სიმინდსა და მანგოში აღმოჩნდა კიბოს საწინააღმდეგო წამლის „გამაძლიერებელი“
სიმინდში, მანგოში, ისპანახსა და სხვა ხილ-ბოსტნეულში აღმოჩენილ ბუნებრივ პიგმენტ ზეაქსანტინს შეუძლია გაზარდოს სიმსივნის საწინააღმდეგო თერაპიის ეფექტურობა. ამ დასკვნამდე მივიდნენ ჩიკაგოს უნივერსიტეტის მეცნიერები. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალ Cell Reports Medicine-ში.
თაგვებზე ჩატარებულმა ექსპერიმენტებმა აჩვენა, რომ ზეაქსანტინით მდიდარი დიეტა თავისთავად ანელებს სიმსივნის ზრდას. როდესაც ეს ნივთიერება (საკვები დანამატის სახით) შერწყმული იყო იმუნიტეტის საკონტროლო წერტილების ინჰიბიტორებთან, თერაპია კიდევ უფრო ეფექტური გახდა. ლაბორატორიულ პირობებში, ნივთიერებამ გააძლიერა ადამიანის T უჯრედების უნარი, გაანადგურონ მელანომის, მიელომის და გლიობლასტომის უჯრედები.
ავტორების თქმით, ზეაქსანტინი ასტაბილურებს რეცეპტორებს T ლიმფოციტების ზედაპირზე და ააქტიურებს მათი სათანადო ფუნქციონირებისთვის აუცილებელ სასიგნალო გზებს. ბევრი ექსპერიმენტული აგენტისგან განსხვავებით, ეს პიგმენტი უკვე ხელმისაწვდომია თვალის ჯანმრთელობისთვის უსაფრთხო დანამატის სახით, რაც მას იმუნოთერაპიის რეჟიმებში გამოსაყენებლად პერსპექტიულ კანდიდატად აქცევს. ზეაქსანტინის კლინიკურ პრაქტიკაში, როგორც დამატებითი თერაპიის, დანერგვამდე, მეცნიერებს კლინიკური კვლევების ჩატარება მოუწევთ. თუმცა, მკვლევარები აღნიშნავენ, რომ აღმოჩენა შეიძლება იყოს ნაბიჯი „კვებითი იმუნოლოგიის“ განვითარებისკენ - ბუნებრივი ნაერთების ძიებისკენ, რომლებსაც შეუძლიათ გააძლიერონ კიბოს თანამედროვე მკურნალობა.
რას წარმოადგენს ისპანახი
ისპანახი ბალახოვანი მცენარეა, რომელიც ძალიან სასარგებლოა როგორც უმი, ასევე მოხარშული სახით. სწორედ ამან უზრუნველყო მისი პოპულარობა და თუ სწორ და დაბალანსებულ კვებაზე ფიქრობთ, აუცილებლად მიაქციეთ ყურადღება ისპანახს.
- ისტორიკოსების აზრით, ისპანახი დიდი ხანია მცირე აზიაში იზრდება. თუმცა, მისი მოყვანა თანამედროვე ირანის, ყოფილი სპარსეთის ტერიტორიაზე დაიწყეს. იქიდან, როგორც „სპარსული ბოსტნეული“, ის ჩინეთში ჩავიდა, სადაც დღემდე პოპულარულია: ჩინელები უზრუნველყოფენ ისპანახის მსოფლიო წარმოების 92%-ს;
- მე-8 საუკუნისთვის ისპანახი ესპანეთში ჩავიდა და იქიდან სწრაფად გავრცელდა ევროპულ სამზარეულოებში;
- ლეგენდის თანახმად, მას „სამეფო“ უწოდეს იტალიელი ეკატერინე მედიჩის წყალობით: მისი უდიდებულესობა ამ ბოსტნეულის გარეშე არ დაჯდებოდა სადილზე. მას შემდეგ, კერძის სახელწოდებაში სიტყვა „ფლორენტინი“ ნიშნავს, რომ ის შეიცავს ისპანახს.
- ფოლიუმის მჟავა (ვიტამინი B9), რომელიც უაღრესად მნიშვნელოვანია ორგანიზმის ნორმალური განვითარებისა და ფუნქციონირებისთვის, მიიღებოდა მწვანე ისპანახის ფოთლებიდან, რის გამოც მან მიიღო თავისი საბოლოო სახელწოდება (ლათინური folium - ფოთლიდან).
- ისპანახი ძალიან ჯანსაღი ფოთლოვანი ბოსტნეულია. 100 გრამი ისპანახის მიღებით, თქვენ მიიღებთ A ვიტამინის დღიური ნორმის 50%-ზე მეტს და C ვიტამინის დღიური ნორმის 30%-ზე მეტს.
- იგი დაბალი კალორიულობის (მხოლოდ 23 კკალ 100 გრამზე), ბოჭკოების, სითხისა და ფიტონუტრიენტების გამო, არა მხოლოდ ქრონიკული დაავადებების პრევენციისთვისაა მნიშვნელოვანი, არამედ მადის და, შედეგად, წონის კონტროლისთვისაც.
ისპანახის უკუჩვენებები
- თუ თირკმელ-კენჭოვანი დაავადებისკენხართ მიდრეკილი ან თირკმლის დაავადება გაწუხებთ,შეიძლება შეზღუდოთ ისპანახის მოხმარება
- და იმის გამო, რომ ისპანახში K ვიტამინის მაღალი შემცველობაა, ანტიკოაგულანტების მიღებისასადამიანებმა შეიძლება შეამცირონ მისი მოხმარება.
- ისპანახის მცირე რაოდენობით დამატება შესაძლებელია ბავშვის საკვებში, როგორც კი ბავშვი მყარი საკვებისთვის მზად იქნება, რაც ჩვეულებრივ დაახლოებით 6 თვის ასაკში ხდება.