დაავადებათა უმრავლესობა სწორედ ამ შვიდი მიზეზის გამოვითარდება - მკურნალი.გე

დაავადებების უმეტესობა თანდაყოლილი კი არა, შეძენილია. მათი წარმოშობის შვიდი მიზეზი კი შემდეგია:

ერთ-ერთი მათგანი ქრონიკული სტრესია. ამის გამო ორგანიზმი იწყებს მუშაობას თავისი შესაძლებლობების ზღვარზე.

მეორე მიზეზი არასწორი კვებაა.

გარდა ამისა, ბევრი დაავადება გამოწვეულია ფიზიკური აქტივობის ნაკლებობით.

სხვადასხვა დაავადების განვითარების კიდევ ერთი მიზეზი შეიძლება იყოს კოგნიტური და შემოქმედებითი დატვირთვის ნაკლებობა. ეს იწვევს გონებრივი შესაძლებლობების დეგრადაციას.

გარდა ამისა, ცირკადული რიტმების იგნორირება, ალკოჰოლის მიღება და მოწევა შეიძლება გახდეს ზოგიერთი დაავადების განვითარების ტრიგერი.

მეცნიერებმა გაარკვიეს, თუ რატომ „ჭამენ“ ადამიანები სტრესს

FQP: გაურკვევლობის შიში ხშირად აიძულებს ადამიანებს ზედმეტად ჭამონ.

სტრესის დროს ბევრი ადამიანი იწყებს ტკბილეულის, ცხიმიანი და სახამებლიანი საკვების მიღებას. ტეხასის A&M უნივერსიტეტის მკვლევარებმა გაარკვიეს, რომ ასეთი ქცევა შეიძლება არ იყოს მხოლოდ საფრთხეზე რეაქცია, არამედ გაურკვევლობის შიშის გამოხატულება. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში Food Quality and Preference (FQP).

ექსპერიმენტში 142 სტუდენტი მონაწილეობდა. მონაწილეებს სთხოვეს, წარმოედგინათ საკუთარი თავი სამი ცხოვრებისეული სიტუაციიდან ერთ-ერთში: სტაბილური და უსაფრთხო, ეკონომიკურ არასტაბილურობასთან დაკავშირებული (მაგალითად, სამსახურის დაკარგვა ან ვალების პრობლემები) ან ძალადობის რისკის მქონე სახიფათო გარემოში. ამის შემდეგ, მოხალისეებს აჩვენეს სურათების წყვილი დაბალკალორიული და მაღალკალორიული საკვებით.

თვალის თვალთვალის ტექნოლოგიის გამოყენებით, მეცნიერებმა ჩაწერეს, რომელ ფოტოებზე ჩერდებოდა სუბიექტების ყურადღება უფრო დიდხანს. ზოგადად, ყველა მონაწილემ შენიშნა და უფრო სწრაფად უყურებდა მაღალკალორიულ საკვებს. თუმცა, ეს რეაქცია განსაკუთრებით გამოხატული იყო მათში, ვინც ფსიქიკურად ეკონომიკური სირთულეებისა და შესაძლო საკვების დეფიციტის პირობებში აღმოჩნდა.

პოტენციურ ფიზიკურ საფრთხეებზე ფიქრისას ასეთი ტენდენცია არ დაფიქსირებულა და მშვიდ გარემოში, ზოგიერთმა ადამიანმა, პირიქით, უფრო მეტი ინტერესი გამოხატა დაბალკალორიული საკვების მიმართ. ავტორების თქმით, გაურკვევლობის პირობებში, სხეული ინსტინქტურად ცდილობს ენერგიის მარაგის შევსებას, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საკვების შეზღუდვებია მოსალოდნელი. ეს ქცევითი ტენდენცია, სავარაუდოდ, ევოლუციის პროცესშია ფესვგადგმული და დღემდე ნარჩუნდება. სწორედ ამიტომ, სტრესი ხშირად იწვევს მაღალკალორიული საკვებისადმი ლტოლვას, მაშინაც კი, თუ ამის ფიზიკური მოთხოვნილება არ არსებობს.

ჭარბი კვების მოულოდნელი მიზეზი დასახელდა

ცივ წყალში ბანაობას, რომელსაც ზოგიერთი ადამიანი კეთილდღეობის აღსადგენად და ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად იყენებს, შეიძლება მოულოდნელი გვერდითი ეფექტი ჰქონდეს - მას შეუძლია ჭარბი კვების პროვოცირება. ეს არის დასკვნა, რომელიც დიდი ბრიტანეთის მეცნიერებმა გააკეთეს. ნაშრომი გამოქვეყნდა ჟურნალში Physiology & Behavior.

ექსპერიმენტში 15 ჯანმრთელი, ფიზიკურად აქტიური ზრდასრული ადამიანი მონაწილეობდა. ყველა მათგანი რიგრიგობით გადიოდა სამ ტესტს: ისინი მკერდამდე იჯდნენ ცივ წყალში, თბილ წყალში (35°C) და ოთახში, რომლის ჰაერის ტემპერატურა 26°C იყო. თითოეული სესიის შემდეგ ისინი მაკარონს მიირთმევდნენ „სანამ კომფორტულად არ დანაყრდებოდნენ“ და მეცნიერები იწერდნენ მოხმარებული ენერგიის რაოდენობას. ცივი აბაზანის შემდეგ მონაწილეები საშუალოდ 2783 კჯ-ს მიირთმევდნენ, თბილი აბაზანის შემდეგ კი 1817 კჯ-ს, ხოლო თბილ ოთახში ყოფნის შემდეგ 1894 კჯ-ს. სხვაობა სტატისტიკურად მნიშვნელოვანი იყო.

მკვლევრები ვარაუდობენ, რომ სხეული ამგვარად ცდილობს სითბოს დაკარგვის კომპენსირებას: სიცივეში ჩაძირვისას ის მეტ ენერგიას წვავს, მათ შორის კანკალის გზით. გარდა ამისა, წყლიდან ამოსვლის შემდეგ დაფიქსირდა „შემდგომი ვარდნის“ ფენომენი - სხეულის ტემპერატურის დაყოვნებული კლება. ამ პირობებში, საკვები შეიძლება ერთგვარ „საწვავად“ გამოდგეს გასათბობად.

საინტერესოა, რომ მადის მომატება არ დაფიქსირებულა არც თბილი წყლის მიღებისას და არც უბრალოდ თბილ შენობაში ჯდომისას, რაც უარყოფს ზოგიერთი წინა კვლევის მონაცემებს, რომლებიც წყლის პროცედურებს (მათ შორის ვარჯიშის შემდეგ) ჭარბ კვებასთან აკავშირებს.

ჯერ კიდევ არ არის ნათელი, ნარჩუნდება თუ არა ეს ეფექტი ცივი აბაზანების ხანგრძლივი თუ რეგულარული გამოყენებისას. ასევე არ გაიზომა მადაზე მოქმედი ჰორმონები, როგორიცაა გრელინი და ლეპტინი. ავტორების თქმით, ცივი წყლის მოყვარულებს, განსაკუთრებით მათ, ვინც წონას აკვირდება, უნდა ახსოვდეთ: ასეთმა პროცედურებმა შეიძლება გავლენა მოახდინოს კვების ქცევაზე. მიუხედავად იმისა, რომ ყინულის აბაზანა მატონიზირებელია, ორგანიზმს ხშირად მის შემდეგ ცხელი საკვები სურს.