სკოლამდელი ბავშვის განვითარება
თითქმის ყოველდღიურად ბავშვები უამრავ აღმოჩენას აკეთებენ. სკოლამდელი ასაკის ბავშვების განვითარება ყველაზე აქტიურად ხდება 3-დან 7 წლამდე ასაკში. სწორედ დროის ამ მონაკვეთში იწყებენ ბავშვები ადამიანური ურთიერთობების აღქმას. მათი ინტერესები გამოდის საკუთარი ოჯახის ფარგლებიდან და ამ ასაკში უკვე უნდათ დიდები იყვნენ. ისინი ხშირად წარმოთქვამენ ფრაზას „მე თვითონ“. სპეციალისტები მშობლების ყურადღებას 5 ძირითად ელემენტზე ამახვილებენ. ამაზეა დამოკიდებული ბავშვების ჰარმონიული განვითარება როგორც სკოლამდელ ასაკში, ისე ცხოვრებაში თანდათანობით შესასვლელად.
სკოლამდელი ბავშვის განვითარების ძირითადი მომენტებია:
1. ბავშვის ფსიქიკური განვითარება. ძირითადად ითვლება ფსიქიკური პროცესების განვითარება. ბავშვებს უვითარდებათ დაკვირვებულობა. მათ უკვე შეუძლიათ მიღებული ინფორმაციის ანალიზი. სამი წლის ბავშვს უკეთესად ამახსოვრდება მოვლენები, რომლებიც გარკვეულ ემოციებს იწვევს. სკოლამდელ ასაკში იცვლება აზროვნება. ვითარდება განსჯისა და ლოგიკური აზროვნების უნარები.
2. ბავშვის ემოციური განვითარება. ემოციური თვისებები, ისევე როგორც ზნეობრივი, ფორმირდება ჯერ კიდევ სკოლამდელ პერიოდში. ბავშვს უჩნდება ინტერესები და გატაცებები. სკოლამდელ პერიოდში ბავშვი მშობლების ემოციების ობიექტია. სკოლის ასაკში ის ხდება თანატოლებთან ემოციური ურთიერთქმედების მონაწილე. სკოლამდელი ასაკის ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე დიდ გავლენას ახდენს მისი გარემოცვა. მშობლებმა უნდა შეუქმნან საკუთარ შვილს ნათელი და დადებითი ემოციები. ბავშვებთან ერთად უნდა დავუთმოთ დრო მუსიკას, ვითამაშოთ მათთან ერთად, წავუკითხოთ ზღაპრები.
3. ბავშვის შემეცნებითი განვითარება. ბავშვს დაბადებიდან აქვს ჩადებული შემეცნების უნარი. ამის წყალობით, ის სწრაფად ადაპტირდება გარემოში. სკოლამდელი ასაკი ეს არის შემეცნებითი უნარების შემეცნებით აქტივობაში ტრანსფორმაციის პერიოდი. ეს ვლინდება წარმოსახვის, აზროვნების, ყურადღებისა და აღქმის განვითარებაში. ფორმირდება მომხდარ მოვლენებთან დაკავშირებული დამოკიდებულება. მშობლებისათვის ეს ძალიან მნიშვნელოვანი პერიოდია მათი ბავშვის ცხოვრებაში. მნიშვნელოვანია ყურადღება მივაქციოთ, რომ ბავშვის მიერ მიღებული ინფორმაცია, მოვლენა და ემოცია შეესაბამებოდეს მისი შემეცნების დონეს.
4. ბავშვის მეტყველების განვითარება. თითოეულ ბავშვს მეტყველება უვითარდება ინდივიდუალური პროცესით. ამაზე გავლენას ბევრი ფაქტორი ახდენს. ერთ-ერთ მთავარ როლს ასრულებს ბავშვის გარემოცვა. 3 წლის ასაკში ბავშვის სიტყვათა მარაგი დაახლოებით 1000 სიტყვაა. 6 წლისთვის იზრდება 3000 - 3500 სიტყვამდე. ასეთი სიტყვათა მარაგით ბავშვს უკვე გააჩნია უნარი გასაგებად და გამართულად ჩამოაყალიბოს საკუთარი ფიქრები და იურთიერთოს დასრულებული წინადადებებით. თანატოლებთან აქტიური ურთიერთობა დადებით გავლენასაც ახდენს. დაახლოებით 4-5 წლიდან მშობლები ბავშვს აღარ უნდა ელაპარაკებოდნენ ენის მოჩლექით. მშობლები ბავშვს უნდა ესაუბრონ ნორმალური მეტყველებით.
5. სკოლამდელი ასაკის ბავშვის ფიზიკური განვითარება ის პერიოდია, როდესაც ბავშვებს აქტიურად უვითარდებათ და უყალიბდებათ კუნთები, ჩონჩხის ძვლებიც უფრო ძლიერი და მაგარი ხდება. სწრაფად ვითარდება ორგანიზმის ყველა სხვა სისტემა. უნდა გვახსოვდეს, რომ ფიზიკური აქტივობა ზომიერი დატვირთვით, ხელს უწყობს სწორ გონებრივ და ემოციურ განვითარებას. მშობლებმა, სკოლამდელი ასაკის ბავშვის აღზრდისას საკუთარ ბავშვში უნდა დაინახონ მზარდი პიროვნება. ამასთან დაკავშირებით, დიდი ყურადღება უნდა დაეთმოს მოზარდი ადამიანის ცხოვრების თითოეულ მომენტს.
მოამზადა ლალი ჩხიკვაძემ