერიოზული მიზეზებით, როგორიცაა შაკიკი, სინუსიტი ან, იშვიათად, სიმსივნე.

• გულმკერდის ტკივილი: შეიძლება მიუთითებდეს გულის პრობლემებზე (სტენოკარდია, ინფარქტი), ფილტვების დაავადებებზე (პლევრიტი, პნევმონია), საჭმლის მომნელებელი სისტემის პრობლემებზე (რეფლუქსი, საყლაპავის სპაზმი) ან კუნთოვან-ჩონჩხოვან ტკივილზე.

• მუცლის ტკივილი: მუცლის ტკივილის მიზეზი უამრავია: საჭმლის მონელების დარღვევა, გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი, აპენდიციტი, თირკმლის ქვები, ნაღვლის ბუშტის პრობლემები, გინეკოლოგიური ან უროლოგიური დაავადებები. ლოკალიზაცია (ზედა, ქვედა, მარჯვენა, მარცხენა) და ხასიათი (მკვეთრი, ყრუ, მჭრელი) მნიშვნელოვან ინფორმაციას იძლევა.

• ზურგის ტკივილი: ხშირად გამოწვეულია არასწორი პოზით, კუნთების დაჭიმვით, დისკის თიაქრით ან ართრიტით.

• სახსრების ტკივილი: შეიძლება მიუთითებდეს ართრიტზე (ოსტეოართრიტი, რევმატოიდული ართრიტი), ტრავმაზე ან ანთებით პროცესზე.

როგორი ტკივილია საგანგაშო?

ზოგიერთი სახის ტკივილი სასწრაფო სამედიცინო დახმარებას მოითხოვს. აუცილებლად მიმართეთ ექიმს, თუ გაქვთ:

• უეცარი, ძლიერი ტკივილი, რომელიც ადრე არ გქონიათ.

• გულმკერდის ტკივილი, განსაკუთრებით თუ თან ახლავს სუნთქვის გაძნელება, ხელში ან ყბაში გადაცემა, ცივი ოფლი.

• უეცარი, ძლიერი მუცლის ტკივილი, რომელსაც თან ახლავს გულისრევა, ღებინება, სიცხე, მუცლის დაჭიმულობა.

• თავის უეცარი, უძლიერესი ტკივილი ("ჭექა-ქუხილის მსგავსი"), რომელსაც თან ახლავს კისრის გაშეშება, მხედველობის დარღვევა, ცნობიერების დაქვეითება.

• ტკივილი, რომელსაც თან ახლავს დაბუჟება ან სისუსტე კიდურებში, განსაკუთრებით თუ ეს უეცრად განვითარდა.

• ტკივილი ტრავმის შემდეგ, განსაკუთრებით თუ ეჭვი გეპარებათ მოტეხილობაზე ან შინაგან დაზიანებაზე.

• ტკივილი, რომელიც არ ქრება ჩვეულებრივი ტკივილგამაყუჩებლების მიღების შემდეგ ან დროთა განმავლობაში უარესდება.

რომელი ტკივილი შეიძლება იმართოს სახლის პირობებში?

მსუბუქი და საშუალო სიმძიმის ტკივილი, რომელიც არ არის დაკავშირებული საგანგაშო სიმპტომებთან, ხშირად შეიძლება იმართოს სახლის პირობებში:

• კუნთების დაჭიმვა ან მსუბუქი ტრავმები: დასვენება, ყინულის ან სითბოს გამოყენება (დამოკიდებულია სიტუაციაზე), ურეცეპტოდ გაცემული ტკივილგამაყუჩებლები (მაგალითად, იბუპროფენი, პარაცეტამოლი).

• თავის ტკივილი (დაძაბულობის ან სტრესის გამო): დასვენება, კოფეინის შემცირება, სტრესის მართვის ტექნიკა, ტკივილგამაყუჩებლები.

• მსუბუქი მენსტრუალური ტკივილი: სითბოს გამოყენება მუცელზე, ტკივილგამაყუჩებლები.

როდის არ შეიძლება ტკივილგამაყუჩებლის მიღება?

მიუხედავად იმისა, რომ ტკივილგამაყუჩებლები ხშირად ეფექტურია, არსებობს სიტუაციები, როდესაც მათი მიღება არ არის რეკომენდებული ან მოითხოვს ექიმის კონსულტაციას:

• თუ ტკივილი საგანგაშოა: როგორც ზემოთ აღინიშნა, ზოგიერთ შემთხვევაში ტკივილგამაყუჩებლის მიღებამ შეიძლება შენიღბოს სერიოზული მდგომარეობის სიმპტომები და გაართულოს დიაგნოზი.

• თუ გაქვთ ალერგია კონკრეტულ პრეპარატზე.

• ორსულობისა და ლაქტაციის პერიოდში: ბევრი ტკივილგამაყუჩებელი უკუნაჩვენებია ამ პერიოდში ან მოითხოვს ექიმის მკაცრ მეთვალყურეობას.

• თუ გაქვთ ქრონიკული დაავადებები: ღვიძლის, თირკმლის, გულის ან კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებების დროს ზოგიერთი ტკივილგამაყუჩებელი შეიძლება საზიანო იყოს.

• სხვა მედიკამენტებთან ერთად მიღებისას: ზოგიერთი ტკივილგამაყუჩებელი შეიძლება შეუთავსებელი იყოს სხვა პრეპარატებთან და გამოიწვიოს არასასურველი რეაქციები. ყოველთვის გაეცანით ანოტაციას და აცნობეთ ექიმს მიმდინარე მედიკამენტების შესახებ.

• ჭარბი დოზირების რისკი: არ მიიღოთ ტკივილგამაყუჩებლები რეკომენდებულ დოზაზე მეტი რაოდენობით და არ გამოიყენოთ ერთდროულად რამდენიმე პრეპარატი, რომელიც შეიცავს ერთსა და იმავე აქტიურ ნივთიერებას.

ტკივილი ჩვენი ორგანიზმის უნიკალური გზაა კომუნიკაციისთვის. მისი გაგება და სწორი ინტერპრეტაცია გვეხმარება დროულად მივიღოთ ზომები და თავიდან ავიცილოთ უფრო სერიოზული პრობლემები. ყოველთვის მოუსმინეთ თქვენს სხეულს და ნუ შეგეშინდებათ ექიმთან კონსულტაცია, თუ ტკივილი გაწუხებთ ან საგანგაშოა.