რატომ ვითარდება ძილის პრობლემები 40 წლის შემდეგ
- ქრონიკული სტრესი,
- ჰორმონალური ცვლილებები,
- ქრონიკული დაავადებები,
- ფიზიკური აქტივობის შემცირება.
ასაკთან ერთად, ჩვენში მატულობს დაღლილობა, როგორც ფიზიკური, ასევე ფსიქოლოგიური, და უბრალოდ უფრო მეტი დრო გვჭირდება ძალების აღსადგენად. სტრესიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს, განსაკუთრებით თუ ის ქრონიკულია - ის თანდათან ასუსტებს და ამოწურავს ნერვულ სისტემას, რაც ძილისა და გამოჯანმრთელებისთვის მეტ დროს მოითხოვს. 40 წლის შემდეგ ჰორმონალური დონე იცვლება, მათ შორის მელატონინის და სხვა ჰორმონების დონე, რომლებიც გავლენას ახდენენ ძილ-ღვიძილის ციკლებზე.
ქრონიკული დაავადებები, როგორიცაა გულ-სისხლძარღვთა და ენდოკრინული სისტემები, ასევე თამაშობს როლს. ეს ყველაფერი იწვევს ძილის ხარისხისა გაუარესებას და მისი ციკლების დარღვევას.
40 წლის შემდეგ ბევრი ადამიანი ამცირებს ფიზიკურ აქტივობას - ისევ და ისევ, ხშირად მომატებული დაღლილობისა და გამოფიტვის გამო, რაც თავის მხრივ ამცირებს ორგანიზმის აღდგენის პროცესების ეფექტურობას. 40 წლის შემდეგ ყველასთვის სასარგებლო და ჯანსაღი ჩვევაა პროფილაქტიკური კვლევები (როგორც მამაკაცებისთვის, ასევე ქალებისთვის) ჩატარება ჯანმრთელობის სისტემატური მონიტორინგის მიზნით. ეს ხელს შეუწყობს დაავადებების რისკ-ფაქტორების დროულად იდენტიფიცირებას და მათ პრევენციას.
თუ პრობლემები გაგრძელდა, საჭიროა ჩატარდეს სომნოგრაფია - ტესტი, რომელიც იკვლევს ძილის რეჟიმს, ადგენს ნებისმიერ დარღვევას, როგორიცაა ძილის აპნოე, სუნთქვის გაჩერება, რომელსაც ხშირად თან ახლავს ხვრინვა და უძილობა - და ადგენს, აქვს თუ არა ადამიანს საკმარისი და სრულფასოვანი ძილი. შედეგების საფუძველზე, სპეციალისტი დაეხმარება გამომწვევი მიზეზების დადგენას და ძილის გასაუმჯობესებლად მისცემს ინდივიდის საჭიროებებზე მორგებულ რეკომენდაციებს.
ასევე წაიკითხეთ
მეცნიერებმა ახსნეს, თუ როგორ შეიძლება გააუარესონ ტრეკერებმა ძილის ხარისხი
მათ შეუძლიათ იდეალური ძილის აკვიატებული აზრი შექმნან და შედეგად შფოთვა გამოიწვიონ.
რა არის ძილის ტრეკერი
ძილის ტრეკერი არის მოწყობილობა ან აპლიკაცია, რომელიც აკონტროლებს და აანალიზებს თქვენს ძილის ჩვევებს, რათა მოგაწოდოთ ინფორმაცია ძილის ხარისხის შესახებ. ტრეკერები მოიცავს სატარებელ მოწყობილობებს, როგორიცაა ჭკვიანი საათები და უკონტაქტო მოწყობილობები, რომლებიც მოთავსებულია თქვენს ლეიბზე ან მის ქვეშ, ისინი იყენებენ სენსორებს მოძრაობის, გულისცემის, სუნთქვის და ზოგჯერ სისხლში ჟანგბადის დონის გასაზომად. შემდეგ ეს მონაცემები მუშავდება ისეთი ფაქტორების შესაფასებლად, როგორიცაა ძილის ხანგრძლივობა, ხარისხი და ძილის სხვადასხვა ფაზა.
პარკერის უნივერსიტეტის პროფესორმა ენდი გალპინმა განაცხადა, რომ ძილის ტრეკერების ჭარბმა გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს ორთოსომნია, დარღვევა, რომლის დროსაც ადამიანი იდეალური ძილის მიღწევის აკვიატებითაა შეპყრობილი, რაც, თავის მხრივ, ძილის ხარისხს აუარესებს.
სპეციალისტის თქმით, ასეთ მოწყობილობებს მხოლოდ დაახლოებით შეუძლიათ ძილის ხანგრძლივობის შეფასება, მაგრამ ძილის ფაზებისა და ხარისხის შესახებ მონაცემები მნიშვნელოვნად განსხვავდება მოდელებს შორის და არ აკმაყოფილებს სამედიცინო სტანდარტებს.
შედეგად, ნორმალური ძილის მქონე ადამიანმაც კი შეიძლება მოწყობილობიდან დაბალი „ქულა“ მიიღოს და ამან მასში შფოთვა გამოიწვიოს.
გალპინი თვლის, რომ ძილის ხარისხის მთავარი კრიტერიუმი არის ის, თუ როგორ გრძნობს თავს ადამიანი.
თუ ადამიანი გამოცოცხლებულია, თავს ენერგიულად გრძნობს და კარგად არის დასვენებული, მაშინ აზრი არ აქვს მოწყობილობის ჩვენებებზე დაყრდნობას.
მეცნიერმა და მისმა კოლეგებმა ჩამოაყალიბეს „ოპტიმალური წესები“ კარგი ძილისთვის. ეს წესებია:
- ხმაურის დონის შემცირება და ყურის საცობების გამოყენება;
- დაძინებამდე სამი საათით ადრე შუქის ჩაქრობა და თბილი განათების ჩართვა;
- დაძინებამდე სულ მცირე 30 წუთით ადრე გაჯეტების გამოყენებისგან თავის შეკავება;
- საძინებელში გრილი (17–20°C) და ზომიერად ნოტიო ჰაერის უზრუნველყოფა.
გალპინი ასევე გვირჩევს ჰაერისა და ოთახის სისუფთავის შენარჩუნებას, თეთრეულის რეგულარულ რეცხვას და, თუ შესაძლებელია, ჰაერის გამწმენდის გამოყენებას.
ის აღნიშნავს, რომ ზურგზე ძილმა შეიძლება სუნთქვა გააუარესოს, ხოლო საწოლის სწორი დახრა ხვრინვის დროს კარგია.
ძილის გასაუმჯობესებლად პროფესორი გვირჩევს ლავანდის ეთერზეთის გამოყენებას, რომელიც ამცირებს შფოთვას.