როგორ ავიცილოთ თავიდან და როგორ ვუმკურნალოთ მასტიტს - რჩევები მეძუძურ დედებს
რა დაავადება შეიძლება დაემართოს მეძუძურ ქალს?
- ძუძუთი კვების პირველ პერიოდში დვრილები განსაკუთრებით მგრძნობიარეა. გარდა ამისა, როდესაც ბავშვი არასწორად ეჭიდება ძუძუს, წოვებას თან სდევს ტკივილი. შესაძლოა, ძუძუსთავებიც დასკდეს. ნახეთქები ზერელეც შეიძლება იყოს და ღრმაც. თუ კერტების დაზიანება ზედაპირულია, მათი დახეთქვა ტკივილს არ იწვევს, მაგრამ ზოგჯერ ტკივილი იმდენად ძლიერია, რომ დედა ახალშობილს ძუძუს ვეღარ აწოვებს. ამ დროს დვრილები შეშუპებული და შეწითლებულია, ნახეთქები დაფარულია სისხლიანი ან ჩირქოვანი ქერქით. დვრილის შეხება და მით უმეტეს ძუძუს გამოწველა ძლიერ ტკივილს იწვევს. დიდია ალბათობა, ღრმა ნახეთქებიდან ინფექცია შეიჭრას და სარძევე ჯირკვლის ანთება - მასტიტი განვითარდეს.
- როგორ მიმდინარეობს ეს დაავადება?
- მასტიტი უმთავრესად ლოგინობის ხანის პირველი სამი კვირის განმავლობაშია მოსალოდნელი. უპირატესად ცალი ჯირკვლის ანთება ვითარდება, თუმცა არც ორმხრივი ანთებაა გამორიცხული. ახასიათებს შემცივნება, სხეულის ტემპერატურის უეცარი მომატება 38-39 გრადუსამდე, სარძევე ჯირკვლის ძლიერი ტკივილი. ჯირკვალი გადიდებულია. მის სიღრმეში შეიგრძნობა მტკივნეული, მკვრივი წარმონაქმნი. ჩვეულებრივ, გადიდებულია იღლიის ლიმფური კვანძებიც. სარძევე სადინარები იხშობა და რძე გუბდება. ზოგჯერ ანთებითი პროცესი პროგრესირებს და სარძევე ჯირკვალი ჩირქდება. დაჩირქებას თან სდევს მდგომარეობის დამძიმება. ტკივილი ძლიერდება, ტემპერატურა 39-40 გრადუსამდე იმატებს, მკვეთრად იცვლება სისხლის სურათი. პირველმშობიარეებს შორის მასტიტი ორჯერ ხშირია.
- როგორ მკურნალობენ მასტიტს და როგორ ავიცილოთ იგი თავიდან?
- მასტიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს სარძევე სადინარებისა და ჯირკვლების სწორ ჰიგიენას, ნახეთქების პროფილაქტიკას. ნახეთქები არ გაჩნდება, თუკი ძუძუსთავების მოვლას ორსულობიდანვე დაიწყებთ, მშობიარობის შემდეგ კი ახალშობილს ძუძუს სწორად აწოვებთ. აუცილებელია სარძევე ჯირკვლების ყოველდღიური ბანა გრილი წყლით და მკერდის დაზელა უხეში პირსახოცით. ნებისმიერი ფორმის მასტიტის დროს აუცილებელია წოლითი რეჟიმი, კალორიული და ვიტამინებით მდიდარი საკვები. რძის შეგუბებისას აუცილებელია ჯირკვლის დაცლა სპეციალური საწველით. საწყის სტადიაში ნაჩვენებია კონსერვატიული მკურნალობა ანტიბიოტიკებით, ჩირქოვანი მასტიტის დროს კი საჭიროა ქირურგიული ჩარევა. კიდევ ერთი: ძუძუთი კვება სეროზული და ინფილტრაციული მასტიტის დროს, ანტიბიოტიკების გამოყენების ფონზეც კი არ წყდება. მეძუძური დედა გართულებებს თავს დააღწევს, თუ სწორად მოუვლის სარძევე ჯირკვლებს:
- მეტისმეტად ხშირად ნუ დაიბანთ მკერდს, მით უმეტეს საპნით, რადგან ამ დროს ძუძუს შორდება ბუნებრივი საცხი, რომელიც ძუძუსთავებს იცავს.
- ნუ გამოიყენებთ კრემებსა და აეროზოლებს, ბორის მჟავას ხსნარებს - შესაძლოა, ალერგიული რეაქციები გამოიწვიონ.
- კვების შემდეგ დვრილზე დაიტოვეთ რამდენიმე წვეთი რძე და ჰაერზე გაიშრეთ.
- დვრილები მუდამ მშრალი უნდა იყოს.
- გამოიწველეთ რძე, რომელიც კვების შემდეგ ძუძუში დარჩა.
- მთლიანად დაიცალეთ ცალი ძუძუ, ვიდრე ბავშვს მეორეს მისცემდეთ.
- თუ ბავშვს ერთი ძუძუ ჰყოფნის, მომდევნო კვება მეორე ძუძუთი დაიწყეთ.
- იცვალეთ მდებარეობა ყოველი კვების დროს.
- არ აქციოთ ძუძუ მატყუარად, არ მისცეთ ნება ბავშვს, უბრალოდ წოვოს იგი.