როგორ გავაუმჯობესოთ ინსულინის მიმართ მგრძნობელობა
ინსულინის მგრძნობელობის გაუმჯობესება საშუალებას აძლევს ორგანიზმს ეფექტურად უპასუხოს ინსულინზე, ჰორმონზე, რომელიც არეგულირებს სისხლში შაქარს. ასაკი და გენეტიკა თამაშობს როლს იმაზე, თუ როგორ რეაგირებს სხეული ინსულინზე, მაგრამ შესაძლებელია ინსულინის რეზისტენტობასთან ბრძოლა ცხოვრების წესის შესწორებითა და მედიკამენტებით.
რა არის ინსულინის მგრძნობელობა?
ინსულინის მგრძნობელობა მიუთითებს იმაზე, თუ რამდენად რეაგირებს სხეული ინსულინის ეფექტებზე. ინსულინი არის პანკრეასის მიერ გამოყოფილი ჰორმონი, რომელიც ეხმარება კუნთებს, ცხიმს და სხეულის სხვა ნაწილებს ნახშირწყლების ენერგიად გარდაქმნაში.
ინსულინი ეხმარება შაქრის გადატანას სისხლის მიმოქცევიდან უჯრედებში.
ადამიანს, რომელიც მგრძნობიარეა ინსულინზე, სჭირდება ნაკლები ინსულინი შაქრის სისხლის მიმოქცევიდან უჯრედებში გადასატანად, ვიდრე მათ ვისაც, აქვთ დაქვეითებული ინსულინის მგრძნობელობა, ასევე ცნობილი, როგორც ინსულინრეზისტენტობა.
ინსულინის რეზისტენტობა არის პრედიაბეტისა და ტიპი 2 დიაბეტის ძირითადი მიზეზი და ეს შეიძლება მოხდეს ნებისმიერი ტიპის დიაბეტის მქონე პაციენტებში.
ინსულინის რეზისტენტობის გართულებები მოიცავს:
- ტიპი 2 დიაბეტი;
- მეტაბოლური სინდრომი;
- გულის დაავადება;
- ჰიპერტენზია;
- მეტაბოლური დისფუნქცია;
- ასოცირებული ღვიძლის სტეატოზური დაავადება;
- თირკმელების დაავადება;
- ნეიროპათია;
- რეტინოპათია;
- დემენცია და კოგნიტური დაქვეითება
ჯანსაღი ცხოვრების წესის ცვლილებამ, ისევე როგორც მედიკამენტებმა, შეიძლება ხელი შეუშალოს ან შეცვალოს ინსულინის წინააღმდეგობა. თუ თქვენ შეძლებთ გაზარდოთ ინსულინის მგრძნობელობა, სისხლში შაქარი გახდება სტაბილური და ადვილი სამართავი, შეანელებს დიაბეტის პროგრესირებას და გააუმჯობესებს ჯანმრთელობას.
ინსულინის მგრძნობელობის გაუმჯობესების გზები
- წონის დაკლება
წონის დაკლება არის ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ცვლილება, რომელიც შეგიძლიათ გააკეთოთ დიაბეტის მართვისთვის. ჭარბი წონა მნიშვნელოვანი რისკ-ფაქტორია ტიპი 2 დიაბეტისთვის და შეიძლება გააუარესოს ინსულინის წინააღმდეგობა, მაგრამ წონის დაკლება, თუნდაც მცირე რაოდენობით, ამცირებს ამ ეფეტს,
წონის დაკლების რეკომენდაციები უნდა იყოს პერსონალიზირებული, რათა შეესაბამებოდეს თქვენს ცხოვრების წესს. თუ გაქვთ პრედიაბეტი ან ტიპი 2 დიაბეტი ინსულინრეზისტენტობის გამო, დიეტური ცვლილებები, როგორიცაა მარტივი შაქრებისა და ნახშირწყლების შეზღუდვა, დაგეხმარებათ წონის დაკლებაში და სისხლში შაქრის კონტროლში.
- ვარჯიში
რეგულარულად გადაადგილება კარგია მთელი ჩვენი სხეულისთვის, სისხლში შაქრის დონის ჩათვლით. კვლევებმა აჩვენა, რომ ვარჯიშისას კუნთების უჯრედები მეტად რეაგირებენ ინსულინზე. ვარჯიში უნდა დაამატოთ ყოველდღიურ რუტინაში ნელა და თანდათან.
- ჯანსაღი კვება
კვება დიაბეტის მართვის მნიშვნელოვანი ნაწილია. ცილების მიღება, ნაკლები რაფინირებული და დამატებული შაქარი ხელს უწყობს ინსულინის მიმართ უკეთეს მგრძნობელობას.
მტკიცებულებები ვარაუდობენ, რომ ბოჭკოვან საკვებს, განსაკუთრებით ხსნადს, შეუძლია შეანელოს სისხლში გლუკოზის შეწოვა. ხსნადი ბოჭკო გვხვდება შვრიაში, ლობიოში, ოსპში, ბარდაში და ზოგიერთ ხილში, როგორიცაა ვაშლი და ბანანი. მაგრამ ზოგადად მთლიანი მარცვლეულის მეტი მოხმარება შეიძლება დაეხმაროს ორგანიზმს ინსულინის ეფექტურად გამოყენებაში.
მცენარეებზე დაფუძნებული დიეტა, ვეგეტარიანული ან ვეგანური, ასევე ხელს უწყობს ინსულინის უკეთეს მგრძნობელობას. მცენარეული საკვები დაბალკალორიულია, რაც ხელს უწყობს წონის დაკლებას, მათ აქვთ ცოტა ნაჯერი ცხიმები და ქოლესტერინი.
ხმელთაშუა ზღვის დიეტამ შეიძლება გააუმჯობესოს მეტაბოლიზმი მიკრობიომის ჯანმრთელობის გაუმჯობესებით და ანთებასთან ბრძოლის გზით.
- გაუმჯობესებული ძილი
არასაკმარისმა ძილმა შეიძლება გამოიწვიოს ანთება და სხეულის ცირკადული რითმის დარღვა. ცუდი ან არაადეკვატური ძილი იწვევს ჰორმონალურ ცვლილებებს, რომლებიც გავლენას ახდენენ მეტაბოლიზმზე.
- სტრესის მართვა
ფსიქოლოგიური სტრესი იწვევს ჰორმონების გამოყოფას, როგორიცაა ადრენალინი და კორტიზოლი, რომლებიც პირდაპირ ხელს უწყობენ ინსულინრეზისტენტობას ან ინსულინის მგრძნობელობის შემცირებას. ქრონიკული სტრესი ასევე ზრდის მეორე ტიპის დიაბეტის რისკს.
ამიტომ აუცილებელია სტრესის მართვა.