წიწაკა ჩილი ხელს უწყობს ფილტვის კიბოს შეჩერებას
მარშალის უნივერსიტეტის მედიცინის სკოლის (აშშ) მკვლევარების მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგები წარმოდგენილი იქნა ორლანდოში, ფლორიდაში ჩატარებულ Experimental Biology კონფერენციაზე.
მეცნიერებმა ჩაატარეს ლაბორატორიული ექსპერიმენტების სერია ადამიანის ფილტვის ადენოკარცინომის უჯრედებზე (ფილტვის კიბოს ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სახეობა). ექსპერიმენტებმა აჩვენა, რომ კაპსაიცინი ეფექტურად ბლოკავს მეტასტაზის (ავთვისებიანი უჯრედების მთელ სხეულში გავრცელების) პროცესის ადრეულ სტადიას - სიმსივნური უჯრედების სისხლში და ლიმფში შეღწევას.
გარდა ამისა, ფილტვის მეტასტაზური კიბოს მქონე თაგვებზე ჩატარებულმა ექსპერიმენტებმა აჩვენა, რომ ცხოველებს, რომლებიც იღებდნენ კაპსაიცინს კვებითი დანამატის სახით, ჰქონდათ ფილტვის კიბოს ნაკლები ზომის დაზიანებები, ვიდრე თაგვებს, რომლებსაც არ მიუღიათ ეს ნივთიერება.
დამატებითმა კვლევებმა დაადგინა, რომ კაპსაიცინი თრგუნავს მეტასტაზების პროცესს Src ცილის აქტივობის ბლოკირებით. ეს ცილა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ბიოლოგიურ მექანიზმში, რომელიც აკონტროლებს უჯრედულ პროცესებს, პირველ რიგში რეპროდუქციას (პროლიფერაციას).
ფილტვის კიბოს დროს ხშირად მეტასტაზები ვრცელდება თავის ტვინში, ღვიძლში და ძვლოვან ქსოვილში, რაც ართულებს მის მკურნალობას.
„ჩვენ ვიმედოვნებთ, რომ მომავალში, ბუნებრივი ნაერთი, როგორიცაა ცხარე წიწაკისგან გამოყოფილი კაპსაიცინი, ქიმიოთერაპიულ პრეპარატებთან ერთად, გამოყენებული იქნება ფილტვის კიბოს მეტასტაზების თავიდან ასაცილებლად“, - თქვა კვლევის წამყვანმა ავტორმა ჯეიმი ფრიდმანმა (Jamie Friedman). „თუმცა, ჯერ უნდა გავარკვიოთ, როგორ მოვაშოროთ ეს ცხარე ნივთიერება მისი თვისებებისგან, რაც იწვევს ისეთ ნეგატიურ შედეგებს, როგორიცაა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გაღიზიანება, კუჭის ტკივილი და წვის შეგრძნება“.
ფრიდმანი და მისი კოლეგები ახლა მუშაობენ კაპსაიცინის ანალოგების პოვნაზე, რომლებსაც არ აქვთ ასეთი უსიამოვნო ეფექტი, მაგრამ ინარჩუნებენ სიმსივნის საწინააღმდეგო მოქმედებას.
გარდა ამისა კაპსაიცინი ორგანიზმზე სხვა დადებით ეფექტებსაც ახდენს:
იცავს გულსა და სისხლძარღვებს.
ჰონკონგის უნივერსიტეტში ზაზუნებზე ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ კაპსაიცინი ამცირებს ორგანიზმში "ცუდი" ქოლესტერინის დაგროვებას და ამცირებს ათეროსკლეროზულ ფოლაქებს.
ასევე, წითელ წიწაკაში შემავალი ნივთიერებები თრგუნავს ციკლოოქსიგენაზა-2 გენის აქტივობას, ნივთიერება, რომელიც იწვევს სისხლძარღვების სპაზმს. მათი გავლენის წყალობით უმჯობესდება სისხლის მიმოქცევა გულში, ტვინში და სხვა ორგანოებში.
ხელს უწყობს სიმსუქნის თავიდან აცილებას. კაპსაიცინი "აიძულებს" ორგანიზმს მოიხმაროს ნაკლები კალორია და ხელს უწყობს ცხიმოვანი ქსოვილის განადგურებას.
იცავს ღვიძლს
ღვიძლის ზოგიერთ დაავადებას თან ახლავს ფიბროზი - შემაერთებელი ქსოვილის გამრავლება, რომელიც ცვლის ღვიძლის ნორმალურ უჯრედებს. 2015 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ კაპსაიცინს შეუძლია შეამციროს ღვიძლის დაზიანება ფიბროზის გამო.
ექსპერიმენტების დროს მეცნიერებმა თაგვების ნაღვლის სადინარები გადაკვანძეს და ღვიძლისთვის ერთ-ერთი ყველაზე ტოქსიკური ნივთიერება ნახშირბადის ტეტრაქლორიდი შეიყვანეს. ამავდროულად, ცხოველებს გაუკეთეს კაპსაიცინი. წიწაკის თერაპია დაეხმარა ღვიძლის დაზიანების შეჩერებას.
"ახანგრძლივებს" სიცოცხლეს
ცხარე წიწაკის სარგებელსა და მავნებლობაზე დიდხანს შეიძლება კამათი, მაგრამ სტატისტიკა ამბობს: ცხარე წიწაკის მოყვარულებს შორის უეცარი სიკვდილის რისკი 13%-ით დაბალია სხვებთან შედარებით. ეს შედეგები აჩვენა აშშ-ს ვერმონტის უნივერსიტეტის მეცნიერთა კვლევამ, რომელმაც შეაფასა 16 მილიონი ამერიკელის კვების რეჟიმი და სიცოცხლის ხანგრძლივობა 23 წლის განმავლობაში. ჯერ არ არის შესაძლებელი იმის დადგენა, თუ რა იწვევს ამ ეფექტს.
ამარაგებს ორგანიზმს C ვიტამინით
100 გრამი ცხარე წიწაკა შეიცავს 118 მგ ასკორბინის მჟავას. თუმცა დიდი რაოდენობით ცხარე წიწაკის ჭამა შეუძლებელია.