რატომ ირღვევა ბავშვთა იმუნიტეტი
ამ დარღვევათა შედეგები იწვევს ინფიცირებას ან დაავადების სხვადასხვა ნიშნებს, რომლებიც ვითარდება ანტიგენების არასაკმარისი გამოყოფისას. შეიძლება განვითარდეს აუტოაგრესიის რეაქციები (ორგანიზმის საკუთარი უჯრედების წინააღმდეგ მიმართული), ალერგიზაცია.
იმუნიტეტის დარღვევის სინდრომი ორგვარია: პირველადი (ანუ თანდაყოლილი) და მეორეული (ანუ შეძენილი). ის ვლინდება იმუნური უჯრედების სწორი დიფერენცირებისა და მომწიფების დარღვევით ან მათი ფუნქციის დაქვეითებით. დარღვევა შეიძლება იყოს ტიპური (Т და В ლიმფოციტების რეაქცია გარკვეულ ანტიგენებზე) და ატიპური (ფაგოციტოზი კომპლემენტის შემადგენლობა და ა.შ.). იმუნიტეტის დეფექტები ხშირად გენეტიკურად განპირობებულია. თუმცა, ის შეიძლება გამოვლინდეს მუცლადყოფნის პერიოდში ვირუსებით (წითურა, ციტომეგალია), ბაქტერიებით ან უმარტივესებით (ტოქსოპლაზმოზი) დასნებოვნების შედეგადაც.
იმუნიტეტის დარღვევის სინდრომი ხშირად სიცოცხლის პირველივე თვეს ვლინდება. მძიმე შემთხვევებში ის იწვევს სიკვდილს ბავშვთა ადრეულ ასაკში, მძიმე ინფიცირების გამო. უპირატესად ვლინდება სასუნთქი ორგანოების დაავადებები (ფილტვების, ბრონქების, ცხვირის, ყურის დანამატი ღრუების ანთება), რაც ხანგრძლივად, ნელა მიმდინარეობს, შეიძლება ჩამოყალიბდეს ბრონქების გაფართოება (ბრონქოექტაზიები) ან პნევმოსკლეროზი. იმუნიტეტის დარღვევაზე შეიძლება მეტყველებდეს კანის, საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის (ფაღარათი, ჭიები), ნერვული სისტემის (ტვინის გარსებისა და ტვინის ანთება) დაავადებები ან ზოგადი ინფიცირება. სხვა დაავადებებიდან აღინიშნება სახსრების ანთება, ალერგიული ცვლილებები და ჰემატოლოგიური ცვლილებები.
ლორწოვანი გარსის შეუპოვარი რძიანა, აცრაზე ძლიერი რეაქცია, ვირუსული დაავადებების შემდეგ ძლიერი გართულებები შეიძლება იყოს იმუნიტეტის მექანიზმების დარღვევის შედეგები. დარღვეული იმუნიტეტის მქონე ბავშვების განმეორებითი ინფიცირება ხშირად გამოწვეულია მიკრობებით, რომლებიც ნორმალური იმუნური სისტემის მქონე ადამიანებს არ აავადებს.
შეძენილი იმუნოდეფიციტის სინდრომის მქონე ადამიანები, უმრავლეს შემთხვევაში, დასნებოვნდებიან ციტომეგალოვირუსით ან პნევმოცისტებით (უმარტივესები, რომლებიც ნორმალური იმუნიტეტისას დაავადებას არ იწვევს).
იმუნიტეტის დარღვევაზე შეიძლება ვიეჭვოთ, თუ აღინიშნება:
- სპონტანური აბორტი, ნაადრევი მშობიარობა, ახალშობილის სიკვდილი;
- ორსულობისას გართულებები, ბავშვის თანდაყოლილი ჰიპოტროფია, დღენაკლულობა;
- ორსულობისას დედის მიერ გადატანილი დაავადებები (წითურა, ტოქსოპლაზმოზი, ციტომეგალია და ა.შ.);
- განმეორებითი ინფიცირება, ახლო ნათესავებში აუტოიმუნური დაავადებები, შერჩევითი იმუნოდეფიციტი (იმუნოგლობულინების), სისხლში ლიმფოციტების რაოდენობის დაქვეითება დაავადების კლინიკური ნიშნების გამოვლენის გარეშე;
- ადენოიდების მოშორება, დასხივება, იმუნიტეტის დამაქვეითებელი პრეპარატების მიღება, სისხლის პრეპარატები დამატებითი საშიშროებაა იმუნიტეტის დაქვეითებისათვის.
იმუნიტეტის დარღვევის დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
იმუნური დარღვევის დიაგნოსტიკის თანამედროვე მეთოდები მოითხოვს რთულ კომპლექსურ კვლევებს, რაც მხოლოდ სპეციალიზებულ ლაბორატორიაშია შესაძლებელი.
მკერდუკანა ჯირკვლის განუვითარებლობით გამოწვეული უჯრედული იმუნიტეტის დარღვევისას ტარდება ჩანაცვლებითი თერაპია (მკერდუკანა ჯირკვლის ჰორმონით მკურნალობა).
აივ-ინფიცირებულების მკურნალობა მიმართულია დაავადების პრევენციასა და მკურნალობაზე. მიმდინარეობს ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაზე მუშაობა.