მარიკა დვალი

ის ჰორმონებს უშუალოდ სისხლში გამოყოფს. ორსულობისას სისხლში პროლაქტინის დონე იმატებს, რაც ქალის ორგანიზმში რძის გამომუშავებას იწვევს. დადგენილია, რომ ორსულობისას პროლაქტინის დონე 10-20-ჯერ აღემატება ორსულობამდელს.

მშობიარობის შემდეგ, თუ ქალი ძუძუს აწოვებს ჩვილს, ჰორმონის დონე მომატებული რჩება, თუ არა - მალევე უბრუნდება საწყის მაჩვენებელს, თუმცა მშობიარობიდან ერთი თვის შემდეგ პროლაქტინის მაჩვენებელი შესაძლოა ძუძუთი კვების შემთხვევაშიც დაუბრუნდეს ნორმას.

პროლაქტინი გამომუშავდება არაორსული ქალისა და მამაკაცის ორგანიზმშიც, თუმცა ბოლომდე დღესაც არ იციან, რა როლი აკისრია ამ ჰორმონს მათ ორგანიზმში.

სისხლში პროლაქტინის შემცველობა დღის სხვადასხვა მონაკვეთში სხვადასხვანაირია. ყველაზე მაღალია ძილის დროს და გამოღვიძებიდან მოკლე ხნის განმავლობაში. პროლაქტინის შემცველობა მნიშვნელოვნად იმატებს ფიზიკური თუ ემოციური სტრესის დროს. მისი მომატების მიზეზი შეიძლება იყოს ზოგიერთი მედიკამენტიც.

ჰიპოფიზის სიმსივნის დროს სისხლში პროლაქტინის შემცველობა საგრძნობლად იმატებს, ხოლო ამ ჯირკვლის სერიოზული დაზიანებისას იკლებს. ჰიპოფიზის სიმსივნეს, რომელიც პროლაქტინის პროდუქციას ახდენს, პროლაქტინომას უწოდებენ. პროლაქტინომა ჰიპოფიზის ყველაზე ფართოდ გავრცელებული სიმსივნეა, ჩვეულებრივ, კეთილთვისებიანი ბუნებისა.

რაზე მეტყველებს მაღალი მაჩვენებლები

თუ მაჩვენებელი ნორმას აჭარბებს, ნუ იჩქარებთ იმ დასკვნის გამოტანას, რომ პროლაქტინომა გაქვთ და უმალვე მაგნიტურ-რეზონანსულ გამოკვლევასა და მისთვის საჭირო თანხების მოძიებაზე ფიქრს ნუ დაიწყებთ. თავდაპირველად ამ შედეგებით მიმართეთ ექიმს, რომელმაც გამოკვლევა დანიშნა.

ექიმი განმეორებით შეაფასებს, ხომ არ შეიძლება ყოფილიყო მაღალი მაჩვენებლის მიზეზი ჩვენ მიერ ჩამოთვლილი ზოგიერთი ფაქტორი. გარდა ამისა, ექიმი მიღებულ შედეგებს აუცილებლად შეაფასებს თქვენი ჯანმრთელობის ზოგადი მდგომარეობის გათვალისწინებით. პროლაქტინის მაღალი მაჩვენებელი, რომელიც აღემატება 200 ნგ/მლ-ს, შესაძლოა განხილულ იქნეს როგორც პროლაქტინომის სიმპტომი. ამ შედეგის მიღებისას ინიშნება მაგნიტურ-რეზონანსული კვლევა.

პროლაქტინის ნორმალური ან დაბალი მაჩვენებელი ყოველთვის არ გამორიცხავს პროლაქტინომის არსებობას, ამიტომ სხვა სიმპტომების არსებობისას მაგნიტურ-რეზონანსული კვლევა შეიძლება მაინც დაინიშნოს. მიუხედავად თანამედროვე მედიცინის შესაძლებლობებისა, არის შემთხვევები, როცა პროლაქტინის მატების მიზეზი უცნობი რჩება.

ამ შემთხვევაში საუბრობენ იდიოპათიური ჰიპერპროლაქტინემიის შესახებ. ანალოგიურ სიტუაციაში ხშირად პროლაქტინის მაჩვენებელი ყოველგვარი მკურნალობის გარეშე უბრუნდება ნორმას.

სტატისტიკის თანახმად

ამერიკის შეერთებული შტატების მონაცემებით, ჰიპერპროლაქტინემია მოსახლეობის 1%-ს აღენიშნება და პაციენტთა 10-40%-ში ვლინდება მენსტრუაციის უქონლობით - ამენორეით (იგულისხმება მენსტრუაციის უქონლობა 3 თვის განმავლობაში, ანდა წელიწადში 9-ზე ნაკლები მენსტრუაცია). იმ პაციენტთა 75%-ს, რომლებიც გალაქტორეისა და ამენორეის გამო მიმართავენ ექიმს, ჰიპერპროლაქტინემია აქვს. ამ პაციენტთა 30%-ს პროლაქტინის წარმომქმნელი სიმსივნე აღმოაჩნდება.