შარდმდენი პრეპარატები - მედიკამენტური უსაფრთხოება
მათი წყალობით მხოლოდ ორგანიზმის ჭარბი სითხისგან განთავისუფლება კი არ არის შესაძლებელი, რაც ზოგიერთი პათოლოგიის, მაგალითად გულისა და ფილტვის უკმარისობის, თირკმლის დისფუნქციის დროს სასიცოცხლოდ აუცილებელია - ისინი არტერიულ წნევასაც არეგულირებენ, რადგან ეფექტიანად აქვეითებენ მას ჭარბი სითხის გამოდევნის ხარჯზე.
მაღალეფექტიანი მოქმედების მიუხედავად, შარდმდენ პრეპარატებს უნარი შესწევთ, არასწორი მიღებისას ორგანიზმს სერიოზული ზიანი მიაყენონ. საქმე ის არის, რომ ორგანიზმიდან უსარგებლო ნივთიერებების გამოდევნისას მათ ჯანმრთელობისთვის აუცილებელი მარილების გამოდევნაც შეუძლიათ, რის გამოც ყველაზე მეტად გული და თირკმელები ზარალდებიან.
შარდმდენი პრეპარატების მიღების შემდეგ მოსალოდნელი ეფექტების სრული ნუსხა კი ასე გამოიყურება:
- გადაღლა და ზოგადი სისუსტე, რაც ორგანიზმიდან მარილების გამოდევნას უკავშირდება;
- ხშირი შარდვა;
- კრუნჩხვები. ხშირად ვლინდება წამლის არასწორი მიღების პირობებში, რაც ორგანიზმიდან მაღალი კონცენტრაციით კალციუმისა და კალიუმის გამოდევნის შედეგია;
- მხედველობის დაქვეითება;
- თავის ტკივილი და თავბრუხვევა. ეს ნიშნები ხშირად იჩენს თავს დაბალი არტერიული წნევის მქონე პირებთან;
- გაძლიერებული ოფლდენა;
- არითმია, გულის ნორმალური რიტმის დარღვევა, რაც კალიუმისა და კალციუმის დაკარგვის შედეგია - ეს ორი მინერალი ხომ აუცილებელია გულის ნორმალური ფუნქციობისთვის;
- უმიზეზო ფორიაქი;
- ორგანიზმის გაუწყლოება.
როგორ მივიღოთ დიურეტიკები
- ამ ჯგუფის პრეპარატების მისაღებად აუცილებელია მკურნალი ექიმის ნებართვა. იგი ინფორმორებული უნდა იყოს ყველა იმ პრეპარატის თაობაზე, რომელსაც სხვადასხვა მიზეზის გამო იღებთ.
- გარდა ამისა, ექიმმა უნდა იცოდეს ყველა იმ ქრონიკული დაავადების შესახებ, რომელიც გაქვთ, განურჩევლად იმისა, დაავადება გამწვავებულია თუ რემისიის სტადიაშია.
- დაუშვებელია ექიმის მიერ დანიშნული დოზის გადაჭარბება ან დაკლება.
- თუ პრეპარატი დღეში ერთხელ გაქვთ დანიშნული, უმჯობესია, იგი დილით ან დღის პირველ ნახევარში მიიღოთ - საღამოს ან ღამით მიღების შემდეგ ხშირი შარდვა ძილის ნორმალურ პროცესს დაგირღვევთ.
- პრეპარატის მიღებისას აუცილებელია, რეგულარულად აკონტროლოთ არტერიული წნევა და თირკმელთა მდგომარეობა.
- დაუშვებელია შარდმდენი პრეპარატების გამოყენება წონის დასაკლებად, რადგან ასე თირკმელებს დაიზიანებთ, ამასთან, დაკარგულ სითხეს ორგანიზმი მალევე აღიდგენს.
სხვა პრეპარატებთან ურთიერთქმედება
დიურეტიკებს ხშირად უნიშნავენ პაციენტებს არტერიული წნევის დამაქვეითებელ სხვა პრეპარატებთან ერთად კომპლექსში. ზოგჯერ ორივე ერთი აბის სახით არის მისაღები. ამ გზით შესაძლებელია ორივე პრეპარატის როგორც დოზის, ასევე გვერდითი ეფექტების ხარისხის შემცირება. თუ წამლის მიღების შემდეგ გრძნობთ გვერდითი ეფექტების გაძლიერებას, ამის თაობაზე უნდა აცნობოთ ექიმს - შესაძლოა პრეპარატის შეცვლა დაგჭირდეთ.
დიურეტიკების მიღებისას:
- უმჯობესია, გადახედოთ კვების რაციონს და შეზღუდოთ სუფრის მარილის მიღება.
- ეცადეთ, მიიღოთ კალიუმის პრეპარატები ან ამ ელემენტით მდიდარი საკვები: ბანანი, ქიშმიში, გარგარის ჩირი.
- კალიუმის დამზოგველი დიურეტიკის მიღებისას კალიუმის შემცველი პრეპარატის მიღება აუცილებელი არ არის.
- ალკოჰოლი და საძილე საშუალებები აძლიერებს დიურეტიკების გვერდით ეფექტებს, ამიტომ უმჯობესია, მკურნალობისას მათი მიღებისგან თავი შეიკაოთ.
დიურეტიკები და ორსულები
ორსულობის პერიოდში შარდმდენი პრეპარატების მიღება რეკომენდებული არ არის, რადგან პირველ ტრიმესტრში ნაყოფზე მათი ზემოქმედება ჯერ კიდევ შეუსწავლელია. თუმცა არის შემთხვევები, როდესაც ორსულისთვის აუცილებელია ამ ტიპის მედიკამენტის მიღება, რაც უპირობოდ ექიმის მიერ დანიშნული დოზირებით უნდა მოხდეს.
ძუძუთი კვება
მეძუძურმა დედამ უმჯობესია მათი მიღების პერიოდში ძუძუ არ აწოვოს ჩვილს, რადგან პრეპარატის აქტიური, მოქმედი ნივთიერება გადადის რძეში და ბავშვის ორგანიზმში მოხვედრის შემდეგ იწვევს სითხის გაძლიერებულ გამოყოფას. შედეგად გამორიცხული არ არის ორგანიზმის გაუწყლოება, რაც პატარას ჯანმრთელობისთვის სახიფათოა.
ბავშვები
შარდმდენი პრეპარატების მიცემა შეიძლება ბავშვებისთვისაც, თუმცა დოზები ასაკის მიხედვით განსხვავებული და შემცირებულია. გვერდითი ეფექტები ბავშვებსაც ისევე უვლინდებათ, როგორც დიდებს. აღსანიშნავია, რომ მათ შესაძლოა კალიუმდამზოგველი დიურეტიკების მიღების შემთხვევაშიც კი განუვითარდეთ კალციუმის დეფიციტი, ამიტომ ამ კუთხით ექიმს განსაკუთრებული ყურადღება მართებს.
მოხუცები
ყველა სხვა წამლის მსგავსად, შარდმდენი პრეპარატებიც მოხუცებულებს სიფრთხილით უნდა დაენიშნოთ. ხანდაზმულ ასაკში ეს წამლები მაღალი ეფექტიანობით გამოირჩევა, თუ მათი გამოყენება ექიმის კონტროლით მიმდინარეობს. ამასთან, მოხუცებულებთან გვერდითი ეფექტები გაცილებით ხშირად და მწვავედ ვლინდება.
შარდმდენი მცენარეები
გულისა და თირკმელების დაავადებისას ექიმები ხშირად უნიშნავენ პაციენტებს შარდმდენი ეფექტის მქონე მცენარეებს, მათ ნახარშებსა და ნაყენებს, რომელთაც პაციენტები ფარმაცევტულ პრეპარატებთან ერთად იღებენ. საინტერესოა, როგორ მოქმედებენ ეს მცენარეები და როგორ უნდა მივიღოთ, რომ საუკეთესო ეფექტი მოგვცეს. როდის არის რეკომენდებული შარდმდენი მცენარეების მიღება:
- ცისტიტის, პიელონეფრიტის, შარდგამომყოფი სისტემის ინფექციური დაავადებების დროს;
- ქრონიკული გლომერულონეფრიტის დროს;
- შარდკენჭოვანი დაავადების გამო გადატანილი ქირურგიული მკურნალობის შემდეგ, თირკმელებში ქვების გაჩენის პროფილაქტიკისთვის.
- გულის ქრონიკული უკმარისობის დროს, თუ პაციენტს აღენიშნება შეშუპება, მაგრამ არ აქვს დარღვეული გულის ნორმალური რიტმი.
როგორ მივიღოთ მცენარეები
- სხვა ფარმაცევტულ საშუალებათა მსგავსად, მათი მიღებაც უნდა მოხდეს გარკვეული პერიოდულობით. არ არის რეკომენდებული შესვენების გარეშე მიღება - ასე შესაძლოა მიჩვევაც კი ჩამოყალიბდეს.
- აუცილებელია ექიმის მეთვალყურეობა და ელექტროლიტური ცვლის პერიოდული კონტროლი.
- ნიახურის, ოხრახუშის, გვირილის ნახარშის, კიტრის მიღება ზედმეტი სიფრთხილის გარეშე შეიძლება, ესენი პრაქტიკულად უვნებელი მცენარეებია, მაგრამ ძლიერ გამოხატული შეშუპებისას აუცილებელია ექიმის კონსულტაციაც - უნდა გაირკვეს, გაცილებით ძლიერი პრეპარატები ხომ არ არის საჭირო.
შეგახსენებთ, სამკურნალო მცენარეების ბუნებრივი წარმოშობა სულაც არ არის მათი უვნებლობის საწინდარი. ზოგიერთ მცენარეულ შარდმდენს შეუძლია ორგანიზმის მოწამვლა, რადგან ტოქსიკურ ნაერთებს შეიცავს.