უეცარმა დამწვრობამ ან ელექტროტავმამ შეიძლება დაბნეულობა გამოიწვიოს, როგორ მოვიქცეთ? - პირველადი დახმარების წესები
ალით დამწვრობა
დამწვარი ფართობი ხშირად დიდია. სიღრმით უმეტესად მეორე ხარისხის დამწვრობას შეესაბამება. შესაძლოა, დაზიანდეს მხედველობის ორგანოები და ზედა სასუნთქი გზები.
ცხელი სითხე
დამწვრობის ფართობი მცირეა, მაგრამ პროცესი ღრმად ვრცელდება. უმეტესად შეესაბამება მეორე-მესამე ხარისხის დამწვრობას.
ორთქლი
დამწვრობა დიდ ფართობს მოიცავს, მაგრამ არცთუ ღრმაა. ხშირად ზიანდება სასუნთქი გზები.
გავარვარებული საგნები
დამწვრობის ფართობი საგნის ზომას იმეორებს, აქვს მკვეთრი საზღვარი და საკმაო სიღრმე, ხშირად შეესაბამება მეორე-მეოთხე ხარისხის დამწვრობას.
მჟავა
დამწვრობა ღრმა არ არის, რაც მჟავას მაკოაგულირებელ ეფექტს უკავშირდება. ორგანიზმის ცილასთან მჟავას ურთიერთქმედების დროს წარმოიქმნება ქერქი, რომელიც ხელს უშლის მჟავას უფრო ღრმა ფენებში გავრცელებას.
ტუტე
ორგანიზმში ღრმად აღწევს, რადგან დამცავი ქერქი ტუტით დამწვრობის დროს არ წარმოიქმნება. პირველი დახმარების მთავარი მიზანი დამაზიანებელი ფაქტორის მოცილებაა. თერმული დამწვრობის დროს ადამიანი უნდა მოაცილოთ დაზიანების წყაროს და თუ კანის მთლიანობა დარღვეული არ არის, დამწვარი ადგილი 15-20 წუთით შეუშვიროთ ცივ გამდინარე წყალს (აქტუალურია დამწვრობიდან 2 საათის განმავლობაში).
ქიმიური დამწვრობის დროს საჭიროა კანის ჩამობანა, რათა აქტიური ნივთიერება განეიტრალდეს. ამ ეტაპზე არ შეიძლება ცხიმოვანი მალამოსა და სხვა ცხიმშემცველი პროდუქტების გამოყენება. არ არის რეკომენდებული დამწვარი ტანსაცმლის ფრაგმენტების მოცილება - ამას შესაძლოა დიდ ფართობზე კანის აცლა ან სისხლდენა მოჰყვეს, შედეგად კი - ჭრილობის ინფიცირებაც. დაშავებული შემდგომი დახმარებისთვის აუცილებლად უნდა გადაიყვანოთ საავადმყოფოში.
პირველი დახმარების დროს დაშვებული შეცდომები
- თანდართული ტრავმის სიმძიმის შეუფასებლობა
- დაშავებულის ტრანსპორტირებამდე უნდა შემოწმდეს სასუნთქი გზების გამავლობა, მოტეხილობისა თუ ამოვარდნილობის არსებობა-არარსებობა. არ შეიძლება დამოუკიდებლად მალამოსა თუ სხვა პრეპარატის მიცემა - ამან შესაძლოა მდგომარეობა დაამძიმოს. ადეკვატური გაუტკივარების ან სახვევი მასალის უქონლობისას არ შეიძლება დამწვარი ადგილის თვითნებური გაწმენდა. ჭრილობა სწორად უნდა იყოს შეხვეული, წინააღმდეგ შემთხვევაში შეშუპება გაძლიერდება და დაშავებულის მდგომარეობა დამძიმდება. ლახტი მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში უნდა დაედოს - ის ამძიმებს დამწვრობითი დაავადების მიმდინარეობას, რამაც შესაძლოა კიდურის დაკარგვამდეც კი მიგვიყვანოს.
ელექტროტრავმა
ელექტროტრავმის დროს ადამიანი დენის წყაროს უნდა მოაცილოთ ხის საგნის (ხე შეღებილი არ უნდა იყოს), მისივე ტანსაცმლის (თუ ის სველი არ არის) ან რეზინის მილის დახმარებით, მაგრამ მანამდე უნდა დარწმუნდეთ საკუთარ უსაფრთხოებაში. თუ შესაძლებელია, გათიშეთ კონტაქტები.
თუ დაშავებული გონზეა, შეიძლება მივცეთ ასპირინი ან 50 წვეთი კორვალოლი. გონების დაკარგვის შემთხვევაში, თუ გული მუშაობს და სუნთქვაც შენარჩუნებულია, დაშავებული გვერდზე უნდა დააწვინოთ და შეუხსნათ ტანსაცმელი. გულის გაჩერების ან სუნთქვის შეწყვეტის დროს უნდა ჩატარდეს გულ-ფილტვის რეანიმაცია, ხელოვნური სუნთქვა, გულის დახურული მასაჟი.
ყველა, ვინც ელექტროტრავმა მიიღო, აუცილებლად უნდა გადავიყვანოთ საავადმყოფოში - საქმე ის არის, რომ პირველი ხარისხის ელექტროტრავმის დროსაც კი არსებობს მოგვიანებითი არითმიის განვითარების რისკი. ხშირად ის ტრავმიდან პირველი ოცდაოთხი საათის განმავლობაში ვითარდება.
ადგილობრივი ტრავმის დროს პაციენტს უნდა მიეცეს ტკივილგამაყუჩებელი, ხოლო ჭრილობა სტერილური ნახვევით დაიფაროს.
წაიკითხეთ სრულად