მცენარეული ცხიმები, ცხოველური ცხიმებისგან განსხვავებით სიცოცხლეს ახანგრძლივებს
- აშშ-ის კიბოს ეროვნული ინსტიტუტის წამყვანი ავტორის დოქტორი დიმეტრიუს ალბანეზის თანახმად, არსებობს მტკიცებულება, რომ ცხოველური ცხიმებით მდიდარი დიეტა დაკავშირებულია ზოგადი სიკვდილიანობისა და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისგან სიკვდილიანობის გაზრდილ რისკთან. მცენარეულ ცხიმებში მაღალია მონოუჯერი და პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები, ხოლო ცხოველური ცხიმები მდიდარია ნაჯერი ცხიმოვანი მჟავებით.
ორგანიზმს ესაჭიროება ცხიმები, ცხიმები უნდა შეადგენდეს მთლიანი ყოველდღიური კალორიების 20-35%-ს. თუ მას დღეში 2 ათას კალორიას იღებთ, მაშინ ცხიმი უნდა იყოს 44-დან 78 გ-მდე. სასარგებლოა ნაჯერი ცხიმების მოხმარების შემცირება და მათი ჩანაცვლება უჯერი ცხიმებით.
რამდენად შეუძლია დიეტის შეცვლა ადამიანებს გრძელვადიან პერსპექტივაში? ალბანესის გუნდმა გააანალიზა 407,531 ადამიანის კვებისა და ჯანმრთელობის მონაცემები, რომლებიც შეგროვდა 1995 წლიდან 2019 წლამდე ჯანმრთელობის ეროვნული ინსტიტუტის მიერ. მონაწილეთა საშუალო ასაკი კვლევის დასაწყისში იყო 61 წელი. ყველა მონაწილე დაიყო ხუთ ჯგუფად - მცენარეული და ცხოველური ცხიმების მოხმარების პროპორციის მიხედვით.
კვლევის დროს 185 ათასზე მეტი მონაწილე გარდაიცვალა, აქედან დაახლოებით 58,5 ათასი გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებით გარდაიცვალა. მათ დაადგინეს, რომ მცენარეული ცხიმების ყველაზე მაღალი მოხმარების ჯგუფში მყოფი ადამიანები 9%-ით ნაკლებად იღუპებიან ყველა მიზეზით და 14%-ით ნაკლებია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისგან სიკვდილის ალბათობა, ვიდრე ცხოველური ცხიმების ყველაზე მაღალი მოხმარების ჯგუფში. თუ ამ ბოლო ჯგუფს შევადარებთ იმ ადამიანებს, ვინც მოიხმარდა მცენარეულ ცხიმებს, განსხვავება კიდევ უფრო იზრდება - შესაბამისად 12% და 15%.
მარცვლეულის ცხიმები ასევე მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ყველა მიზეზით და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისგან სიკვდილის რისკის შემცირებაზე, ამბობს ალბანესი.