რა იწვევს ძილიანობას და რატომ არის ძალიან ბევრი ძილი ჯანმრთელობისთვის ცუდი
მისი გადაჭარბება დაკავშირებულია ჯანმრთელობის რისკებთან და შეიძლება მიუთითებდეს გარკვეულ პრობლემაზე.
გულის, ფილტვებისა და სისხლის ეროვნული ინსტიტუტის თანახმად, ძილი გადამწყვეტია ჩვენი ფსიქიკური და ფიზიკური ჯანმრთელობისთვის. სათანადო ძილი არა მხოლოდ გაგრძნობინებთ განახლებას, ის აუმჯობესებს ტვინის ფუნქციებს, ეხმარება გულსა და სისხლძარღვებს აღდგენაში, ხელს უწყობს შიმშილის ჰორმონების ჯანსაღ ბალანსს და ეხმარება იმუნურ სისტემას.
ძილის ფონდის თანახმად, ადამიანების უმეტესობისთვის საკმარისია შვიდიდან ცხრა საათამდე ძილი ყოველ ღამე, თუმცა ძილის რაოდენობა შეიძლება შეიცვალოს ასაკის, აქტივობის დონის და ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო.
და მიუხედავად იმისა, რომ ძილის ნაკლებობა ფართოდ გავრცელებული პრობლემაა, ზედმეტი ძილი შეიძლება შეშფოთების მიზეზიც იყოს. ძილის ფონდი განსაზღვრავს ზედმეტ ძილს, როგორც ცხრა საათზე მეტ ძილს 24 საათის განმავლობაში. გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ცხრა საათზე მეტი ძილი ყოველთვის არ არის შეშფოთების მიზეზი. ზოგიერთ ადამიანს ბუნებრივად სჭირდება მეტი ძილი. ამ ადამიანებისთვის ზედმეტი ძილი ნორმალურია. ასეთი ადამიანებისთვის ძილის ტიპური შვიდიდან ცხრასაათიანი განრიგის დაწესების მცდელობა შეიძლება საზიანო იყოს.
ზედმეტი ძილი ნორმალურია, სტრესის ან გადატვირთული სამუშაო კვირის შემდეგ. მაგრამ, არ შეიძლება ყოველდღე ცხრა საათზე მეტი ძილი.
რა იწვევს ზედმეტ ძილს?
ძილის ფონდისა და ჯონ ჰოპკინსის მედიცინის თანახმად, ზედმეტი ძილი ყველაზე ხშირად ხდება შემდეგი თანმხლები ჯანმრთელობის მდგომარეობების გამო:
- ჭარბი წონა;
- გულის დაავადება;
- შაქრიანი დიაბეტი;
- ბრუქსიზმი (კბილების კრაჭუნი);
- ქრონიკული ტკივილი;
- ძილის დარღვევა (როგორიცაა ძილის აპნოე, უძილობა ან ნარკოლეფსია);
- ჰიპოთირეოზი;
- დეპრესია ან შფოთვა
ზედმეტი ძილი ასევე შეიძლება მიეკუთვნებოდეს ჰიპერსომნიას (ან გადაჭარბებულ ძილიანობას დღისით), დაგვიანებული ძილის ფაზის სინდრომს, ჰორმონების დისბალანსს, პარკინსონს ან დემენციას.
გადაჭარბებულ ძილს თან ახლავს დღის განმავლობაში დაღლილობის სიმპტომები, თავის ტკივილი, ენერგიის დაქვეითება და განწყობის ცვლილებები.
რატომ არის ზედმეტი ძილი საზიანო
ზედმეტმა ძილმა შეიძლება გამოიწვიოს:
- დაღლილობა და ენერგიის დაბალი დონე;
- იმუნური ფუნქციის დაქვეითება;
- ქრონიკული დაავადებების გაზრდილი რისკი, როგორიცაა გულის დაავადება, დიაბეტი და სიმსუქნე.
თუ გაქვთ ეჭვი, რომ ზედმეტად გძინავთ კლივლენდის კლინიკა გთავაზობთ ამ რჩევებს ძილის რიგზე დასაბრუნებლად:
- გაიღვიძეთ ყოველდღე ერთსა და იმავე დროს, შაბათ-კვირის ჩათვლით;
- მიიღეთ ბუნებრივი სინათლე გაღვიძებისას და მოერიდეთ მას ძილის წინ;
- მოიწესრიგეთ ძილის ჰიგიენა
თუ ამ ცვლილებების განხორციელების შემდეგ კვლავ ზედმეტად გძინავთ, დაგეგმეთ ვიზიტი ექიმთან. ექიმები იყენებენ ელიმინაციის პროცესს, რათა გამორიცხონ ჯანმრთელობის პრობლემები.
ექიმი ატარებს ფიზიკურ გამოკვლევას და განიხილავს მედიკამენტებს, რომლებმაც შეიძლება გავლენა მოახდინონ ძილზე.