ლალი ჩხიკვაძე

ზედაპირულ მასაჟს (სხეულზე ზეწოლა მცირე ან საშუალო სიძლიერისაა) და ღრმას (ზეწოლა ძლიერია). ამასთან, ღრმა მასაჟი ორგანიზმზე დამამშვიდებლად მოქმედებს, ზედაპირული კი ატონიზებს ყველა პროცესს.

მასაჟი ტემპის მიხედვით შეიძლება დაიყოს:

ნელ, საშუალო და სწრაფ მასაჟად. როდესაც მასაჟი სწრაფი ტემპით სრულდება, ნერვული სისტემა აღიგზნება, ნელი ტემპის მასაჟი კი სედაციურ მოქმედებას იწვევს. საშუალო ტემპი ან ნეიტრალურად მოქმედებს ორგანიზმზე, ან სედაციური ეფექტით ვლინდება.

დანიშნულების მიზნის მიხედვით მასაჟი შეიძლება იყოს:

კლასიკური მასაჟი - პროფილაქტიკური საშუალებაა და ორგანიზმის ზოგადი გაჯანსაღების, სხვადასხვა დაავადების პროფილაქტიკისა და შრომისუნარიანობის ასამაღლებლად გამოიყენება. ზოგიერთ წყაროში მას ჰიგიენურსაც უწოდებენ, ზოგში - გამაჯანსაღებელს ან მომადუნებელს, ზოგი ავტორის მონაცემით - ზოგადპროფილაქტიკურს. როგორც წესი, ასეთი მასაჟის დროს პაციენტის მთელი სხეულის მასაჟი ტარდება. კლასიკური მასაჟის მიზანია:

• კუნთების მოდუნება;
• სისხლის ცირკულაციისა და ქსოვილების სისხლით მომარაგების გაუმჯობესება;
• შინაგანი ორგანოების ფუნქციობის ნორმალიზაცია;
• კანის საფარველის მდგომარეობის გაუმჯობესება;
• ორგანიზმის დამცველობითი სისტემის გააქტიურება;
• შლაკების გამოდევნა და ლიმფის მიმოქცევის გაუმჯობესება.

კლასიკური მასაჟის დროს თითოეული პროცედურის ხანგრძლივობა, ზემოქმედების ძალა და ტემპი ყოველი პაციენტისთვის ინდივიდუალურად ირჩევა და საშუალოდ 40 წუთიდან ერთ საათამდეა.

სამკურნალო მასაჟი - სამედიცინო. ის ეფექტური საშუალებაა ტრავმების, დაჭიმვისა და მათი შედეგების, სხვადასხვა დაავადების სამკურნალოდ. სამედიცინო მასაჟი შეიძლება გამოიყენებოდეს მკურნალობის ყველა ფაზაში, აუცილებელია რეაბილიტაციის ეტაპზე და პრაქტიკულად არ გააჩნია გამოყენების საზღვრები. ასეთი მასაჟი შეიძლება გამოვიყენოთ მკურნალობის ცალკე მეთოდად, დამატებით საშუალებად, მედიკამენტების მოქმედების გასაძლიერებლად. მისი ჩვენებებია:

• გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებები;
• ძვალკუნთოვანი სისტემის დაავადებები;
• გინეკოლოგიური პრობლემები;
• საჭმლის მომნელებელი სისტემის დაავადებები;
• სასუნთქი ორგანოების დაავადებები;
• უროლოგიური პრობლემები;
• მეტაბოლიზმის დარღვევები და მრავალი სხვა.

ცნობილია სამედიცინო მასაჟის მრავალი ქვესახეობა: სეგმენტურ-რეფლექტორული, წერტილოვანი, აპარატული და სხვა.

სპორტული მასაჟი - გამოიყენება ორგანიზმის ინტენსიური აღდგენისთვის მძიმე ფიზიკური დატვირთვის შემდეგ და მთელ მსოფლიოში სპორტული შეჯიბრებისა და ვარჯიშის წინ სხეულის მოსამზადებელ შეუცვლელ საშუალებადაა აღიარებული. სპორტული მასაჟის დროს დიდი ყურადღება ეთმობა კუნთებს, სახსრებსა და მყესებს. ის აჩქარებს მსუბუქი ტრავმების შეხორცებას, აძლიერებს სისხლის ცირკულაციას, რის ხარჯზეც კუნთებში წარმოქმნილი რძის მჟავა და ტოქსიკური ნივთიერებები სწრაფად გამოიყოფა. სპორტული მასაჟი ამგვარია:

სავარჯიშო - შეჯიბრებისთვის სპორტსმენის მოსამზადებლად, მათი სპორტული მიღწევის გასაუმჯობესებლად. ვარჯიშთან ან კვების რეჟიმთან ერთად, ასეთი მასაჟი ვარჯიშის აუცილებელი ნაწილია. ამ მასაჟისას ზემოქმედებენ სხეულის იმ ნაწილებზე, რომლებზეც განსაკუთრებით მძიმეა დატვირთვა ნაკლებად მასაჟდება სხეულის მცირედ დატვირთული ნაწილები.

წინასწარი - მოწოდებულია შეჯიბრებისთვის სპორტსმენის მაქსიმალურად კარგად მოსამზადებლად. ის ეხმარება დაძაბულობის მოხსნას და განწყობის ამაღლებას.

აღდგენითი - გამოიყენება სხვადასხვაგვარი ფიზიკური დატვირთვის დროს და აღადგენს შრომის უნარს. აღნიშნული სახეობის მასაჟი გამოიყენება სპორტული ვარჯიშისა და ხანგრძლივი შეჯიბრებისას.

მასაჟი ტრავმების დროს - გადაჭარბებული დაღლილობის ან დატვირთვისას აღმოცენებულ დაავადებათა საპროფილაქტიკოა.

ბავშვთა მასაჟი - კლასიკური და სამედიცინო მასაჟის სახესხვაობაა, მაგრამ რადგანაც ბავშვის ორგანიზმისთვის არსებობს შეზღუდვებისა და ნიუანსების ფართო სპექტრი, საბავშვო მასაჟი ცალკე უნდა განვიხილოთ. იგი ეფექტურად მოქმედებს ბავშვის ორგანიზმზე და ხელს უწყობს:

• უფრო სწრაფ ფიზიკურ და გონებრივ განვითარებას;
• აძლიერებს იმუნიტეტს, ამაღლებს ორგანიზმის დამცველობით ძალებს;
• აკორექტირებს ტანდეგობას;
• ასწორებს სკოლიოზს;
• აწესრიგებს ბრტყელტერფიანობასა და სხვა ორთოპედიულ პრობლემებს;
• აძლიერებს ნერვულ სისტემას;
• ეხმარება სხვადასხვა დაავადების მკურნალობას.

კოსმეტიკური მასაჟი - გამოიყენება სხეულის კანის საფარველის მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად, სხვადასხვა სახის კოსმეტიკური პრობლემის დროს და ნაადრევი დაბერების პროფილაქტიკისათვის. მას რამდენიმე სახეობა აქვს:

პროფილაქტიკური - ეხმარება კანის დატენიანებას, ზრდის სიმკვრივეს და აუმჯობესებს გარეგნულ მდგომარეობას;

სამკურნალო-პროფილაქტიკური მასაჟის წყალობით შესაძლებელია ისეთი კოსმეტიკური ნაკლოვანების მოშორება, როგორებიცაა მიმიკური ნაოჭები, ცელულიტი, ძლიერი შეშუპება, ზედმეტი ცხიმგროვები;

პლასტიკური - ამ სახის მასაჟს ძირითადად ხანდაზმულ ადამიანებს უნიშნავენ კანის ტონუსისა ელასტიკურობის ასამაღლებლად, ასევე ახალგაზრდა ასაკში ღრმა ნაოჭებისა და ნაკეცების არსებობისას.