სეზონური გრიპი 2025- 2026 წლის ზამთარში: მოსალოდნელი შტამები, ვაქცინაცია და დაცვის გზები
გრიპის ვირუსს ახასიათებს მუდმივი ცვალებადობა, რაც მოითხოვს ყოველწლიურ მომზადებას და ინფორმაციის განახლებას.
მოსალოდნელი ვირუსები (შტამები)
სეზონურ გრიპს ძირითადად გრიპის A და B ტიპის ვირუსები იწვევს. A ტიპს გააჩნია ქვეტიპები (მაგალითად, A(H1N1) და A(H3N2)), რომლებიც ყოველწლიურად განიცდიან მცირე ცვლილებებს.
2025-2026 წლის სეზონისთვის გრიპის ვირუსების ცირკულაციის პროგნოზირებას და მათზე მორგებული ვაქცინების შემადგენლობას ადგენს ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO) და შესაბამისი ეროვნული ცენტრები.
-
მოსალოდნელი შტამები: სავარაუდოდ, იცირკულირებს A ტიპის (როგორც წესი, A(H1N1) და A(H3N2) ქვეტიპები) და B ტიპის ვირუსების ის შტამები, რომლებიც ყველაზე აქტიური იყო წინა სეზონზე ან მოსალოდნელია, რომ დომინანტი გახდება. ამ შტამებს ყოველწლიურად ადგენენ და ვაქცინაც მათ წინააღმდეგ არის მიმართული (მაგალითად, ოთხკომპონენტიანი ვაქცინა შეიცავს ორ A და ორ B შტამს).
არის თუ არა ვაქცინა 2026 წლის ზამთრის სეზონისთვის?
დიახ, სეზონური გრიპის ვაქცინა უკვე არსებობს და ხელმისაწვდომია.
გრიპის ვაქცინა იწარმოება ყოველწლიურად, WHO-ს მიერ გაცემული რეკომენდაციების საფუძველზე, რომელიც კონკრეტულ სეზონზე მოსალოდნელ ვირუსულ შტამებს ითვალისწინებს.
-
როდის უნდა ავიცრათ? ვაქცინაციისთვის საუკეთესო პერიოდია შემოდგომა (ოქტომბერი-ნოემბერი), გრიპის სეზონის დაწყებამდე. ორგანიზმს იმუნიტეტის გამოსამუშავებლად დაახლოებით 2 კვირა სჭირდება.
-
რისკ-ჯგუფები: ვაქცინაცია განსაკუთრებით რეკომენდებულია მაღალი რისკის ჯგუფებისთვის, ვისთვისაც გრიპის გართულების ალბათობა მაღალია. ესენია:
-
65 წელზე უფროსი ასაკის პირები;
-
6 თვიდან 5 წლამდე ასაკის ბავშვები;
-
ორსულები;
-
ქრონიკული დაავადებების მქონე პირები (დიაბეტი, გულ-სისხლძარღვთა, სასუნთქი სისტემის, თირკმლის დაავადებები და ა.შ.);
-
ჯანდაცვისა და სასწავლო დაწესებულებების პერსონალი.
-
რამდენად საშიშია ვირუსები და როგორ მოვიქცეთ?
ვირუსების საშიშროება
სეზონური გრიპი უმეტესად მსუბუქად ან საშუალო სიმძიმით მიმდინარეობს და ჯანმრთელი ადამიანები გართულებების გარეშე, ერთ კვირაში გამოჯანმრთელდებიან. თუმცა, გრიპის ვირუსი რესპირატორულ ვირუსებს შორის ყველაზე მძიმედ მიმდინარედ ითვლება და მას ახასიათებს:
-
მძიმე სიმპტომები: მაღალი ტემპერატურა (), ძლიერი საერთო სისუსტე, თავის, ყელის და კუნთების ტკივილი, მშრალი ხველა.
-
გართულებები: მაღალი რისკის ჯგუფებში გრიპმა შეიძლება გამოიწვიოს სიცოცხლისთვის საშიში გართულებები, მათ შორის ფილტვების ანთება (პნევმონია), შუა ყურის ანთება, მიოკარდიტი და ქრონიკული დაავადებების გამწვავება.
როგორ მოვიქცეთ და როგორ გავფრთხილდეთ (პრევენცია)
პრევენცია გადამწყვეტია, განსაკუთრებით ვირუსების აქტიური ცირკულაციის პერიოდში:
1. ვაქცინაცია
ეს არის გრიპის პრევენციის ყველაზე ეფექტური და სპეციფიკური საშუალება. ის მნიშვნელოვნად ამცირებს ავადმყოფობის, ჰოსპიტალიზაციისა და სიკვდილის რისკს.
2. ჰიგიენური წესების დაცვა
-
ხელების ხშირი დაბანა: დაიბანეთ ხელები საპნითა და წყლით, განსაკუთრებით ხველის, ცემინების ან საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებიდან დაბრუნების შემდეგ.
-
სახეზე შეხების შეზღუდვა: მოერიდეთ თვალებზე, ცხვირსა და პირზე შეხებას დაუბანელი ხელებით.
-
ეთიკეტი ხველისა და ცემინების დროს: დააფარეთ ცხვირსა და პირს ერთჯერადი ხელსახოცით ან იდაყვის შიდა მხარით (და არა ხელით).
3. თავშეყრის ადგილებისგან თავის არიდება
გრიპის სეზონის პიკის დროს, შეძლებისდაგვარად, მოერიდეთ ხალხმრავალ ადგილებს, რათა შეამციროთ ვირუსის გადადების რისკი.
4. ავადმყოფობის შემთხვევაში
-
დარჩით სახლში: თუ თავს შეუძლოდ გრძნობთ და გაქვთ გრიპის სიმპტომები, დარჩით სახლში და მოერიდეთ კონტაქტს სხვა ადამიანებთან, რათა არ გაავრცელოთ ვირუსი.
-
სითხის მიღება: მიიღეთ დიდი რაოდენობით სითხე.
-
ექიმთან კონსულტაცია: მძიმე სიმპტომების ან რისკ-ჯგუფში ყოფნის შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს, რომელიც საჭიროების შემთხვევაში დაგინიშნავთ ანტივირუსულ პრეპარატებს.
ამ რჩევების გათვალისწინებითა და დროული ვაქცინაციით, თქვენ შეგიძლიათ მნიშვნელოვნად შეამციროთ გრიპით დაავადების რისკი და დაიცვათ საკუთარი თავი და გარშემომყოფები 2026 წლის ზამთრის სეზონზე.