ორსულობის მართვა - დედისა და ნაყოფის ჯანმრთელობის გასაღები
თუმცა, დედობის ბედნიერ მოლოდინს თან ახლავს უამრავი კითხვა, შიში და პასუხისმგებლობა. როგორ უნდა მოვუაროთ თავს? რა ანალიზებია აუცილებელი? როგორ ავიცილოთ თავიდან გართულებები?
ამ კითხვებზე პასუხის მისაღებად და იმის გასაგებად, თუ რა არის თანამედროვე, მტკიცებულებებზე დაფუძნებული პრენატალური მოვლის ქვაკუთხედი, ვესაუბრეთ „პინეო - სამედიცინო ეკოსისტემის“ სამეანო დეპარტამენტის ხელმძღვანელს, მეან-გენეკოლოგ თამარ მაჩიტაძეს.
- დღეს გვინდა ვისაუბროთ ორსულობის სწორ მართვაზე, რაც, ვფიქრობ, ყველა მომავალი დედისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია. როდის უნდა დაიწყოს ქალმა მეან-გინეკოლოგთან ვიზიტი? არის თუ არა აუცილებელი ექიმთან კონსულტაცია დაორსულებამდე?
- იდეალურ შემთხვევაში, ქალმა უნდა დაიწყოს ვიზიტები ორსულობამდე (პრე-კონცეფციური კონსულტაცია). ამ დროს ხდება ჯანმრთელობის რისკების შეფასება, ქრონიკული დაავადებების მართვა, აცრების შემოწმება და, რაც მთავარია, ფოლიუმის მჟავის მიღების დაწყება, რაც ნერვული მილის დეფექტების პრევენციისთვის კრიტიკულია. ორსულობის დადასტურების შემდეგ კი, პირველი ვიზიტი სასურველია ჩატარდეს 6-8 კვირაზე.
- რა არის პრენატალური მოვლის ძირითადი მიზანი და რას მოიცავს რუტინული შემოწმებები?
- პრენატალური მოვლის მთავარი მიზანია დედისა და ნაყოფის ჯანმრთელობის უწყვეტი მონიტორინგი, რათა დროულად გამოვლინდეს და მოხდეს ნებისმიერი გართულების მართვა. რუტინული შემოწმებები მოიცავს:
- ლაბორატორიულ ტესტებს: სისხლის ჯგუფი, რეზუს-ფაქტორი, ინფექციური სკრინინგი (შიდსი, ჰეპატიტები, სიფილისი, ტოქსოპლაზმოზი და ა.შ.), შარდის ანალიზი.
- ულტრაბგერით კვლევებს (ექოსკოპია): ნაყოფის ზრდის, განვითარებისა და ანატომიის შესაფასებლად.
- სკრინინგ ტესტებს: ქრომოსომული ანომალიების რისკის შესაფასებლად (მაგ. ნიუჰალერის სკრინინგი, არაინვაზიური პრენატალური ტესტი - NIPT).
- წნევის, წონისა და საშვილოსნოს ზომის რეგულარულ კონტროლს.
- რა როლი აქვს ცხოვრების წესს ორსულობის დროს? რა რჩევებს მისცემდით კვებასთან, ფიზიკურ აქტივობასა და მავნე ჩვევებთან დაკავშირებით?
- ცხოვრების წესი ძალიან მნიშვნელოვანია!
- კვება: აუცილებელია ბალანსირებული დიეტა - ცილები, ბოსტნეული, ხილი, მთლიანი მარცვლეული. მნიშვნელოვანია რკინის, კალციუმის და იოდის ადეკვატური მიღება. თავი უნდა აარიდოთ უმი ხორცისა და თევზის, არაპასტერიზებული რძის პროდუქტებისა და ვერცხლისწყლით დაბინძურებული თევზის მიღებას.
- ფიზიკური აქტივობა: თუ გართულებების რისკი არ არსებობს, რეკომენდებულია ზომიერი ვარჯიში (სეირნობა, ცურვა, იოგა). ეს აუმჯობესებს განწყობას, ძილს და ამზადებს სხეულს მშობიარობისთვის.
- მავნე ჩვევები: ალკოჰოლი, თამბაქო და ნარკოტიკები კატეგორიულად აკრძალულია ორსულობის მთელი პერიოდის განმავლობაში, რადგან ისინი ნაყოფის მძიმე დაზიანებას იწვევს.
- რომელია საგანგაშო ნიშნები, რომელთა გამოვლენისთანავე ორსულმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს ექიმს?
- დაუყოვნებლივი სამედიცინო ჩარევა აუცილებელია შემდეგ შემთხვევებში:
- სისხლდენა საშოდან.
- უეცარი, ძლიერი ან გახანგრძლივებული ტკივილი მუცლის ან მენჯის არეში.
- წყლის დაღვრა (ნაყოფის გარსების დაზიანება).
- ნაყოფის მოძრაობის შესუსტება ან გაქრობა (მეორე ტრიმესტრის შემდეგ).
- ძლიერი თავის ტკივილი, მხედველობის დაბინდვა ან სახის/ხელების შეშუპება, რაც შესაძლოა პრეეკლამფსიის ნიშანი იყოს.
- მაღალი ტემპერატურა (ცხელება).
- დღესდღეობით, საკეისრო კვეთების რაოდენობა მზარდია. რა რეკომენდაციას მისცემდით ქალებს მშობიარობის მეთოდის არჩევისას?
- მშობიარობის ოპტიმალური გზა, თუ სამედიცინო ჩვენება არ არსებობს, არის ფიზიოლოგიური (ბუნებრივი) მშობიარობა. საკეისრო კვეთა არის მნიშვნელოვანი ოპერაცია, რომელსაც უნდა მივმართოთ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა ის დედისა და/ან ნაყოფის ჯანმრთელობისთვის აუცილებელია (მაგალითად, ჭარბი სისხლდენა, არასწორი მდებარეობა, პლაცენტის პრობლემები). მნიშვნელოვანია, რომ ქალმა მიიღოს ობიექტური ინფორმაცია და ექიმთან ერთად, ჩვენებების მიხედვით, შეარჩიოს უსაფრთხო გზა.
- დასასრულ, რა არის ყველაზე მნიშვნელოვანი გზავნილი, რომელიც გსურთ მიაწოდოთ ყველა ქალს, ვინც ორსულობას გეგმავს ან უკვე ორსულადაა?
- ყველაზე მთავარია პასუხისმგებლობა და დროული მოქმედება. ნუ გადადებთ ექიმთან ვიზიტს. რეგულარული, აქტიური პრენატალური მოვლა არ არის უბრალოდ „ფორმალობა“, ეს არის საუკეთესო ინვესტიცია თქვენი და თქვენი შვილის ჯანმრთელობაში. ენდეთ თქვენს ექიმს, დასვით კითხვები და არასდროს მოგერიდოთ საგანგაშო სიმპტომებზე საუბარი.
- დიდი მადლობა ასეთი ამომწურავი და პრაქტიკული რჩევებისთვის!
სპეციალურად საიტისთვის