ნანა კალანდაძე

ორგანულ მჟავებს, მინერალურ (კალიუმის, კალციუმის, რკინის, ფოსფორის) მარილებს, A, B ჯგუფის, C, PP და სხვა ვიტამინებს, პექტინებს, არომატულ, მთრიმლავ და სხვა სასარგებლო ნივთიერებებს. ამ ნაერთთა ბუნებრივი კომბინაციის წყალობით გარგარს არა მარტო კვებითი, არამედ სამკურნალო ღირებულებაც აქვს. გარქარის კანი გაცილებით მეტ სასარგებლო ნივთიერებას შეიცავს, ვიდრე რბილობი. განსაკუთრებით სასარგებლოა ცოცხალი ხილი, ოღონდ ის გამდინარე წყალში კარგად უნდა გაირეცხოს. მწიფე, საღი ნაყოფი ხავერდოვანი, არომატული და მკვრივია. რბილობის ფერი ბაცი ყვითლიდან მკვეთრ ნარინჯისფრამდე ვარირებს (რაც უფრო მეტია კაროტინის შემცველობა, მით უფრო ინტენსიურია შეფერილობა). გარგარი ცუდად ინახება და მალე ფუჭდება, შენახვით კი უმჯობესია, შეინახოთ არა მაცივარში, არამედ ოთახის ჩვეულებრივ ტემპერატურაზე, თანაც არა თასით, არამედ ჰორიზონტალურ ზედაპირზე ერთ წყებად განლაგებული. გარგარის ჩირიც ძალიან სასარგებლოა და მთელი წელი შესანიშნავად ინახება. გარგარის ნაყოფისგან ამზადებენ კომპოტს, მურაბას, წვენს, ჟელეს, ჯემს, გულსართს ნამცხვრებისათვის, ტკბილ კურკას ხშირად იყენებენ ნუშის ნაცვლად. აღმოსავლურ სამზარეულოში პოპულარულია გარგარის ჩირით შეკაზმული კერძები. გარგარის გემო უხდება ინდაურის, იხვის, ცხვრისა და ღორის ხორცს.თუ გარგარის მურაბას ან კონფიტიურს ხარშავთ, ხილთან ერთად მოხარშეთ გარჩეული კურკის გული, დამტვრეული ნაჭუჭი კი მოათავსეთ დოლბანდში და ჩააგდეთ ადუღებულ მურაბაში - პროდუქტი მკვეთრ გემოს მიიღებს. ჩაციებულ ვარდისფერ ღვინოსთან ერთად შეიძლება სუფრასთან მიიტანოთ მაყალზე შემწვარი ქონის ნაჭრებში გახვეული გარგარის ჩირი - ის ნამდვილი დელიკატესია. შინ გარგარის ჩირის მომზადება ამგვარად შეიძლება: გარეცხილი, გამშრალი და ორად გაყოფილი გარგარი დააწყვეთ თუნუქის ფურცელზე და შედგით ღუმელში, ღუმელი გაახურეთ მინიმალურ ტემპერატურამდე და კარღია დატოვეთ. სითხე დაშრება, გარგარი კი რბილი დარჩება. ასე მომზადებული ჩირის შენახვა შესაძლებელია 8-10 დღის განმავლობაში, სასურველია მაცივარში. გარგარის ჩირი შესანიშავი სისხლის აღმდგენი საშუალებაა. ის ნიგოზთან, ქიშმიშსა და თაფლთან ერთად საუცხოოა ანემიის დროს.

ღორის ნეკნები გარგარით

საჭიროა: 1 კგ ღორის ნეკნი, 2 სუფრის კოვზი ზეითუნის ზეთი, 2 სუფრის კოვზი ლიმონის წვენი, 2 ფოთოლი სალბი, 4 ცალი მწიფე გარგარი, 2 სუფრის კოვზი თაფლი, დაფქული წიწაკა, 1 კბილი ნიორი, როზმარინის 1 ტოტი.

აურიეთ ერთმანეთში ზეითუნის ზეთი, ლიმონის წვენი, ცოტაოდენი დაფქული წიწაკა, ნივრის წვენი, წვრილად დაჭრილი სალბი და როზმარინი. ამ საკაზმში ამოვლებული ღორის ნეკნები შედეთ მაცივარში და 5 საათს გააჩერეთ, შემდეგ შეწვით ამავე წვენში, მოასხით თაფლი, დააცადეთ შემაგრება და დაამატეთ წვრილად დაჭრილი გარგარი. მოაყარეთ მარილი, წიწაკა, დაახურეთ თავსახური და 1 საათის განმავლობაში ნელ ცეცხლზე შუშეთ, თან ურიეთ.

ფენოვანი ცომის ნამცხვარი გარგარის გულსართით

საჭიროა: 250 გ გაყინული ფენოვანი ცომი, გარგარი, 2 სუფრის კოვზი შაქარი.

გაახურეთ ღუმელი 200 გრადუსამდე. ცომი გააბრტყელეთ და ზედ მოაწყვეთ გარეცხილი, გამშრალი, კურკაგამოცლილი გარგარი, მოაყარეთ შაქრის პუდრი და შედგით ღუმელში 25 წუთით. მიირთვით თბილი ან შეგრილებული.

გარგარის ნაყინი

საჭიროა: 500 გ მწიფე გარგარი, 0,25 ლ გაცივებული ნაღები, 250 გ ხაჭო, 6 სუფრის კოვზი შაქარი, ვანილი.

გარგარი გარეცხეთ, გადაავლეთ მდუღარე წყალი, გაფცქვენით და კურკა გამოაცალეთ, მოშუშეთ დაბალ ცეცხლზე 4 სუფრის კოვზ შაქარსა და ვანილთან ერთად. დროდადრო ურიეთ. თუ ბევრი წვენი გამოუშვა, მოხადეთ თავსახური და სითხე ააორთქლეთ. გააცივეთ და ათქვიფეთ. დარჩენილი შაქარი შეურიეთ ხაჭოს. გარგარის პიურე, ვანილი და ხაჭო შეურიეთ ათქვეფილ ნაღებს, ჩაასხით სპეციალურ ფორმაში და შედგით მაცივარში 30 წუთით. მიიტანეთ სუფრასთან ნუშის ნამცხვართან ერთად.