რომელი სახეობის პურია ყველაზე ჯანსაღი
პურის ზოგიერთი სახეობა ბუნებრივად მდიდარია ბოჭკოებით, ვიტამინებითა და მინერალებით. სხვები კი მზადდება რაფინირებული მარცვლეულისგან და, როგორც წესი, შეიცავს დამატებით ვიტამინებსა და მინერალებს.
ჯანსაღი, საკვები ნივთიერებებით მდიდარი პურის არჩევანი:
მთლიანი მარცვლეულისგან დამზადებული პური - დადასტურებულია, რომ მთლიანი მარცვლეულის პურში მეტია გარკვეული საკვები ნივთიერებების რაოდენობა. მმარცვალი დამუშავების შედეგად კარგავს რიგ სასარგებლო თვისებებს, მაშინ, როცა მთლიანი მარცვალი მდიდარია ჯანმრთელობისათვის აუცილებელი ვიტამინებითა და მინერალებით. მარცვლეული სამი ნაწილისაგან შედგება, ესენია, გარსი, ენდოსპერმი და ჩანასახი.
- მარცვლეულის გარსი მდიდარია ბოჭკოვანი უჯრედისით, მინერალებითა და B ვიტამინით;
- ენდოსპერმი, ანუ მარცვლეულის შიგთავსი, მდიდარია ნახშირწყლებითა და ცილებით;
- მარცვლის ჩანასახი კი საკვებით მდიდარია. ის შეიცავს ანტიოქსიდანტებს, ვიტამინებს: E, B და ჯანსაღ ცხიმებს
წმინდად დაფქვისა და გაცრისას კი მარცვლეულის გარსი და ჩანასახი იკარგება. რჩება მინერალებით და ვიტამინებით გაღარიბებული მასა - ფქვილი. გარდა ამისა, მთლიანი მარცვლეულის პური უფრო მდიდარია ბოჭკოთი და პროტეინებით, ვიდრე რაფინირებული. მთლიანი მარცვლეული დაკავშირებულია ჯანმრთელობის უამრავ სარგებელთან, მათ შორის ტიპი 2 დიაბეტის, გულის დაავადებებისა და ზოგიერთი კიბოს რისკის შემცირებასთან.
ფერმენტირებული პური - ხელს უწყობს ფიტატების რაოდენობის შემცირებას, ასევე ცნობილია, როგორც ფიტის მჟავა. ფიტატები იკავშირებენ გარკვეულ მინერალებს და აფერხებენ მათ შეწოვას.
შვრიის პური - ჩვეულებრივ, მზადდება შვრიის, მთლიანი ხორბლის ფქვილის, საფუარის, წყლისა და მარილის კომბინაციით. გამომდინარე იქიდან, რომ შვრია დაკავშირებულია ჯანმრთელობის უამრავ სარგებელთან, შვრიის პური შეიძლება იყოს ჯანსაღი არჩევანი. კერძოდ, შვრია მდიდარია ბოჭკოვანი და სასარგებლო საკვები ნივთიერებებით, მათ შორის მაგნიუმით, B1 ვიტამინით (თიამინი), რკინით და თუთიით. შვრიაში შემავალი ბოჭკო, რომელიც ცნობილია, როგორც ბეტა-გლუკანი, შეიძლება დაეხმაროს ქოლესტერინის დონის შემცირებას, სისხლში შაქრის რეგულირებას და მაღალი წნევის შემცირებას. კვლევების მიმოხილვამ აჩვენა, რომ 3 გრამი ან მეტი ბეტა-გლუკანის მიღება მნიშვნელოვნად ამცირებს ,,ცუდი" ქოლესტერინის დონეს. მეტი სარგებლის მისაღებად, შვრიის პურის არჩევისას, მოძებნეთ ის, რომელშიც პირველ ორ ინგრედიენტად არის შვრია და მთლიანი ხორბლის ფქვილი. (ვინაიდან, შვრიისაგან დამზადებულ ზოგიერთ პურში იყენებენ რაფინირებულ ფქვილს).
სელის პური - სელის პური, რომელიც მზადდება მთლიანი მარცვლეულის ფქვილისგან და სელის თესლისგან, არის ერთ-ერთი ყველაზე ჯანსაღი პური, რომლის მირთმევაც შეგიძლიათ. სელის თესლი მდიდარია სასარგებლო საკვები ნივთიერებებით, კერძოდ, ალფა-ლინოლენის მჟავით და ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავით. კვლევებმა დაადგინა, რომ დიეტური ალფა-ლინოლენის მჟავის მიღება დაკავშირებულია გულის დაავადების დაბალ რისკთან. სელის თესლი ასევე შეიცავს ნაერთებს, რომლებსაც ლიგნანები ეწოდება. ისინი ორგანიზმში ანტიოქსიდანტების როლს ასრულებენ და შეუძლიათ გარკვეული ტიპის კიბოს პრევენცია. სელის პურის მოხმარებას შეიძლება ჰქონდეს დამატებითი სარგებელი, როგორიცაა საჭმლის მომნელებელი სისტემის ფუნქციების გაუმჯობესება. თუმცა, დარწმუნდით, რომ ირჩევთ მინიმალური ინგრედიენტებით დამზადებულ სელის პურს, როგორებიცაა მთლიანი ხორბლის, მარცვლეულის ფქვილი, საფუარი, წყალი, მარილი და სელის თესლი.
ჭვავის პური - ჭვავი ძალიან ჰგავს ხორბალს, მაგრამ ჩვეულებრივ უფრო მუქი და მკვრივია. ტრადიციული ჭვავის პური მზადდება მხოლოდ ჭვავის ფქვილისგან და არ შეიცავს ხორბლის ფქვილს, ხოლო თანამედროვე ჭვავის პურის უმეტესობა მზადდება ამ ორის კომბინაციით. ხორბალთან შედარებით, ჭვავს მეტი საკვები ნივთიერება გააჩნია. ზოგიერთი კვლევა ვარაუდობს, რომ ჭვავის პურმა შეიძლება მეტად შეუწყოს ხელი ნაყროვანების შეგრძნებას და გავლენა მოახდინოს სისხლში შაქარის დონეზე, ვიდრე ხორბლის პურმა. ჭვავს აქვს უნარი დაარეგულიროს ინსულინის გამოყოფა, რაც, სავარაუდოდ, განპირობებულია ხსნადი ბოჭკოს მაღალი შემცველობით. ხსნადი ბოჭკო არის ნახშირწყალი, რომელიც იხსნება წყალში და ნაწლავში გელის მსგავს კონსისტენციას იღებს. ხსნადი ბოჭკოვანი საკვების მიღება ხელს უწყობს ნახშირწყლების მონელების შენელებას, რაც ამცირებს ინსულინის გამოყოფას და სისხლში შაქრის მატებას.
უფრო ჯანსაღია პური, რომელიც დამზადებულია ბუნებრივ საფუარზე.
პური არ უნდა შეიცავდეს არასაჭირო ინგრედიენტებს, როგორიცაა დიდი რაოდენობით დამატებული შაქარი ან მცენარეული ზეთები.