გადაჭარბებული ძილიანობა დღისით
მეტი, ვიდრე უბრალო დაღლილობა. ეს შეიძლება იყოს გადაჭარბებული დღის ძილიანობა.
გადაჭარბებული დღის ძილიანობა (EDS) არის სამედიცინო მდგომარეობა, სადაც ძილის მოთხოვნილება იმდენად ინტენსიურია, რომ ის აფერხებს ყოველდღიური საქმიანობის შესრულებას, მაშინაც კი, თუ საკმარისად გძინავთ ღამით.
გამომდინარე იქიდან, რომ EDS გავლენას ახდენს განწყობაზე, მეხსიერებაზე, ფოკუსირებაზე, ყურადღებასა და პროდუქტიულობაზე, მას შეუძლია დიდი გავლენა მოახდინოს ცხოვრების ხარისხზე, ასევე გაზარდოს ჯანმრთელობის სხვა პირობების რისკი.
EDS ასევე, როგორც წესი, სხვა მდგომარეობის სიმპტომია, რაც იმას ნიშნავს, რომ მას შეიძლება ჰქონდეს მრავალი მიზეზი, რაც მოითხოვს სამედიცინო კვლევებს დიაგნოსტიკისა და მკურნალობისთვის.
რეგულარულად არასაკმარისი ძილი, ანუ, შვიდ საათზე ნაკლების მიღება ღამით, გიქმნით EDS-ის საფრთხეს.
არასაკმარისი ძილი არის ჭარბი დღის ძილიანობის ძირითადი მიზეზი.
არსებობს EDS-ის ორი განსხვავებული ტიპი: პირველადი და მეორადი.
პირველადი, ასევე ცნობილი როგორც პირველადი ჰიპერსომნია, ნიშნავს, რომ ძილის მოთხოვნილება არ არის სიმპტომი ან გამოწვეული სხვა სამედიცინო პრობლემის გამო, მაგრამ ხდება იმიტომ, რომ ტვინის და ნერვული სისტემის უბნები, რომლებიც ჩართულია ძილში, გამართულად არ ფუნქციონირებს, კლივლენდის კლინიკის მიხედვით. EDS-ის პირველადი დარღვევების ზოგიერთი მაგალითი მოიცავს ნარკოლეფსიას და კლეინ-ლევინის სინდრომს.
მეორადი EDS ბევრად უფრო ხშირია, ვიდრე პირველადი.
EDS-ის ზოგიერთი მეორადი მიზეზი მოიცავს შემდეგს:
- ძილის დარღვევები, როგორიცაა ძილის ობსტრუქციული აპნოე;
- ძილის რიტმის დარღვევა;
- პარკინსონის დაავადება;
- ფსიქიკური ჯანმრთელობის მდგომარეობა, განსაკუთრებით დეპრესია;
- ზოგიერთი მედიკამენტი
დაღლილობამ შეიძლება გამოიწვიოს ფიზიკური და გონებრივი ამოცანების შესრულების გაძნელება, ხოლო EDS დროს შესაძლოა ამ სიმპტომებთან ერთად გრძნობდეთ ძილის მოთხოვნილებას დღეში რამდენჯერმე.
EDS შეუძლია ზიანი მიაყენოს ჯანმრთელობას. ძილი გადამწყვეტია სხეულის ყველა სისტემის ჯანმრთელობისთვის და არასაკმარისი ძილი ზრდის დიაბეტის, სიმსუქნის, ფსიქიკური ჯანმრთელობის დარღვევების, დასუსტებული იმუნური სისტემის და ჰორმონალური დარღვევების რისკს.
გადაჭარბებული დღის მკურნალობა ძილიანობის გამომწვევი მდგომარეობიდან გამომდინარე ხდება დაშეიძლება მოიცავდეს ცხოვრების სტილის ცვლილებებს, მედიკამენტებს.
თუ გაქვთ EDS-ი კვირაში სამი ან მეტი დღე მინიმუმ სამი თვის განმავლობაში, უმჯობესია მიმართოთ ექიმს.